Κανένας άλλος στρατός δεν κατάφερε σε διάστημα μόλις 11 μηνών να σπείρει τον θάνατο, εξαπολύοντας 12.500 επιθέσεις σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, όπως το Ισραήλ, σύμφωνα με τον οργανισμό καταγραφής βίαιων γεγονότων παγκοσμίως «Armed Conflict Location and Event Data» (ACLED).
Ειδικότερα, τα Δεδομένα Τοποθεσίας και Συμβάντων Ένοπλων Συγκρούσεων (ACLED) σχετικά με τον Ισραηλινό Στρατό μαρτυρούν μια τρομακτική προβολή στρατιωτικής ισχύος σε ολόκληρη την περιοχή το 2025, από την Παλαιστίνη έως τον Λίβανο, τη Συρία, την Υεμένη, το Ιράν και ακόμη και το Κατάρ, στο πλαίσιο της καταδίωξης ηγετών της Χαμάς.
Οι Ισραηλινοί διεξήγαγαν σχεδόν 1.600 αεροπορικά και πυροβολικά πλήγματα, καθώς και επιθέσεις με πυρά, στον Λίβανο, ενώ τα ισραηλινά πλήγματα σκότωσαν πάνω από 16.100 Παλαιστινίους στη Γάζα.
Είναι γεγονός ότι το Ισραήλ πραγματοποίησε επιθέσεις στο έδαφος περισσότερων ξένων χωρών από οποιονδήποτε άλλο στρατό παγκοσμίως, δηλαδή ΗΠΑ, Νότιο Σουδάν και Τουρκία.
«Αφού αποδυνάμωσαν βασικούς αντιπάλους και πέτυχαν σημαντικά κέρδη το 2024, οι IDF εγκαταστάθηκαν σε περιόδους «χαμηλής έντασης πυρός» σε ορισμένα μέτωπα, ενώ κλιμάκωσαν την εκστρατεία τους σε άλλα» αναφέρει η δρ. Ameneh Mehvar, ειδική αναλύτρια στο ACLED.
«Το ισραηλινό δόγμα μετά την 7η Οκτωβρίου στόχευε όχι μόνο στην αποκατάσταση της αποτροπής, αλλά και στην πρόληψη μελλοντικών απειλών και στην παρεμπόδιση των αντιπάλων από το να ανασυγκροτήσουν τις δυνατότητές τους. Μετακινούμενο από δύναμη του status quo προς μια πιο αναθεωρητική στάση, το Ισραήλ δημιούργησε ή επέκτεινε ζώνες ασφαλείας και στρατιωτικά φυλάκια σε τρεις χώρες» υπογραμμίζει.
Η Mehvar καταγράφει, φυσικά, τη Γάζα ως το πιο φονικό μέτωπο με τις Ισραηλινές δυνάμεις να σκοτώνουν χιλιάδες ανθρώπους, στην πλειονότητά τους άμαχοι. «Παρά την ευρεία συναίνεση ότι η Χαμάς δεν αποτελούσε πλέον στρατιωτική απειλή, συμπεριλαμβανομένων κύκλων εντός του ίδιου του ισραηλινού μηχανισμού ασφαλείας, το Ισραήλ έσπασε την κατάπαυση του πυρός του Ιανουαρίου και επιδίωξε έναν ασαφή στόχο «ολικής νίκης»».
Ο πίνακας του ACLED δείχνει ότι το 2025 δεν είναι χρονιά αποκλιμάκωσης, αλλά χρονιά ανακατανομής και επέκτασης της ισραηλινής στρατιωτικής δράσης, με θεαματική αύξηση εκτός Γάζας (ιδίως στο Ιράν) και μερική υποχώρηση σε μέτωπα που είχαν ήδη φτάσει σε ακραία ένταση το 2024.
Μέχρι τον Οκτώβριο του 2025, ο Ισραηλινός Στρατός είχε περιορίσει τους Παλαιστίνιους στη Γάζα σε λιγότερο από το 25% του θύλακα και προωθούνταν προς την εγκαθίδρυση πλήρους ελέγχου της Πόλης της Γάζας.
Πέρα από τη Γάζα, η κατάσταση στη Δυτική Όχθη παρέμεινε επίσης εξαιρετικά ασταθής.
