Κόμιξ: Στο στέκι του ΙππόΚαμπου για ηλικίες από 5 έως… 105 ετών

Η αντίληψη πως τα κόμιξ είναι μόνο για παιδιά ή για ενήλικες που «θυμούνται» το παιδί που κρύβουν μέσα τους, καταρρέει με μια επίσκεψη στο μοναδικό κομιξάδικο της Λάρισας και της Θεσσαλίας.

Του Χρίστου Τζίκα

Το Project ΙππόΚαμπος, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, γρήγορα σε κάνει να αναθεωρήσεις και να κατανοήσεις περισσότερα για την κουλτούρα που το διέπει.

Με την φωτεινή επιγραφή «local comics shop» πάνω από την είσοδο, ένας από τους δημιουργικότερους καλλιτέχνες της Λάρισας, ο Μέλανδρος Γκανάς, υποδέχεται το FORMedia για να μας εξηγήσει περισσότερα πράγματα για την 9η Τέχνη, βάζοντάς μας στο κλίμα της… παρέας που έχει δημιουργηθεί και ξεπερνά τα εικονογραφημένα έντυπα.

Με σύνθημα «ο ΙππόΚαμπος να γίνει ένα θερμοκήπιο καλλιτεχνικών ιδεών», μαθαίνουμε για το πρώτο Μουσείο Κόμιξ στην Ελλάδα που είναι στα σκαριά, την δανειστική κομιξοθήκη/αναγνωστήριο που διαθέτει ο χώρος, αλλά και τα μαθήματα που μπορεί να παρακολουθήσει κάποιος που αγαπά τα κόμικς.

Ανήσυχος και υπερκινητικός ο Μέλανδρος δεν επαναπαύεται και με ορμητήριο τη Λάρισα κάνει τα επόμενα βήματα. Μετά τις «Εκδόσεις του Κάμπου», το «Ετουκού», το LA Comics Festival, στο οποίο είναι καλλιτεχνικός διευθυντής, προστίθεται και το Project ΙππόΚαμπος που αποτελεί και την κεντρική του βάση.

Τελικά όμως τι είναι τα κόμιξ; Είναι για παιδιά όπως τα έχουμε συνδυάσει οι περισσότεροι ή ξεφεύγει από ηλικίες;

«Μίκυ Μάου, καλικατζαράκια, τώρα τελευταία είναι και της μόδας τα Graphic Novels, αυτά είναι λάθος, γιατί όλα είναι κόμιξ και κάποια προσπάθεια να τα αναφέρουμε στα ελληνικά, τουλάχιστον από μένα δεν είναι αποδεκτή. Έχουν γίνει 9η Τέχνη κι απευθύνονται σ’ όλες τις ηλικίες. Όπως τα Μίκυ Μάους συνήθως απευθύνονται σε παιδιά, έτσι υπάρχουν και λογοτεχνικά βιβλία μεταφρασμένα σε κόμιξ. Υπάρχουν «σύμπαντα» που έχουν δημιουργηθεί από τα κόμιξ με πληθώρα ταινιών που προβάλλονται. Το μπέρδεμα έγινε με την βιομηχανία και την απότομη μετατροπή των κόμιξ σε 9η Τέχνη, κυρίως στην Ελλάδα. Κάποιοι που ζωγράφιζαν ήθελαν να κάνουν κόμιξ, άλλοι που έφτιαχναν αλλά δεν ήθελαν να συσχετιστούν με τα παιδιά, έφεραν το αμερικάνικο graphic novel, όλα όμως είναι το ίδιο. Άρα ας μην ξεχωρίζουμε το αν απευθύνεται σε παιδιά ή όχι. Είναι όλα τέχνη».

Παραμένει το ταμπού πως τα κόμικς είναι μόνο για παιδιά;

«Σήμερα όλο αυτό είναι ακόμα πιο έντονο. Παλιότερα δεν υπήρχε και βήμα για να μιλήσει κάποιος για κάτι που ήταν μόνο για παιδιά. Σήμερα όμως προσπαθούν να μπουν περισσότερες ταμπέλες για να μην αισθανθεί άσχημα ο ενήλικας, ενώ στη βάση όλα είναι κόμιξ. Όταν πήγαινα παλιά σ’ ένα βιβλιοπωλείο μόνος και ρωτούσα αν έχουν κόμιξ πολλές φορές έπαιρνα αρνητική απάντηση, στην ίδια επίσκεψη μαζί με την κόρη μου όμως μου λέγανε πως τα παιδικά είναι εκεί κι έβλεπα κι εγώ αν με ενδιέφερε κάτι».

