Από την πρώτη γραμμή των μπλόκων της Θεσσαλίας αγρότες και κτηνοτρόφοι μιλούν στην «ΠΘ» για μάχη επιβίωσης και δηλώνουν αποφασισμένοι να μείνουν στο δρόμο όσο χρειαστεί μέχρι να δοθούν βιώσιμες λύσεις για τον πρωτογενή τομέα
Σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους των τελευταίων δεκαετιών για τον πρωτογενή τομέα, οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι της Θεσσαλίας βρίσκονται ξανά στα μπλόκα, διεκδικώντας όχι προνόμια, αλλά –όπως υποστηρίζουν– το αυτονόητο δικαίωμα στην επιβίωση. Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές, η κακή διαχείριση του ΟΠΕΚΕΠΕ, τα ανεφάρμοστα ή ανεπαρκή μέτρα βιοασφάλειας για την αντιμετώπιση ζωονόσων, η οικονομική ασφυξία που πνίγει ολόκληρες κοινότητες και η αστυνομική καταστολή που –κατά τους ίδιους– θυμίζει σκοτεινές εποχές, συνθέτουν ένα εκρηκτικό σκηνικό.
Γράφει η Βιβή Ζαχοπούλου από την «Πολιτεία Θεσσαλών» Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2025
Σε αυτό το περιβάλλον, οι φωνές των εκπροσώπων των αγροτών, από τη Λάρισα, την Καρδίτσα και τη Θεσσαλία στο σύνολό της, αποτυπώνουν το μέγεθος της κρίσης: μια κρίση που δεν αφορά μόνο τα εισοδήματα, αλλά την ίδια την προοπτική του πρωτογενούς τομέα σε μια περιοχή που η αγροτική παραγωγή αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Οι αγρότες δηλώνουν στην «ΠΘ» οτι είναι αποφασισμένοι να μείνουν στον δρόμο όσο χρειαστεί, να κλιμακώσουν ακόμη περισσότερο τον αγώνα τους και να απαιτήσουν άμεσες λύσεις από την κυβέρνηση και προσωπικά από τον πρωθυπουργό, καθώς -όπως τονίζουν- «ο κόμπος έφτασε στο χτένι».
«Η κυβέρνηση απέτυχε ή δεν θέλησε, όπως λέει χαρακτηριστικά– να πραγματοποιήσει τους απαραίτητους ελέγχους στον ΟΠΕΚΕΠΕ όταν έπρεπε να τους πραγματοποιήσει, ώστε να μπορέσουν οι αγρότες να πληρωθούν έγκαιρα και να συνεχίσουν απρόσκοπτα την παραγωγική τους δραστηριότητα. Αντί αυτού, δημιουργήθηκε μια “πυραμίδα” εξυπηρέτησης ημετέρων, μια δομή που παραπέμπει σε καθεστώτα άλλων εποχών και η οποία φτιάχτηκε για να επηρεάζει εκλογικά αποτελέσματα σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιφέρειες» δηλώνει στην «ΠΘ» ο αντιπρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων νομού Λάρισας, Σωκράτης Αλειφτήρας, θέλοντας να περιγράφει το πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο.
Η κατάσταση αυτή, λέει ο κ. Αλειφτήρας, οδήγησε σε ένα κύμα οργής και αγανάκτησης, που δεν περιορίστηκε στα τεχνικά ζητήματα των πληρωμών, αλλά άγγιξε βαθιά τον κοινωνικό ιστό της υπαίθρου. «Οι τοπικές κοινωνίες, οι οποίες στηρίζονται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στον πρωτογενή τομέα, βιώνουν μια άνευ προηγουμένου οικονομική δυσπραγία. Ο αγρότης δεν είναι απλώς ένας επαγγελματίας· είναι ο πυλώνας γύρω από τον οποίο κινούνται δεκάδες άλλες δραστηριότητες: εμπόριο, μεταφορές, υπηρεσίες, οικογένειες ολόκληρες. Όταν εκείνος καταρρέει, συμπαρασύρει μαζί του όλη τη δομή της τοπικής οικονομίας. Και αυτό ακριβώς, συμβαίνει σήμερα στην καρδιά της Θεσσαλίας» σημειώνει.