Ιράν
Σύμφωνα με τον απολογισμό του φορέα, πουθενά δεν ήταν οι ισραηλινές επιχειρήσεις στο εξωτερικό πιο στρατηγικά καθοριστικές απ’ ό,τι στο Ιράν, όπου το Ισραήλ εξαπέλυσε μια 12ήμερη στρατιωτική εκστρατεία αποτελούμενη από πάνω από 350 αεροπορικές επιδρομές σε 27 επαρχίες, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Τεχεράνης
Τέλος, παρότι το Ισραήλ υποστηρίζει ότι η 12ήμερη εκστρατεία του πέτυχε τους διακηρυγμένους στόχους της, προκαλώντας σοβαρές ζημιές στις πυρηνικές και πυραυλικές εγκαταστάσεις του Ιράν, είναι σχεδόν σίγουρο ότι το Ισραήλ δεν θεωρεί τη δουλειά τελειωμένη.
«Το Ιράν παραμένει ένας ισχυρός αντίπαλος, το πυρηνικό του πρόγραμμα δεν έχει πλήρως διαλυθεί και η αντιισραηλινή εξωτερική του πολιτική παραμένει αμετάβλητη» σημειώνει η Mehvar. «Ανεξαρτήτως της έντασης της εξωτερικής πίεσης, το Ισραήλ είναι απίθανο να υποχωρήσει σε ό,τι θεωρεί υπαρξιακές απειλές. Η εκστρατεία στοχευμένων πληγμάτων και περιορισμένων επιχειρήσεων είναι, επομένως, απίθανο να τερματιστεί το 2026. Το Ισραήλ θα παραμείνει ο κυρίαρχος -αν και αντιδημοφιλής- στρατιωτικός ηγεμόνας της περιοχής»
Λίβανος
Στα βόρεια, η Βόρεια Διοίκηση των IDF απέσυρε τα χερσαία στρατεύματά της από τον νότιο Λίβανο τον Φεβρουάριο, αλλά εγκαθίδρυσε πέντε φυλάκια σε στρατηγικούς λόφους κατά μήκος των συνόρων. Παρά την κατάπαυση του πυρός και τη διακοπή των διασυνοριακών επιθέσεων από τη Χεζμπολάχ, οι IDF δεν διέκοψαν πλήρως τις επιχειρήσεις τους. Διατηρώντας την πίεση στη Χεζμπολάχ, το Ισραήλ πραγματοποίησε εκατοντάδες σχεδόν καθημερινά πλήγματα, κυρίως στον νότο αλλά και στην κοιλάδα Μπεκάα και τη Βηρυτό. Οι επιχειρήσεις αυτές σκότωσαν εκατοντάδες μαχητές της Χεζμπολάχ, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν 25 διοικητών το 2025, μεταξύ αυτών και τον αρχηγό του επιτελείου της οργάνωσης στα τέλη Νοεμβρίου.
Τα ισραηλινά πλήγματα σε προπύργια της Χεζμπολάχ είναι πιθανό να συνεχιστούν τον επόμενο χρόνο και ενδέχεται να ενταθούν. Η κυβέρνηση του Λιβάνου έχει ξεκινήσει μια άνευ προηγουμένου προσπάθεια να επαναβεβαιώσει την κρατική εξουσία, να διαλύσει τις θέσεις της Χεζμπολάχ στον νότο και να περιορίσει την αυτονομία της οργάνωσης. Ωστόσο, δεδομένου του κινδύνου θρησκευτικού κατακερματισμού, ο λιβανικός στρατός έχει υιοθετήσει μια σταδιακή προσέγγιση, κάτι που δεν ικανοποιεί το Ισραήλ. Συνεπώς, η ACLED βλέπει μια περαιτέρω κλιμάκωση παραμένει.
Το Ισραήλ ξεπέρασε όλες τις δυνάμεις στην επιθετικότητα, που δραστηριοποιήθηκαν στην περιοχή.
Συρία
Η Συρία και η Υεμένη αποτέλεσαν επίσης στόχους της ισραηλινής στρατιωτικής δραστηριότητας. Στη Συρία, οι IDF έπληξαν συριακά στρατιωτικά μέσα παρά την ανατροπή του Άσαντ στις 8 Δεκεμβρίου 2024.