Η Λάρισα είναι μία πόλη που έχει κάποια βαθύτερη επαφή με τα κόμιξ ή είναι κάτι νέο;

«Η Λάρισα πριν από τον ΙππόΚαμπο είχε τα «9 Ρίχτερ» σε μία περίοδο που υπήρχαν μαγαζιά μόνο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Ακόμα και σήμερα όμως τα κομιξάδικα δεν υπάρχουν σε άλλες πόλεις. Σίγουρα κάποιος μπορεί να βρει κάποια σε βιβλιοπωλεία, αλλά στην Ελλάδα υπάρχουν ελάχιστα μαγαζιά που απευθύνονται μόνο σε αυτά. Η Λάρισα είχε και έχει πολλούς καλλιτέχνες. Για να μη μείνω στο πλαίσιο της πόλης αυτής, στη Θεσσαλία υπάρχουν πάνω από τριάντα άνθρωποι που ασχολούνται με τα κόμιξ. Σκέψου πως τα μεγάλα events έχουν ένα 15% καλλιτεχνών από τη Θεσσαλία».

Δηλαδή, υπάρχει ένα κοινό «ζεστό» που τα ψάχνει…

«Η Λάρισα έχει σαραντάρηδες που διαβάζουν κόμιξ κι έχει συλλέκτες με τεράστιες συλλογές. Υπάρχει μεγάλο κοινό στην πόλη που ενδιαφέρεται. Αυτό το βλέπω κι από τα μαθήματα που γίνονται. Ακόμα και λόγω κορωνοϊού που όλα τα κάναμε μέσω διαδικτύου, υπήρχε μεγάλη ζήτηση. Φέτος η χρονιά ξεκίνησε με τέσσερα γεμάτα τμήματα από την πρώτη μέρα».

Βλέπω όμως να σε προβληματίζει κάτι σε σχέση με την υποστήριξη του Λαρισαίου.

«Όταν η πόλη έχει ένα Φεστιβάλ τέτοιου μεγέθους και δεν το υποστηρίζουν πιο ενεργά οι μεγάλοι έμποροι της πόλης είναι κάτι που με προβληματίζει. Για κάποιες μέρες, η Λάρισα φιλοξενεί κόσμο από όλη την Ελλάδα κι όχι μόνο. Κι αν δεν καταλάβουν το μέγεθος όλοι, θα συνεχίσει να υπάρχει το πρόβλημα στην εξαγωγή πολιτισμού από εμάς. Φοράνε μπλουζάκια στην Αθήνα από τα φεστιβάλ των κόμιξ στη Λάρισα. Η πόλη λοιπόν είχε κόσμο που ψαχνόταν, απλά δεν ήταν έτοιμη και τώρα πλέον πάμε όλο και καλύτερα. Αυτό που προσπαθώ και προσπαθούμε όλοι είναι να χτίσουμε πάνω σε ότι δημιουργείται».

Μαθαίνει η Λάρισα; Έχει αυτή τη διάθεση για να εκπαιδευτεί σε κάτι που δεν ξέρει;

