Το στοίχημα για τη νέα χρονιά είναι η ανάκαμψη και επιβίωση του λιανεμπορίου
Το εμπόριο πλήττεται από ένα σύστημα σχεδόν τιμωριτικό για τους νόμιμους επιχειρηματίες ενώ οι παράνομοι συνεχίζουν να αλωνίζουν στις αγορές. Πραγματικά για πολλούς λόγους το 2025 ήταν το χειρότερο έτος! Το 2026 θα είναι ένα μεγάλο στοίχημα για το μέλλον του λιανεμπορίου. O πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Βόλου Απόστολος Οντόπουλος, καλεσμένος στην εκπομπή ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ συζήτησε με τους δημοσιογράφους της ενημερωτικής εκπομπής για τα θέματα που απασχολούν τον κλάδο των εμπόρων, την αγοραστική κίνηση, για τις εμπορικές μέρες ευκαιριών αλλά και για την αγωνία για την επόμενη χρονιά και το μέλλον των επιχειρήσεων στο Βόλο.
Συνέντευξη στην Έννη Λεβέντη από την «Πολιτεία Θεσσαλών» Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2025
Από πού να ξεκινήσουμε, από την Black Friday, από την Cyber Monday, να από την εφαρμογή IRIS; Έχουμε πολλά που συμβαίνουν κύριε Οντόπουλε και το θέμα είναι αν όλα αυτά ενισχύουν τα εμπορικά ταμεία. Πώς πήγε στο Βόλο;
Από όπου και να ξεκινήσουμε την κουβέντα μας, νομίζω ότι θα μπορούσαμε να μιλήσουμε πολλές ώρες επί όλων αυτών των θεμάτων. Ολοκληρώθηκε λοιπόν η Black Friday. Γενικότερα ήμασταν λίγο άτυχοι γιατί την Παρασκευή το πρωί δεν ευνόησε ο καιρός, έβρεχε, με αποτέλεσμα να μην κατέβει κόσμος στην αγορά. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι έμποροι τρομάξανε τις πρώτες ώρες, από το πρωινό της Παρασκευής γιατί ήταν μειωμένη η επισκεψιμότητα στα καταστήματα. Βέβαια στη συνέχεια, το απόγευμα, πραγματικά κινήθηκε αρκετά ο κόσμος, όπως και το Σάββατο το πρωί. Οπότε γίνανε σημαντικοί τζίροι. Αξίζει όμως να δούμε όλο το μήνα συνολικά και συμπερασματικά, εκτιμώ ότι δεν ήταν από τις καλύτερες Black Friday που έχουμε βιώσει τα τελευταία χρόνια. Γενικότερα παρατηρούμε μια πορεία φθίνουσα ως προς τους τζίρους που γίνονται στην Black Friday από το 2016 που ξεκίνησε δειλά-δειλά να εφαρμόζεται στη χώρα μας. Αν με ρωτάτε θα πω ότι η εικόνα αυτή είναι μάλλον αναμενόμενη. Υπάρχει μια «κόπωση», και πέρα από την κόπωση των καταναλωτών, υπάρχει και μια κόπωση στις επιχειρήσεις, όπου στα πλαίσια του ανταγωνισμού ξέρουμε ότι ξεκινούν από πολύ νωρίς με προσφορές και γενικότερα ο ανταγωνισμός είναι τόσο πολύ έντονος που στο τέλος νομίζω ότι ο μόνος που ευνοείται από όλο αυτό είναι ο καταναλωτής που πραγματικά παίρνει κάποια προϊόντα σε καλύτερη τιμή. Όχι όμως στις τιμές που θα περίμενε κανείς για Black Friday, όπως συμβαίνει στο εξωτερικό, αλλά περισσότερο έχει καθιερωθεί σαν μια επιπλέον «εκπτωτική περίοδος».
Πιστεύετε ότι το θέμα των αγροτών και των κτηνοτρόφων έχει αντίκτυπο στην αγορά; Γιατί και ο Βόλος και γενικότερα η Μαγνησία έχει ανθρώπους που ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα.
Κοιτάξτε, δεν νομίζω ιδιαίτερα να επηρεάζει. Παρ’ όλα αυτά όμως είμαστε σε μια εποχή που ψάχνουμε να βρούμε δικαιολογίες για τι συμβαίνει στην αγορά και δεν κινείται ο κόσμος. Να σας πω ότι τις προηγούμενες δεκαετίες δεν θα συζητούσαμε καν για το θέμα των καιρικών φαινομένων. Ακόμα και με χιόνια γινόντουσαν εισπράξεις και ταμεία τα οποία ήταν «αστρονομικά» σε σχέση με τα σημερινά.