Το Ισραήλ εγκαθίδρυσε επίσης έξι επιπλέον φυλάκια στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη ασφαλείας, στην οποία εισέβαλε στα τέλη του 2024, αναπτύσσοντας δυνάμεις έως και 15 χιλιόμετρα εντός της Συρίας για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων ασφαλείας.
Το Ισραήλ επιδιώκει μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη που θα εκτείνεται από τη Δαμασκό έως τα νότια και δυτικά σύνορα της Συρίας — πρόταση που απορρίπτεται από τη συριακή ηγεσία, η οποία συνδέει κάθε συμφωνία ασφαλείας με την ισραηλινή αποχώρηση στις γραμμές της 8ης Δεκεμβρίου.
Υεμένη
Στην Υεμένη, το Ισραήλ κλιμάκωσε τις επιθέσεις κατά των Χούθι, αφού περιορισμένα αμερικανικά και ισραηλινά πλήγματα το 2024 απέτυχαν να αποτρέψουν επιθέσεις σε υποστήριξη της Γάζας. Σε 16 διαφορετικές ημέρες το 2025, πραγματοποίησαν επιθέσεις σκοτώνοντας πάνω από 120 ανθρώπους και αποδεκατίζοντας την de facto κυβέρνηση των Χούθι.
Απαισιοδοξία
Χωρίς διαρκή διπλωματία, η Mehvar εκτιμνά ότι το 2026 κινδυνεύει να επιστρέψει στην κλιμάκωση. «Οι στρατιωτικές εκστρατείες του Ισραήλ τα τελευταία δύο χρόνια παρήγαγαν μια εύθραυστη ισορροπία: η βραχυπρόθεσμη και μεσοπρόθεσμη ασφάλειά του έχει βελτιωθεί και η περιφερειακή του επιρροή έχει αυξηθεί. Ωστόσο, η βιώσιμη ειρήνη ή η μακροπρόθεσμη αποτροπή παραμένουν άπιαστες. Οι διπλωματικές εξελίξεις προσφέρουν τώρα μια ευκαιρία για πιο σταθερή ισορροπία — αν αυτή αξιοποιηθεί πριν από την επόμενη κλιμάκωση. Τα διδάγματα των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου αναδιαμόρφωσαν τη στρατηγική σκέψη του Ισραήλ, οδηγώντας σε πολύ χαμηλότερη ανοχή στον κίνδυνο και σε στάση που ευνοεί την προληπτική παρέμβαση κατά της συσσώρευσης εχθρικών δυνατοτήτων. Σε αυτό το νέο περιβάλλον, τα εκλογικά κίνητρα του Νετανιάχου ενδέχεται να ωθήσουνε περαιτέρω την κλιμάκωση: καθώς πλησιάζουν οι ισραηλινές εκλογές του 2026, θα μπορούσε να εξαπολύσει μια στρατιωτική κίνηση για να διατηρήσει μια ατζέντα επικεντρωμένη στην ασφάλεια»
Η ειδική δεν είναι αισιόδοξη όσον αφορά την εφαρμογή της συμφωνίας Χαμάς-Ισραήλ, καθώς το σχέδιο Τραμπ κλίνει έντονα υπέρ του Ισραήλ, και περιέχει πολλαπλές παγίδες.
Εξάλλου, οι ισραηλινές πολιτικές ελίτ σε όλο το πολιτικό φάσμα, καταλήγει η Mehvar, συνεχίζουν να απορρίπτουν κατηγορηματικά τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους, γεγονός που υποδηλώνει ότι πέρα από δηλωτικές κινήσεις με στόχο διπλωματικά οφέλη δεν είναι πιθανό να ακολουθήσουν πρακτικά μέτρα. «Οι πολιτικές του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του εποικιστικού εγχειρήματος, είναι συνεπώς απίθανο να μεταβληθούν ουσιαστικά, ιδίως όσο η ακροδεξιά κυβέρνηση Νετανιάχου παραμένει στην εξουσία».
Πηγή: in.gr





