Μια βαθιά ανθρώπινη και πολιτική κινηματογραφική εμπειρία φέρνει στον Βόλο το ντοκιμαντέρ «Επιστροφή στην πατρίδα» των Χρύσας Τζελέπη και Άκη Κερσανίδη που προβάλλεται την Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου 2025 και ώρα 19:00, στον κινηματογράφο Αχίλλειο.
Με αφορμή την προβολή της ταινίας, οι δύο σκηνοθέτες μίλησαν στην εκπομπή του FORMEDIA RADIO 99.8, «Ennitime is a good time» με την Έννη Λεβέντη και τον Κώστα Ανέστη, φωτίζοντας το σκεπτικό, τη διαδικασία και την επικαιρότητα ενός έργου που δεν αφορά μόνο τη μνήμη, αλλά κυρίως το παρόν και το μέλλον.
Στο επίκεντρο της ταινίας βρίσκεται ο Τίτους Μίλεχ, Γερμανός ψυχίατρος, γεννημένος το 1946, ο οποίος απαρνήθηκε την εθνική του ταυτότητα εξαιτίας της ναζιστικής κληρονομιάς και, μετά από δεκαετίες, επιστρέφει στη Γερμανία. Όπως εξηγούν οι δημιουργοί, η αφετηρία της ταινίας ήταν το βιβλίο-ημερολόγιο του ίδιου του Μίλεχ. «Μας συγκλόνισε το πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να κουβαλάει αυτό το τραύμα του ναζισμού, παρόλο που δεν έζησε εκείνη την περίοδο», σημειώνουν, υπογραμμίζοντας τη διαγενεακή διάσταση της μνήμης.
Η «Επιστροφή στην πατρίδα» ακολουθεί τον Μίλεχ σε ένα οδοιπορικό σε τόπους μνήμης, στρατόπεδα συγκέντρωσης και συναντήσεις με ανθρώπους που μοιράζονται παρόμοια βιώματα. «Είναι αντιπολεμική η ταινία. Μας λέει ότι πρέπει να θυμηθούμε τι συνέβη στο παρελθόν», τονίζει χαρακτηριστικά ο Άκης Κερσανίδης. Το ντοκιμαντέρ δεν περιορίζεται στην ιστορική καταγραφή, αλλά επιχειρεί να μεταφέρει, όπως λένε οι σκηνοθέτες, «όλο τον ψυχισμό αυτού του ανθρώπου, όπως τον περιγράφει ο ίδιος».
Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η χρονική συγκυρία της δημιουργίας του έργου. «Βλέπαμε ότι υπήρχε μια στροφή της Ευρώπης προς κάτι πιο συντηρητικό και θεωρήσαμε ότι έπρεπε να μιλήσουμε τώρα», επισημαίνουν, συνδέοντας ευθέως την ταινία με τις σύγχρονες πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις.
Η προβολή στον Βόλο εντάσσεται στο πλαίσιο της έκθεσης της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας «Στα Σύρματα: Μαγνησιώτες στα κάτεργα του Τρίτου Ράιχ» που συνεχίζεται στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου, ενώ η ταινία θα παρουσιαστεί στο Αχίλλειο, με την παρουσία των δημιουργών και του ίδιου του Τίτους Μίλεχ, ακολουθούμενη από συζήτηση με το κοινό. Η «Επιστροφή στην πατρίδα», που απέσπασε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας της ΠΕΚΚ στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αποτελεί μια ισχυρή υπενθύμιση ότι η ιστορική μνήμη παραμένει ανοιχτό και αναγκαίο πεδίο αναστοχασμού.
Τη μουσική της ταινίας δημιούργησε ο βολιώτης συνθέτης ηλεκτροακουστικής μουσικής Κωστής Δρυγιανάκης
Η προβολή συνδιοργανώνεται από την Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Μουσείων του Δήμου Βόλου, την Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Βόλου και το σωματείο «Πολίτες για το Μουσείο της Πόλης του Βόλου» ενώ υποστηρίζεται επικοινωνιακά από το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Cinedoc Caravan.
Η είσοδος είναι ελεύθερη
Το ντοκιμαντέρ έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (2025), όπου απέσπασε το βραβείο καλύτερης ταινίας από την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου, ενώ απέσπασε και το βραβείο κοινού στο 13ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων.
Ο Τίτους Μίλεχ, Γερμανός ψυχίατρος, μετά από πολλά χρόνια άρνησης της καταγωγής του, λόγω της ναζιστικής κληρονομιάς, ξεκινά ένα ταξίδι επιστροφής στη γενέτειρά του, τη Γερμανία. Ένα ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο των εγκλημάτων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Επισκέπτεται τόπους μνήμης και ανθρώπους σε μια προσπάθεια κατανόησης της ιστορικής αλήθειας, και αναζήτησης απαντήσεων για τον παραλογισμό του παρελθόντος. Περισσότερο από μια βιογραφία, πρόκειται για την υπαρξιακή αναζήτηση ενός ανθρώπου που διασχίζει το χρονικό της ανθρώπινης σκληρότητας, με στόχο την αυτογνωσία και τη συμφιλίωση με το παρελθόν.
Το σενάριο και η σκηνοθεσία της ταινίας είναι της Χρύσας Τζελέπη και του Άκη Κερσανίδη, η μουσική του βολιώτη Κωστή Δρυγιανάκη και η διεύθυνση φωτογραφίας του Δράκου Πολυχρονιάδη. Η ταινία είναι παραγωγή του εργαστηρίου AnemiCinema, σε συνεργασία με την ΕΡΤ και τις εταιρείες Prossenghisi και Fantasia, ενώ έχει συγχρηματοδοτηθεί από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚΟΜΕΔ) με την υποστήριξη του Γενικού Προξενείου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
Περισσότερες πληροφορίες για την ταινία βρίσκονται στο Φέισμπουκ
https://www.facebook.com/returntohomelandfilm