«Η Λάρισα γενικά είναι μία πόλη που μαθαίνει. Το θέμα είναι πως δεν υπάρχει η ίδια περιέργεια του κόσμου να μάθει όπως σε άλλες μεγάλες πόλεις. Κι αυτό είναι το κομμάτι που την εξελίσσει πιο αργά. Και δεν το λέω από την πλευρά του να δούνε κάτι που τους αρέσει, αλλά να δοκιμάσουν κάτι για να καταλάβουν γιατί το απορρίπτουν. Η Λάρισα σε αναλογία με τον πληθυσμό της κάνει περισσότερα φεστιβάλ ακόμα κι από τη Θεσσαλονίκη, αλλά αυτό που προβληματίζει είναι πως εμφανίζονται τα ίδια πρόσωπα παντού. Με πειράζει που ο κόσμος δεν είναι περίεργος. Πετύχαμε να έχουμε 6.000 – 7.000 άτομα στο LA φέτος, σε σχέση με την πρώτη χρονιά που είχε 500 και με πολύ διαφήμιση. Αλλά οι Λαρισαίοι δεν θέλουν να το ανακαλύψουν. Κι αυτό είναι σε όλα τα φεστιβάλ, δεν το λέω μόνο για το κόμικ. Ένα από τα καλύτερα φεστιβάλ της Ελλάδας που γίνεται στη Λάρισα, είναι αυτό της ποίησης. Ο κόσμος οφείλει να το υποστηρίξει έμπρακτα, γιατί είναι εξαγωγή πολιτισμού.

Το περίεργο με τη Λάρισα αυτή τη στιγμή είναι πως ο Δήμος νοιάζεται περισσότερο για τέτοιου είδους εκδηλώσεις από τον ίδιο τον κόσμο.

Βέβαια, η αλήθεια είναι πως στη Λάρισα υπάρχει η αντιδημαρχία Πολιτισμού και Επιστημών κι όχι Αθλητισμού μαζί. Στην Περιφέρεια υπάρχει το Πολιτισμού κι Αθλητισμού μαζί κι έχει έναν αντιπεριφερειάρχη που μπορεί να έχει φτιάξει τέλεια το κομμάτι του αθλητισμού, αλλά δεν μπορώ να απαιτήσω να ξέρει από πολιτισμό. Όπως κι εγώ αν ήμουν στη θέση του, για να μην αδικώ κανέναν, στο κομμάτι του αθλητισμού δεν θα ήξερα τα βασικά. Αλλά ο Δήμος έχει κάνει αυτό το διαχωρισμό και βοηθά καλύτερα τέτοιες εκδηλώσεις».

Η δικιά σου ιστορία με τα κόμιξ πως ξεκινά; Πώς βρέθηκες στη Λάρισα και γιατί την επέλεξες ως ορμητήριό σου;

«Η Λάρισα ξεκίνησε με τις εκδόσεις του Κάμπου, που είναι ένα προσωπικό μoυ έργο εδώ και δέκα χρόνια, όπου γίνονται πολλές συνεργασίες με φίλους. Τα αγαπάω τα κόμιξ, αλλά κι ως καθηγητής έπρεπε να κοιτάξω κι εμένα. Έχω βρεθεί στην Ιορδανία, στην Κύπρο και σε άλλες χώρες. Έκανα ένα σύλλογο Κόμικς και Τεχνών, όπου ξεκίνησα να κάνω εκδηλώσεις αρχικά με το Δήμο της Ελευσίνας, των Τρικκαίων και φτάσαμε στη Λάρισα όπου συζητήσαμε με τον Δήμο για να διοργανώσουμε ένα Φεστιβάλ κι έτσι ξεκινήσαμε το LA Comics Festival. Έχουμε λοιπόν ένα σύλλογο, ένα μαγαζί με κόμιξ όπου γίνονται μαθήματα κι ένα μεγάλο Φεστιβάλ σε αυτή τη πόλη. Όμως μπορούν να γίνουν ακόμα περισσότερα πράγματα. Αρωγός σε όλο αυτό ήταν ο Δήμος που πίστεψε και μας υποστήριξε. Άλλωστε πριν από εμάς είχε δοκιμάσει να κάνει κι άλλες εκδηλώσεις έχοντας φέρει καλλιτέχνες από όλη την Ελλάδα».

Τι κερδίζεις στο τέλος της ημέρας εσύ από όλο αυτό το τρέξιμο;

«Θα μπορούσα όντως από τα φεστιβάλ και τις δουλειές μου να μην ασχοληθώ με όλα αυτά που γίνονται εδώ μέσα, αλλά είναι κάτι που αγαπάω και βλέπω πως υπάρχουν κι άλλοι μαζί με μένα. Υπάρχει μέλλον στην περιοχή κι έστω ένας να πετύχει είναι σημαντικό».