Η πραγματικότητα μιλάει από μόνη της. Είναι θέμα ρευστότητας, είναι θέμα χρημάτων. Είναι θέμα χρημάτων ναι, ωστόσο όλα επηρεάζουν την ψυχολογία του κόσμου αλλά νομίζω ότι αν ο κόσμος έχει χρήματα, πραγματικά προχωρεί σε αγορές.
Η αγορά πλήττεται από την ακρίβεια, το παράνομο εμπόριο και την περιορισμένη ρευστότητα, ενώ οι νόμιμοι επιχειρηματίες προσπαθούν να παραμείνουν βιώσιμοι σε ένα περιβάλλον έντονου ανταγωνισμού, αυξημένων ηλεκτρονικών πληρωμών και συνεχών αλλαγών στις φορολογικές υποχρεώσεις
Άρα θεωρούμε ότι δεν υπάρχουν περίσσια χρήματα για να ξοδέψει κάποιος παραπάνω από αυτά που χρειάζεται;
Ακριβώς, η ακρίβεια είναι τρομακτική! Πλήττει σε μεγάλο βαθμό τα νοικοκυριά. Σκεφτείτε ότι το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και ιδιαίτερα αυτό το κομμάτι που αφορά στην κάλυψη των καταναλωτικών αναγκών έχει συρρικνωθεί σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό και πραγματικά αυτά τα λιγοστά χρήματα που περισσεύουν για να καλυφθούν ανάγκες οι οποίες δεν είναι προτεραιότητας όπως είναι το ενοίκιο, όπως είναι το σούπερ μάρκετ, η ενέργεια. Καταλαβαίνετε ότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο πραγματικά αυτά τα λιγοστά χρήματα που περισσεύουν από τα νοικοκυριά να προσπαθούμε όλοι οι υπόλοιποι να καρπωθούμε ένα μέρος αυτών. Να αναφέρουμε βέβαια και το γεγονός ότι έχουμε πολύ μεγάλη διαρροή από τις κινέζικες πλατφόρμες, τις ασιατικές πλατφόρμες, όπου με ένα επιθετικό μάρκετινγκ και γενικότερα με τους όρους αυτούς που λειτουργούν στην ευρωπαϊκή αγορά έχουν δημιουργήσει πολλαπλά προβλήματα και κατ’ επέκταση έχουν επηρεάσει πάρα πολύ τους τζίρους του λιανεμπορίου.
Και ως επί το πλείστον τα χρήματα που κινούνται είναι ηλεκτρονικά, δηλαδή οι αγορές γίνονται πλέον με κάρτα; Ξεκίνησε και το IRIS, πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες, ρευστό; Τι από όλα προτιμάει ο καταναλωτής τελικά;
Κοιτάξτε, έχει αυξηθεί πάρα πολύ η χρήση του πλαστικού χρήματος.
Τόσο της κάρτας, όσο και του νέου τρόπου πληρωμής του IRIS. Αν και βλέπουμε ότι η κάρτα είναι πρώτη επιλογή σαν πρακτική πληρωμής. Παρ’ όλα αυτά όμως γενικότερα βλέπουμε ότι σιγά -σιγά το φυσικό χρήμα αρχίζει και μειώνεται αισθητά.
Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Δεν είναι όμως απαραίτητα και καλό. Είναι ανάλογα με ποια οπτική θα το δει ο καθένας.
Όμως τα καταστήματα και το στεγασμένο εμπόριο, αυτοί οι οποίοι λειτουργούν νόμιμα, παρέχουν στους καταναλωτές όλους τους τρόπους πληρωμής. Αυτοί οι οποίοι δεν δέχονται πια κάρτες, είναι αυτοί οι οποίοι που πωλούν παράνομα και δημιουργούν το παρεμπόριο, και δημιουργούν γενικότερα συνθήκες όχι μόνο αυτών του ανταγωνισμού, αλλά και γενικότερα μιας παράνομης πρακτικής, η οποία πραγματικά προσπαθεί η πολιτεία να την καταπολεμήσει, αλλά προς τη λάθος κατεύθυνση. Γιατί δεν μπορεί να θες να πολεμήσεις το παρεμπόριο και να τιμωρείς, να φέρεσαι τιμωρητικά απέναντι στο στεγασμένο εμπόριο, υιοθετώντας, υποτίθεται, τα ηλεκτρονικά βιβλία για να παταχθεί το παρεμπόριο, από τη στιγμή που τα ηλεκτρονικά βιβλία αφορούν μόνο τους νόμιμους. Είναι θεωρώ σωστό και καλά κάνουν και επιβάλλονται στους νόμιμους, και επιβάλλονται μάλλον τα ηλεκτρονικά βιβλία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αφορούν τους παράνομους, ο παράνομος θα συνεχίζει να πουλά παράνομα, οπότε η δικαιολογία ότι όλα αυτά τα συστήματα τα οποία έχουμε υιοθετήσει και τα οποία είναι ιδιαίτερα κοστοβόρα για εμάς, μην ξεχνάτε ότι συνεχώς πληρώνουμε τις όποιες αλλαγές σύμφωνα με τα κελεύσματα της ΑΑΔΕ, όλα αυτά γίνονται προκειμένου να γίνουν οι νόμιμοι πιο νόμιμοι, αλλά οι παράνομοι συνεχίζουν όχι απλά να είναι παράνομοι, συνεχίζουν να αλωνίζουν στις αγορές.
