Του Τάσου Δασόπουλου
Μπορεί το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών να μειώθηκε στο 2023 στο 6,5% του ΑΕΠ, από 9,7% του ΑΕΠ που είχε φτάσει το 2022 λόγω πληθωρισμού, αλλά φέτος η υποχώρηση επιβραδυνθεί με το έλλειμμα να μην αναμένεται να υποχωρήσει κάτω από το 6% του ΑΕΠ.
Το υψηλό έλλειμμα, αποτελεί ακόμη ένα μελανό σημείο για την ελληνική οικονομία, αφού καθιστά την Ελλάδα καθαρό οφειλέτη στον υπόλοιπο κόσμο. Με άλλα λόγια, επενδύει και καταναλώνει περισσότερα από όσα εξοικονομεί από ιδίους πόρους, με συνέπεια να αναγκάζεται να χρησιμοποιεί πόρους και από άλλες οικονομίες προκειμένου να καλύψει τις εγχώριες ανάγκες της.
Το θετικό είναι ότι σήμερα, η σύσταση του ελλείμματος είναι πολύ καλύτερη από εκείνη του 2010, όταν μεγάλο μέρος του προέρχονταν από τον αμετροεπή δανεισμό του δημοσίου.
Σήμερα, το έλλειμμα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών τροφοδοτείται κυρίως από το τεράστιο έλλειμμα εισαγωγών – εξαγωγών σε προϊόντα και υπηρεσίες, το οποίο έφτασε το 2023 στα 10,68 δισ. ευρώ, από 20,66 δισ. που είχε φτάσει το 2022, με την έκρηξη των τιμών κυρίως της ενέργειας των πρώτων υλών και των τροφίμων. Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε, ότι με βάση και τα στοιχεία του Ιανουαρίου τα οποία δημοσίευσε η ΤτΕ, παρά το πλεόνασμα των 1,7 δις που καταγράφεται για τον πρώτο μήνα του χρόνου, το εμπορικό έλλειμμα έφτασε τα 2,25 δισ. ευρώ. Τούτο, παρά το γεγονός, της σταθερά ανοδικής πορείας του Τουρισμού, που αντισταθμίζει σε μεγάλο βαθμό, το έλλειμμα στο σκέλος των αγαθών
Παρά τη μεγάλη αύξηση των εξαγωγών τα τελευταία 4 χρόνια, το εμπορικό έλλειμμα παραμένει για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι η χαμηλή παραγωγική ικανότητα της οικονομίας, η οποία δημιουργεί μεγάλη εξάρτηση από εισαγωγές.
Ο ρόλος των επενδύσεων
Ο δεύτερος λόγος της αύξησης του ελλείμματος, είναι η μεγάλη αύξηση των επενδύσεων, οι οποίες από τα 33 δις ευρώ το 2022, αυξήθηκαν τα 34 δις ευρώ το 2023 και αναμένεται να αυξηθούν φέτος περαιτέρω στα 37 δις ευρώ. Η αύξηση των επενδύσεων, αποτελεί από το 2020, τη βασική αλλαγή στο αναπτυξιακό μοντέλο της οικονομίας. Μάλιστα, οι επενδύσεις αναμένεται να δημιουργήσουν το 60% της αύξησης του ΑΕΠ κατά 2,9% που προβλέπεται για το 2024.
Η υλοποίηση, ωστόσο, αυτών των επενδύσεων, απαιτεί πρώτες ύλες και μηχανολογικό εξοπλισμό από το εξωτερικό. Οι εισαγωγές αυτές, αυξάνουν το εμπορικό έλλειμμα και το έλλειμμα τους ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Φιλοδοξία του οικονομικού επιτελείου, ωστόσο, είναι οι επενδύσεις, οι οποίες στη μεγάλη πλειοψηφία τους χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς πόρους και ειδικότερα του Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας να αλλάξουν αυτό το ισοζύγιο. Η ολοκλήρωση τους, θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και να βελτιώσει την λειτουργία των ελληνικών επιχειρήσεων. Μέχρι τότε η Ελλάδα θα συνεχίζει να ζει με ένα έλλειμμα πάνω από 5% του ΑΕΠ ενώ στο μέσο όρο της ΕΕ το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών δεν ξεπέρασε το 2023 το 0,6% του ΑΕΠ.
Πηγή: capital.gr