Ο κορωνοϊός πως επηρέασε όλο αυτό το εγχείρημα και τα κόμιξ;

«Η πρώτη χρονιά σε εμάς κύλησε μέσα από το διαδίκτυο λόγω του κορωνοϊού. Μας «χτύπησε» η καραντίνα στα φεστιβάλ, αλλά είδαμε τον κόσμο να υποστηρίζει καθώς από το ίντερνετ είχαμε τις καλύτερες πωλήσεις. Προσωπικά, εγώ συνέχισα να προχωρώ τις δουλειές μου και ήμουν ιδιαίτερα παραγωγικός. Έργα, βραβεία, και προγραμματισμός. Αυτό το διάστημα απέκτησα χρόνο για να κοιτάξω το δικό μου υλικό, να το οργανώσω μαζί με την σκέψη μου, να δω πού είμαι και τι θέλω να κάνω».

Και μετά τη σκέψη που έκανες, τι θέλεις να κάνεις από εδώ και πέρα;

«Διάλεξα τη Λάρισα γιατί το βιοτικό επίπεδο εδώ είναι καλύτερο. Είναι πιο δύσκολο σε θέματα δουλειάς, αλλά πλέον το αποφάσισα. Έχοντας πάρει αυτή την απόφαση και διαθέτοντας μία από τις μεγαλύτερες συλλογές στην Ελλάδα σε ελληνικές εκδόσεις κόμιξ το επόμενο πράγμα είναι να τα αφήσω λίγο…«ελεύθερα». Στην Αθήνα υπάρχει η Λέσχη Φίλων Κόμιξ και το Comics Library που ασχολούνται. Εγώ όμως εκτός από τα ελληνικά κόμιξ, έχω και τη μεγαλύτερη συλλογή με τις αυτοεκδόσεις και έντυπα δρόμου που δεν είναι καταλογογραφημένα, άρα από τη στιγμή που είναι 9η Τέχνη, αυτός είναι ένας αχαρτογράφητος πολιτισμός. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει πουθενά τέτοιο υλικό και το έχουμε εδώ στο μαγαζί ως αναγνωστήριο. Είναι περίπου 2.000 κομμάτια κι αυτά πρέπει να δημιουργήσουν ένα μουσείο. Έχει ξεκινήσει σαν μία ιδιωτική συλλογή που είναι ανοιχτή προς ανάγνωση και μελέτη, με την ελπίδα πως θα υπάρξει κάποια στιγμή μία συζήτηση με κάποιο φορέα για να γίνει κάτι σημαντικό. Εμείς έχουμε το υλικό, το διαφημίζουμε και υπάρχει ζήτηση από σχολές και τμήματα σχολείων για να μας επισκεφθούν. Στην Ελλάδα πάντως είναι το μοναδικό που υπάρχει, από την αρχή των κόμιξ στη χώρα έως και σήμερα».

Άρα μιλάμε για ένα μουσείο που θα έχει κάτι ακόμα μαζί;

«Υπάρχει μία δανειστική κομιξοθήκη με δικά μου κόμιξ, αλλά και φίλων που ο κόσμος μπορεί να έρθει να διαβάσει. Αυτά που θα είναι για το μουσείο, μπορεί να τα διαβάζει κάποιος εδώ πέρα, αλλά δεν θα επιτρέπεται να βγουν από το μαγαζί γιατί είναι μοναδικά και δεν πρέπει να χαθούν. Όλα τα άλλα όμως με μία μικρή συνδρομή, ο καθένας θα μπορεί να τα δανειστεί».

Τα επόμενα βήματα του ΙππόΚαμπου ποια είναι;

«Έχουμε ξεκινήσει τα τμήματά μας και θα υπάρξουν και κάποια μαθήματα digital σχεδίου, όπως και δημιουργικής γραφής όπου όλα θα λειτουργήσουν για να δημιουργηθεί στο τέλος ένα κόμικ. Το μότο του ΙππόΚαμπου ήταν και παραμένει ένα: Όλο αυτό να γίνει ένα θερμοκήπιο καλλιτεχνικών ιδεών. Και θέλω τα «παιδιά μου» από 10 έως 50 ετών να εκπαιδευτούν σωστά».

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