Η έντονη χρήση του πλαστικού χρήματος και των ψηφιακών πληρωμών (όπως το IRIS) αλλά και η διαρκής παρουσία παράνομου εμπορίου δημιουργούν ανισορροπίες για τους νόμιμους εμπόρους, που καλούνται να επενδύουν συνεχώς για να ανταποκριθούν σε υψηλές απαιτήσεις και κόστος λειτουργίας
Αυτή η εορταστική περίοδος που τα τελευταία χρόνια έχει να παρουσιάσει την πόλη του Βόλου ως ελκυστικό προορισμό με πολλές και εντυπωσιακές εκδηλώσεις, έχει έναν οικονομικό αντίκτυπο; Αποτυπώνεται και στους τζίρους της αγοράς του Βόλου όλο αυτό το κλίμα των ημερών;
Σαφέστατα αποτυπώνεται, γενικότερα την τελευταία δεκαετία η προσπάθεια αυτή που γίνεται από τη Δημοτική Αρχή για να ενισχυθεί το τουριστικό προϊόν της πόλης είναι πάρα πολύ σημαντική και έχει άμεσο αντίκτυπο και στα καταστήματα. Αναφέρομαι στο ότι ο Βόλος είναι αυτή τη στιγμή από τους πρώτους χριστουγεννιάτικους προορισμούς αν όχι ο πρώτος χριστουγεννιάτικος προορισμός με αποτέλεσμα να επισκέπτονται πάρα πολλοί Αθηναίοι, Θεσσαλονικείς, την πόλη και να αφήνουν χρήματα σε μια περίοδο που υπάρχει αυξημένη ρευστότητα των καταναλωτών και των πολιτών γενικότερα, να επιλέγουν να αφήνουν χρήματα και στην εμπορική αγορά της πόλης. Αλλά ακόμα και να μην απολαμβάνουμε άμεσα οφέλη, να μην αποκομίζαμε μάλλον άμεσα οφέλη σαν εμπόριο, το γεγονός ότι ενισχύονται κλάδοι της τοπικής οικονομίας όπως είναι ο τουρισμός, όπως είναι η εστίαση, για εμάς αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί τα χρήματα αυτά έμμεσα επιστρέφουν και σε εμάς.
Και με αυτόν τον τρόπο συμμετέχει ενεργά και ο εμπορικός σύλλογος. θα γίνει φέτος και ο διαγωνισμός για την καλύτερη βιτρίνα;
Γενικότερα δίνουμε κάποια κίνητρα στους συναδέλφους για να διατηρήσουν αυτό το υψηλό επίπεδο αισθητικής που χαρακτηρίζει τα τοπικά καταστήματα ως προς τις χριστουγεννιάτικες βιτρίνες και στα πλαίσια του υγιούς ανταγωνισμού, συνεχίζουμε αυτόν τον θεσμό που βέβαια καταλαβαίνετε ότι δεν είναι κάτι παραπάνω από το να επιβραβεύσουμε τους συναδέλφους για την προσπάθεια την οποία καταβάλλουν, αλλά και αυτό είναι και μια διαφήμιση προς τους καταναλωτές. Γιατί τα καταστήματα αυτά που παίρνουν μέρος, καταλαβαίνετε ότι διαφημίζονται σε κοινωνικές πλατφόρμες, δίνονται συγκεκριμένα βραβεία, αξιολογούνται σε πολλές περιπτώσεις και από τους πολίτες. Γενικότερα αυτή η περίοδος των Χριστουγέννων είναι πολύ πλούσια σε δράσεις, κυρίως από τη Δημοτική Αρχή.
