Ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Αγκίλα Σάλεχ, χαρακτήρισε άκυρη τη συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της πρώην Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA) και της τουρκικής κυβέρνησης σχετικά με την οριοθέτηση των συνόρων στην Ανατολική Μεσόγειο (σ.σ. το λεγόμενο «τουρκολιβυκό μνημόνιο»). Όπως τόνισε, η συμφωνία δεν επικυρώθηκε από το Κοινοβούλιο, καθώς υπεγράφη από μια κυβέρνηση που δεν είχε λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη νομοθετική εξουσία.
Σε αποκλειστική συνέντευξή του στο Λιβυκό Πρακτορείο Ειδήσεων (LANA), ο κ. Σάλεχ δήλωσε ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν πρόκειται να εγκρίνει καμία συμφωνία εάν αυτή δεν ακολουθήσει τις προβλεπόμενες νομικές και συνταγματικές οδούς. Υπογράμμισε δε, ότι η συμφωνία που υπέγραψε η κυβέρνηση του Φαγέζ αλ-Σαράτζ ουδέποτε κατατέθηκε στη Βουλή, δεδομένου ότι η κυβέρνηση Σαράτζ δεν είχε εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη της νομοθετικής αρχής.
Ο Αγκίλα Σάλεχ εκτίμησε ότι η Λιβύη βρίσκεται ενώπιον μιας νέας ευκαιρίας να επαναπροσδιορίσει τη θέση της στη θάλασσα, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης διαπραγμάτευσης που θα περιλαμβάνει την Αίγυπτο, την Ελλάδα και την Τουρκία. Σημείωσε πως η επόμενη περίοδος θα είναι «περίοδος συνεννοήσεων και όχι συγκρούσεων», ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι η λιβυκή κυριαρχία στα χωρικά ύδατα της χώρας αποτελεί «κόκκινη γραμμή που δεν μπορεί να παραβιαστεί».
Ο Πρόεδρος της Βουλής επεσήμανε ότι οι διεθνείς συμφωνίες συνάπτονται αποκλειστικά από κυβερνήσεις που διαθέτουν νομιμοποίηση και την έγκριση της Βουλής, τονίζοντας ότι πρόκειται για απαράβατο συνταγματικό κανόνα. Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση Σαράτζ, μη όντας εγκεκριμένη, δεν διέθετε την αρμοδιότητα υπογραφής μιας διεθνούς συνθήκης τέτοιου μεγέθους. Το γεγονός ότι η συμφωνία δεν παρουσιάστηκε στο Κοινοβούλιο και δεν κυρώθηκε, της αφαιρεί αυτομάτως κάθε νομική ισχύ.
Αναφορικά με τις διεθνείς αντιδράσεις για τη συμφωνία, ο κ. Σάλεχ σχολίασε: «Υπάρχουν χώρες που αντιλαμβάνονται ότι η συμφωνία είναι παράνομη, και άλλες που την αντιμετωπίζουν ως τετελεσμένο γεγονός για πολιτικούς λόγους. Η Ελλάδα, για παράδειγμα, αντέδρασε έντονα στην αρχή διότι θεώρησε ότι η συμφωνία βλάπτει τα συμφέροντά της, ωστόσο σήμερα δείχνει προθυμία για διάλογο. Η στάση της Αιγύπτου υπήρξε εξαρχής σαφής και σθεναρή, επισημαίνοντας ότι η συμφωνία δεν προάγει τη σταθερότητα στην περιοχή. Παράλληλα, η ίδια η Τουρκία δήλωσε έτοιμη να εισέλθει σε συνολική διαπραγμάτευση με τη Λιβύη».
Ο κ. Σάλεχ πρόσθεσε: «Προσωπικά, δεν είμαι κατά της συμφωνίας με την Τουρκία, αλλά το ζήτημα απαιτεί μελέτη από εμπειρογνώμονες, οι οποίοι θα την παρουσιάσουν στη νόμιμη κυβέρνηση. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση θα πρέπει να την παραπέμψει στη Βουλή για έγκριση. Αυτό όμως μπορεί να γίνει μόνο αφού οριοθετήσουμε τα σύνορά μας και διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει καμία καταπάτηση από καμία γειτονική χώρα».
Σε ερώτηση σχετικά με τη στάση της Ελλάδας που βασίζεται σε μικρά νησιά κοντά στις λιβυκές ακτές, ο Αγκίλα Σάλεχ δήλωσε: «Οι Έλληνες θεωρούν την Κρήτη μέρος του κριτηρίου καθορισμού της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), γεγονός που τους δίνει μια θαλάσσια επέκταση που στερείται λογικής. Το νησί αυτό βρίσκεται πολύ κοντά στις ακτές της Λιβύης και δεν είναι δυνατόν να παραχωρούνται στην Ελλάδα τεράστιες θαλάσσιες εκτάσεις εις βάρος μας. Το Διεθνές Δίκαιο δεν υποστηρίζει τέτοιες επεκτάσεις. Γι’ αυτό πρέπει να επανεξεταστεί η απόσταση και η χάραξη να γίνει με βάση τις ηπειρωτικές ακτές της Ελλάδας και όχι τα νησιά της, διασφαλίζοντας τα δικαιώματα κάθε κράτους σύμφωνα με τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα».
