Απονεμήθηκαν χθες τα καθιερωμένα βραβεία της Ακαδημίας Αθηνών. Ανάμεσα στα τιμώμενα πρόσωπα ήταν και η δημοσιογράφος της ΕΡΤ (τώρα συνταξιούχος), Ευγενία Κατούφα. Τιμήθηκε για το βιβλίο της «Η Συμβολή των γυναικών στην Ελληνική Επανάσταση». Πρόκειται για με πολυετή έρευνα, που έχει σκοπό, όπως λέει η ίδια, να αναδείξει την ουσιαστική συμμετοχή των Ελληνίδων στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας και συγκεκριμένα την πολεμική τους δράση, τις υπηρεσίες και τις προσφορές, χωρίς τις οποίες ο Αγώνας θα είχε άλλη έκβαση.
Eπίσης η Ευγενία Κατούφα έχει τιμηθεί τα βραβεία του Ιδρύματος Μπότση για το Ανθρωπιστικο Ρεπορταζ και του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας για το ρεπορταζ ισότητας.
Πρόκειται για έρευνα που εκπόνησε η δημοσιογράφος/ κοινωνική επιστήμων/ερευνήτρια ιστορίας Ευγενία Κατούφα, αναζητώντας εκείνα που η επίσημη ιστορία άφησε στην αφάνεια και στην αδικία.
Μετά από 6 χρόνια αναδίφησης σε πρωτογενείς πηγές (απομνημονεύματα αγωνιστών, βιβλία ιστορικών, αναφορές, επιστολές, μουσεία, αρχεία, επίσημα έγγραφα κ.λ.) η ερευνήτρια ανακάλυψε ένα πλήθος (πολύ διάσπαρτων) ονομάτων και αναφορών σχετικά με την πολεμική δράση, τις υπηρεσίες και τις προσφορές των γυναικών στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας, που παραμένουν σχεδόν στο σύνολό τους άγνωστες.
Πάνω από 100 ηρωίδες οι οποίες υπήρξαν μάνες που φύτεψαν το δέντρο της ελευθερίας και το φρόνημα του αγώνα στις ψυχές των μελλοντικών αγωνιστών, λόγιες που συνέβαλαν στην εθνική αφύπνιση και την πνευματική τους προετοιμασία, κλέφτισσες, εμψυχώτριες, καπετάνισσες, στρατολόγοι, κατάσκοποι, διαπραγματεύτριες, μαγείρισσες, παρασκευάστριες και μεταφορείς πολεμοφοδίων, τροφίμων και νερού, εκπαιδεύτριες, νοσηλεύτριες και τελικά πολεμίστριες και μάρτυρες… περιμένουν δικαίωση!
Θεωρώντας οτι η λήθη είναι μεγάλη αδικία απέναντι σ’ αυτές τις αγωνίστριες, η Ευγενία Κατούφα συγκέντρωσε τις σχετικές πληροφορίες σε ένα βιβλίο, το οποίο εμπλούτισε με σπάνιες εικόνες, μερικές εκ των οποίων δημοσιεύονται για πρώτη φορά.
Τα κείμενα συνοδεύονται και από σχέδια, γκραβούρες, φωτογραφίες και αναπαραγωγές έργων ζωγραφικής, καλλιτεχνών της εποχής ή μεταγενέστερων που παραχωρήθηκαν ευγενικά από μουσεία, βιβλιοθήκες και πινακοθήκες. Πρόκειται για συμβολή στον εορτασμό της επετείου των 200 χρόνων από την εθνεγερσία, όπως αναφέρεται στο εξώφυλλο του βιβλίου.
«Οι γυναίκες βρέθηκαν στη δίνη των γεγονότων, στη βία και στις συμφορές του πολέμου, επιστρατεύοντας την αντοχή, την αξιοπρέπεια, την περηφάνια την καρτερία, την εφευρετικότητα, το πείσμα, τη γενναιότητά τους, σε κάθε περίσταση και στιγμή. Τα έργα τους παρέμειναν πολλές φορές σιωπηλά, δύσκολα ανιχνεύσιμα και εξ αυτού, συχνά μη καταγεγραμμένα», τονίζει μεταξύ άλλων στον πρόλογο του βιβλίου η Μαρία Δ. Ευθυμίου, Καθηγήτρια Ιστορίας ΕΚΠΑ.
«Το γεγονός ότι στις γυναίκες δεν παραχωρήθηκε θέση, ούτε καν λόγος στην εξέλιξη της χώρας, για την απελευθέρωση της οποίας αγωνίστηκαν, δεν σημαίνει και ότι οι ηρωισμοί τους πρέπει να μείνουν στην άγνοια και στο σκοτάδι», επισημαίνει μεταξύ άλλων η Ευγενία Κατούφα, στην εισαγωγή της, για να τονίσει στον επίλογο του βιβλίου: «Πάνω απ’ όλα όμως, ας είναι αυτή η μικρή αναφορά ένα μικρό μνημόσυνο για τη μεγάλη ευγνωμοσύνη που τους οφείλουμε για τα διδάγματα που μας άφησαν».
Αξίζει να αναφερθεί ότι η συμμετοχή – συμβολή των γυναικών στην επανάσταση του 1821 ήταν σε όλα τα επίπεδα, δηλαδή στα μέτωπα των μαχών στην πρώτη γραμμή, στη διπλωματία, στην οικονομική στήριξη, στην επιμελητεία, στην ιατρική στήριξη, στη συμμετοχή στη Φιλική Εταιρεία, αλλά και στα αθώα θύματα, που τόσα πολλά ήταν. Η κάθε μία ανάλογα με τη θέση της και τις συγκυρίες, συμμετείχε ξεπερνώντας τα όριά της. Πολλά τα ονόματα, αδύνατον να τα αναφέρουμε όλα, ενδεικτικά σημειώνουμε τη Μόσχω Τζαβέλλα, τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, την Αγάπη Νιώτη, την Ασήμω Ραφτοπούλου, την Μαντώ Μαυρογένους, την Ελένη Μπότσαρη, την Κυριακή Ναύτη στη Σμύρνη, την Ελισσάβετ Βακαρέσκου – Υψηλάντη, την Κατίγκω Χιλιαδού στο Ναύπλιο, την Άννα Λαούπη στη Τζιά και τόσες άλλες.
Η συμμετοχή στις μάχες συχνά αποτυπώνεται και στα δημοτικά τραγούδια, στα οποία το βιβλίο κάνει ιδιαίτερη αναφορά:
Ποιος είδε ψάρι στο βουνό και θάλασσα σπαρμένη
Ποιος είδε κόρην όμορφη στα κλέφτικα ντυμένη
Δώδεκα χρόνους έκαμε Αρματολός και Κλέφτης
Κανείς δεν την εγνώρισε πως ήταν η Διαμάντω
www.ertnews.gr
Πηγή: ertnews.gr