Εμείς θεωρούμε σαν Εμπορικός Σύλλογος ότι υπάρχουν αρκετές εκδηλώσεις μέσα σε αυτή την περίοδο, οπότε ούτε θέλουμε να μπούμε σε μια λογική να ενισχύσουμε περαιτέρω κάτι το οποίο είναι ήδη ενισχυμένο ως προς την πληθώρα των εκδηλώσεων και προσανατολιζόμαστε γενικότερα σε άλλες εκδηλώσεις εκτός των Χριστουγέννων που στους πρώτους δύο μήνες του 2026. Μάλιστα σύντομα θα ανακοινωθεί μια πολύ μεγάλη εκδήλωση παρόμοια με την Λευκή Νύχτα που γίνεται το καλοκαίρι, που έχει πολύ μεγάλη επιτυχία πάντα.
Το εορταστικό ωράριο έχει βγει;
Το εορταστικό ωράριο έχει ψηφιστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο και το επόμενο διάστημα θα ανακοινωθεί. Νομίζω ότι μέχρι τέλος της εβδομάδας θα το ανακοινώσει η Γραμματεία του Εμπορικού Συλλόγου. Γενικότερα, πάνω-κάτω είναι τα ωράρια, αυτά τα οποία γνωρίζουμε ως προς τις παραμονές, ως προς τις Κυριακές που τα καταστήματα θα είναι ανοιχτά. Είναι τρεις Κυριακές που επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία των καταστημάτων. Είναι οι Κυριακές στις 14, 21 και 28 Δεκεμβρίου, όπου εμείς προτείνουμε στα μέλη να είναι ανοιχτά. Άλλωστε, αυτό έχουν αποφασίσει τα μέλη στις Γενικές Συνελεύσεις, στις οποίες έχει τεθεί το συγκεκριμένο θέμα των Κυριακών. Είναι Κυριακές οι οποίες έχουν νόημα για εμάς για την εμπορική αγορά. Και μάλιστα, ακόμα και η πρώτη Κυριακή που είναι στις 14 έχει νόημα, γιατί μην ξεχνάμε ότι ο Βόλος είναι ένας τουριστικός προορισμός. Έχουμε αρκετό κόσμο, όπως επίσης και το γεγονός ότι κλείνουμε μία ώρα αργότερα από τις υπόλοιπες θεσσαλικές πόλεις. Και αυτό έχει την σημασία του, γιατί καταλαβαίνετε ότι ο κόσμος ο οποίος υπάρχει, κινείται στην αγορά πρέπει να εξυπηρετηθεί και αναφέρομαι κυρίως στους τουρίστες.
Έχουμε μπει στον τελευταίο μήνα του χρόνου, ο οποίος είναι ίσως και πιο δύσκολος για τους ανθρώπους του εμπορίου. Τι προσδοκάτε με την έλευση του 2026; Δηλαδή υπάρχει αγωνία για κάποιους να κλείσουν το χρόνο και να μην ξέρουν αν θα ανοίξουν και τον Γενάρη; Υπάρχει η «αγωνία του λουκέτου»;
Αφήνουμε πίσω την δυσκολότερη χρονιά από το 2010 μέχρι και σήμερα. Πραγματικά το 2025 ήταν το χειρότερο έτος το οποίο έχουμε βιώσει και γενικότερα το λιανεμπόριο διαμορφώθηκαν νέα δεδομένα.
Λουκέτα ξεκινήσαν να εμφανίζονται το τελευταίο εξάμηνο του 2025 όπως ακριβώς είχαν αρχίσει να εμφανίζονται και το 2012. Ελπίζουμε όλο αυτό να σταματήσει, αν και δεν μπορούμε να είμαστε πολύ αισιόδοξοι, όχι για την πορεία του λιανεμπόριου, αλλά για το γεγονός ότι η πολιτεία, η κυβέρνηση μάλλον, δείχνει να μην αφουγκράζεται τις ανάγκες των μικρών επιχειρήσεων. Δυστυχώς, όποιος σχεδιασμός υπάρχει τα τελευταία χρόνια δεν νομίζω ότι είναι προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης ή μάλλον, να το θέσω αλλιώς, οι μικρές επιχειρήσεις είναι εκτός κάδρου ανάπτυξης για κάποιους. Εμείς θα συνεχίζουμε να ενισχύουμε τις επιχειρήσεις, θα συνεχίζουμε να αναδεικνύουμε τα προβλήματα και μέσα από την συλλογικότητα, μέσα από την ομόνοια που χαρακτηρίζει τους εμπόρους και μέσα από τα συνδικαλιστικά όργανα θα προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε τα συγκεκριμένα πραοβλήματα.