Ο αγρότης δεν είναι απλώς ένας επαγγελματίας· είναι ο πυλώνας γύρω από τον οποίο κινούνται δεκάδες άλλες δραστηριότητες: εμπόριο, μεταφορές, υπηρεσίες, οικογένειες ολόκληρες. Όταν εκείνος καταρρέει, συμπαρασύρει μαζί του όλη τη δομή της τοπικής οικονομίας. Και αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα στην καρδιά της Θεσσαλίας
«Δεν κοιμόμαστε λόγω ευλογιάς»
Στο ίδιο πνεύμα, αλλά από τη σκοπιά του κτηνοτροφικού κόσμου, ο Νίκος Παλάσκας, μέλος της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας δίνει τον τόνο της αγωνίας που βιώνουν εκατοντάδες οικογένειες. «Δεν κοιμόμαστε λόγω ευλογιάς», δηλώνει κατηγορηματικά, περιγράφοντας μια πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί εδώ και 17 μήνες. «Η ζωονόσος της ευλογιάς, που πλήττει τα κοπάδια, έχει γίνει καθημερινός βραχνάς, ενώ το υπουργείο και η κυβέρνηση είναι απόντες. Τα μέτρα βιοασφάλειας που ανακοινώθηκαν από το κράτος όχι μόνο δεν εφαρμόστηκαν, αλλά δεν στηρίχθηκαν ούτε στο ελάχιστο.
Έτσι, η ευλογιά εξαπλώθηκε, τα ζώα χάθηκαν, οι παραγωγοί κλείστηκαν μέσα στα μαντριά τους επί μήνες και το κόστος συντήρησης εκτοξεύτηκε», λέει χαρακτηριστικά. Για τον κ. Παλάσκα η απουσία αυτή οδήγησε τους κτηνοτρόφους στον δρόμο, σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους των τελευταίων χρόνων. Ο ίδιος εξηγεί ότι όλα τα ζητήματα βρίσκονται στο τραπέζι, ωστόσο προτεραιότητα έχει το οικονομικό, για το οποίο «η κυβέρνηση, όπως τονίζει, έχει επιδείξει ανικανότητα και ασυνέπεια». Ερωτηθείς για τις πληρωμές που αντιτείνει η κυβέρνηση, η απάντησή του είναι μονολεκτική: «ξεφτίλα». Μιλάει για περιπτώσεις συναδέλφων του που έλαβαν μόλις το ένα τρίτο από όσα περίμεναν.
Το οικονομικό αδιέξοδο γίνεται ακόμη πιο φανερό όταν αναφέρεται στα ποσά που καταβλήθηκαν για τις ζωοτροφές. «14 ευρώ το ζώο, την ώρα που το μηνιαίο κόστος συντήρησης ξεπερνά τα 9 ευρώ, και αυτό σε μια περίοδο που οι κτηνοτρόφοι είναι εγκλωβισμένοι επί 17 μήνες χωρίς καμία σαφή ενημέρωση για το ποια χρονιά αφορά η εκάστοτε επιδότηση». Παράλληλα καταγγέλλει πως οι πληρωμές «κουτσουρεύτηκαν» επειδή δύο ημέρες πριν την καταβολή άλλαξαν οι βοσκότοποι, καταργώντας την τεχνική λύση και αφήνοντας έτσι τη Λάρισα, έναν νομό με υψηλή πυκνότητα κοπαδιών, χωρίς επαρκή βοσκοτόπια. «Η υπόσχεση ότι θα καλυφθούν από όμορους νομούς μένει να αποδειχθεί».
Ο Παλάσκας μιλά για την εξαιρετικά μειωμένη παραγωγή, την κακή σίτιση των ζώων και την προοπτική μιας νέας έξαρσης της ευλογιάς την άνοιξη. Γι’ αυτό ζητά άμεσα εμβολιασμό των ζώων με εγκεκριμένο εμβόλιο της ΕΕ, ξεκαθαρίζοντας ότι χωρίς αυτό το βασικό εργαλείο ο κλάδος θα οδηγηθεί σε ακόμη πιο δραματική κατάσταση.Χιλιάδες είναι πλέον τα τρακτέρ που βρίσκονται πλέον στο μπλόκο της Νίκαιας, με αισθητή την παρουσία αγροτών και από την περιοχή του Τυρνάβου, όπως αναφέρει στην «ΠΘ» ο δήμαρχος Τυρνάβου Στέλιος Τσικριτσής, την ώρα που ο πρόεδρος της κοινότητας Δένδρων, Δημήτρης Ρίζος, αναφέρει ότι η περιοχή δοκιμάστηκε από τον Ντάνιελ με τους παραγωγούς να μη δικαιούνται αποζημιώσεις για τις δενδρώδεις καλλιέργειες, ενώ η ευλογιά έχει αποδεκατίσει τα κοπάδια των κτηνοτρόφων. «Στα Δένδρα έχουν θανατωθεί πάνω από 15.000 ζώα» θα πει.
Για τις πληρωμές για τις οποίες έχει δεσμευθεί η κυβέρνηση ο κ. Τσικριτσής τονίζει πως τα ποσά δεν επαρκούν ώστε οι καλλιέργειες να είναι βιώσιμες. «Δεν είμαστε επαίτες, είμαστε άνθρωποι που αγωνιζόμαστε για να παραμείνουμε στις καλλιέργειές μας και διεκδικούμε όσα μας οφείλονται», αναφέρει ο δήμαρχος Τυρνάβου, σημειώνοντας πως το κόστος παραγωγής βρίσκεται στην κορυφή των διεκδικήσεων.