Σημείωσε επίσης ότι η συμφωνία προκάλεσε εσωτερική σύγχυση και περιφερειακή κρίση, καθιστώντας τη Λιβύη μέρος μιας σύγκρουσης μεταξύ των χωρών της Μεσογείου, χωρίς η ίδια να διαθέτει ενιαίο όραμα, καθώς η υπογραφή έγινε ερήμην των κρατικών θεσμών και των αρμόδιων φορέων. Παρόλα αυτά, τόνισε ότι η κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία, καθώς η στρατηγική θέση της Λιβύης την καθιστά σημαντικό εταίρο σε οποιεσδήποτε μελλοντικές θαλάσσιες διευθετήσεις, υπό την προϋπόθεση ότι «θα μιλάμε με μία φωνή και θα διαπραγματευόμαστε με βάση τα εθνικά και όχι τα προσωπικά συμφέροντα».
Σχολιάζοντας την εκτίμηση ότι η Λιβύη έχει εγκλωβιστεί στο δίλημμα της επιλογής στρατοπέδου —μεταξύ του άξονα Αιγύπτου-Ελλάδας και του άξονα της Τουρκίας— ο κ. Σάλεχ ξεκαθάρισε: «Η Λιβύη δεν είναι δορυφόρος κανενός. Είμαστε ανεξάρτητο κράτος και διατηρούμε σχέσεις με όλους, αλλά δεν δεχόμαστε να γίνουμε εργαλείο στον περιφερειακό ανταγωνισμό. Το συμφέρον μας είναι ο γνώμονας και κάθε διαπραγμάτευση πρέπει να ξεκινά από τη θέση ενός κυρίαρχου κράτους, όχι από θέση προσχώρησης σε στρατόπεδα». Πρόσθεσε πως ο διάλογος με την Αίγυπτο είναι σημαντικός καθώς αποτελεί γειτονική χώρα και βασικό εταίρο στην περιφερειακή ασφάλεια, η Ελλάδα είναι μια μεσογειακή χώρα με άμεσα συμφέροντα, και η Τουρκία μια χώρα με ειδικό βάρος και ιστορική παρουσία στην περιοχή. «Η Λιβύη όμως δεν υποχρεούται σε πλήρη ταύτιση με καμία πλευρά. Αναζητούμε μια ισορροπία που να προστατεύει τα δικαιώματά μας και να διασφαλίζει σταθερές σχέσεις με όλους», συμπλήρωσε.
Ερωτηθείς για τα όρια των πιθανών υποχωρήσεων από την πλευρά της Λιβύης, ήταν κατηγορηματικός: «Δεν υφίσταται η έννοια των υποχωρήσεων όταν πρόκειται για την εθνική κυριαρχία. Η κυριαρχία είναι κόκκινη γραμμή. Μπορεί να υπάρξουν τεχνικές διευθετήσεις, τροποποιήσεις πρωτοκόλλων ή συντονισμός με τα κράτη — αυτό είναι εφικτό. Όμως η εκχώρηση των θαλασσίων συνόρων της Λιβύης είναι εκτός συζήτησης και μη διαπραγματεύσιμη». Εξέφρασε την προσδοκία του για έναν άμεσο και διαφανή διάλογο, όπου «οι τεχνοκράτες θα καθίσουν στο τραπέζι πριν από τους πολιτικούς», τονίζοντας την ανάγκη για ακριβείς χάρτες, δεδομένα και γεωλογικές/υδρογραφικές μελέτες.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Βουλής, ο διάλογος θα πρέπει να κινηθεί σε τρία επίπεδα:
Τεχνικό επίπεδο, υπό την ηγεσία των αρμόδιων επιτροπών για την πλήρη χάραξη των συνόρων.
Νομικό επίπεδο, για τη μελέτη των συμφωνιών και των διεθνών προτύπων.
Πολιτικό επίπεδο, για τη διασφάλιση των συμφερόντων και των ισορροπιών των κρατών. «Εάν αυτό γίνει σωστά», τόνισε, «θα καταλήξουμε σε μια δίκαιη και μακροπρόθεσμη συμφωνία».
Τέλος, απαντώντας στο πώς θα αντιμετωπιστεί η εσωτερική ένταση γύρω από αυτήν την ατζέντα, ο κ. Σάλεχ είπε: «Η ένταση πηγάζει από την έλλειψη πληροφόρησης και όχι από την ουσία του ζητήματος. Γι’ αυτό υιοθετούμε τη διαφάνεια. Κάθε συμφωνία, κάθε έγγραφο, κάθε άρθρο θα παρουσιάζεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων και θα συζητείται δημόσια από τους εκπροσώπους του λαού. Δεν υπάρχουν μυστικά ούτε παρασκηνιακές συμφωνίες πίσω από τις κουρτίνες. Πρόκειται για ένα μείζον εθνικό ζήτημα στο οποίο πρέπει να συμμετέχουν όλοι οι θεσμοί του κράτους».
Πηγή: in.gr