Θα είναι ένα μεγάλο στοίχημα το 2026 για το σύνολο του λιανεμπορίου. Ελπίζουμε να περιοριστεί το φαινόμενο των λουκέτων. Παρόλα αυτά, όμως, εμείς θα συνεχίζουμε να παλεύουμε όπως ξέρουμε, να παλεύουμε όπως κάνουμε τα τελευταία 15 χρόνια.
Τα λουκέτα, κυρίως σε ποια καταστήματα μπαίνουν;
Όσον αφορά για τα περισσότερα λουκέτα στον εμπορικό κλάδο, αυτό που βλέπω είναι ότι στον εμπορικό κλάδο όταν κλείνουν καταστήματα, δεν αντικαθίστανται πάλι από εμπορικά. Ένα εμπορικό κατάστημα έχει μεγάλο κόστος για να ξεκινήσει τη λειτουργία του σε σχέση με καταστήματα εστίασης. Σύμφωνα και με τα στοιχεία του Επιμελητηρίου, αυξάνεται ο αριθμός επιχειρήσεων χαμηλού budget, δηλαδή χαμηλού προϋπολογισμού, όπως είναι τα καφέ.
Με τις επιδοτήσεις επιχειρήσεων τι συμβαίνει κ Οντόπουλε;
Κοιτάξτε, γενικότερα επιδοτήσεις μπορούν να πάρουν οι περισσότερες επιχειρήσεις. Το θέμα είναι ότι ένα μικρό εμπορικό κατάστημα ρούχων χρειάζεται πάνω από 50.000 χιλιάδες ευρώ. Μιλάμε για ένα μικρό κατάστημα 40-50 τετραγωνικών.
Και 50 χιλιάδες μπορεί να είναι και λίγα χρήματα. Σε αντίθεση με ένα καφέ που με 15 χιλιάδες περίπου, μπορεί να ανοίξει κάποιος ένα κατάστημα 30-40 τετραγωνικών. Οπότε καταλαβαίνετε είναι μια επένδυση που μπορεί να γίνει εύκολα από κάποιον.
Πολύ πιο εύκολα σε σχέση με κάτι άλλο. Δεν μπορώ να σας πω συγκεκριμένα ποιοι εμπορικοί κλάδοι πλήττονται, γιατί νομίζω ότι υπάρχει πολύ μεγάλη διασπορά σε αυτό. Βλέπουμε γενικότερα λουκέτα σε όλους τους κλάδους του λιανεμπορίου.
Πρόβλημα συνεχίζει να έχει η ένδυση, και κυρίως η ανδρική ένδυση. Και αυτό είναι κάτι το οποίο μας προβληματίζει τα τελευταία χρόνια. Όπως και η υπόδηση σε λιγότερο βαθμό. Και τώρα τελευταία έχουν προστεθεί και τα παιδικά.
Είναι πάρα πολύ δύσκολη η κατάσταση στον κλάδο των παιδικών ειδών. Υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι. Ο πιο σοβαρός όμως λόγος είναι η υπογεννητικότητα. Το γνωρίζουμε όλοι. Είναι πολύ λίγες οι γεννήσεις σε σχέση με δεκα χρόνια πριν. Συγκεκριμένα, όσες επιχειρήσεις ιδρύθηκαν εκείνη την περίοδο, σήμερα αντιμετωπίζουν πολλά και πολύ σοβαρά προβλήματα.
Ποια επιχείρηση, για να κλείσουμε λίγο με ένα θετικό πρόσημο, είναι αυτή που μπορεί να έχει καλύτερες πιθανότητες να προχωρήσει;
Κοιτάξτε, δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο που μπορώ να σας πω.
Ίσως προϊόντα που απευθύνονται στη γυναίκα;
Ο εμπορικός κλάδος που ασχολείται με τη γυναίκα, έχει πάρα πολύ μεγάλο ανταγωνισμό. Το ξέρω, γιατί σ’ αυτόν επιχειρώ κι εγώ- στα καλλυντικά- που ενδιαφέρουν κυρίως τις γυναίκες. Ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος.
Νομίζω ότι παντού υπάρχουν προβλήματα αλλά και ευκαιρίες. Το θέμα είναι ποιος έχει την καλύτερη ιδέα και ποιος μπορεί να χαράξει μια καλή στρατηγική, ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει μια επιχείρηση η οποία θα είναι βιώσιμη και κερδοφόρα. Βέβαια, όχι απλά βιώσιμη, να είναι κερδοφόρα, γιατί αυτός είναι ο στόχος όταν επιχειρείς: Να είσαι κερδοφόρος, όχι απλά να υπάρχεις.