Η αγορά στενάζει, οι παραγωγοί χρωστούν παντού και αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Είναι απαραίτητη η επιβολή πλαφόν κέρδους σε κάθε στάδιο της αλυσίδας μέχρι το προϊόν να φτάσει στο πιάτο του καταναλωτή
«Θα μείνουμε στα μπλόκα όσο χρειαστεί»
Από το μπλόκο της Νίκαιας, η Βάσω Φασούλα, αγροτοκτηνοτρόφος και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής, είναι απόλυτη: «Θα μείνουμε στα μπλόκα όσο χρειαστεί» δηλώνει ξεκάθαρα. Κατηγορεί την κυβέρνηση ότι εκδίδει εξαγγελίες για πληρωμές που δεν υλοποιούνται και… γελάει στην αναφορά της πρόσφατης κυβερνητικής εξαγγελίας της αύξησης κατά 50% των ορίων επιστροφής για το αγροτικό πετρέλαιο. «Ένα λάθος της ΑΑΔΕ, όπως ανακοινώθηκε, αντί να διορθωθεί έγκαιρα, οδήγησε σε νέα καθυστέρηση μέχρι το τέλος Ιανουαρίου» εξηγεί το «γιατί».
Για την κ. Φασούλα αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση δεν μπορεί να πληρώσει όσα έχει ήδη υποσχεθεί. «Υπάρχουν πληρωμές που εκκρεμούν από το 2023 – όπως για τον Daniel, για τις εξισωτικές ή για την καταστροφή από τον Ιανό – και τα χρήματα αυτά δεν υπάρχουν πλέον. Όλοι, λέει, είναι χρεωμένοι. Τα μέτρα ενίσχυσης που ανακοινώθηκαν για τα θανατωθέντα ζώα και τις ζωοτροφές δεν επαρκούν ούτε στο ελάχιστο. Και το πιο εξοργιστικό είναι ότι ακόμη και τα χρήματα από τη βασική ενίσχυση σε αρκετές περιπτώσεις τα πήρε πίσω ο ΕΛΓΑ, αφήνοντας τους δικαιούχους εκτεθειμένους», αναφέρει στην «ΠΘ».
Η ίδια σημειώνει πως, αν μέχρι το τέλος του έτους δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματα του αγροτικού κόσμου, τότε οι κινητοποιήσεις θα μεταφερθούν σε λιμάνια και αεροδρόμια. Όπως λέει «τα τρακτέρ είναι πάρα πολλά». Όσο για τον ΟΠΕΚΕΠΕ… «έγινε τρελό φαγοπότι. Τα χρήματα που έπρεπε να πάνε στους αγρότες διοχετεύτηκαν αλλού, και αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί πλέον να γίνει ανεκτό». Όσο για το τι μέλλει γενέσθαι… «Πρέπει πρώτα να πληρωθούμε στα μπλόκα και μετά να αποχωρήσουμε».
Από το μπλόκο στον αυτοκινητόδρομο Ε65 οι αγρότες της Καρδίτσας δίνουν τον δικό τους αγώνα. Ο γραμματέας της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων του νομού, Γιάννης Τσιούτρας, δίνει μια ακόμη διάσταση στο ζήτημα: την ανάγκη για «άνοιγμα δρόμου επιβίωσης». Όπως εξηγεί, η κυβέρνηση δεν πρέπει να ανοίξει απλώς τους δρόμους που –όπως σημειώνει– κλείνονται από την αστυνομία, αλλά να ανοίξει τον δρόμο για την επιβίωση των αγροτών σήμερα και αύριο. «Οι κινητοποιήσεις, υποστηρίζει, είναι αποτέλεσμα διαχρονικών πολιτικών που έχουν αποδυναμώσει τον πρωτογενή τομέα και έχουν εξαντλήσει τους αγρότες. Η κυβέρνηση γνώριζε εδώ και καιρό τα προβλήματα, όμως δεν τα έλυσε» υποστηρίζει.
Ο κ. Τσιούτρας κάνει λόγο για μια προσπάθεια επιβίωσης που πλέον υπονομεύεται από περικοπές, καθυστερήσεις και οικονομικές πιέσεις. «Το 1/3 των αγροτών δεν πληρώθηκε, ενώ όσοι πληρώθηκαν έλαβαν ψίχουλα». Παράλληλα, καταγγέλλει ότι ο ΕΛΓΑ πήρε επιπλέον χρήματα από όσα πιστώθηκαν στους λογαριασμούς των αγροτών, προκαλώντας νέα αναστάτωση στον κλάδο. «Οι αγρότες της Καρδίτσας ζητούν απαντήσεις για τις αποζημιώσεις που δεν δόθηκαν, αλλά και για τα αντιπλημμυρικά έργα που δεν έγιναν, αφήνοντας περιοχές απροστάτευτες», λέει χαρακτηριστικά.
«Απαιτούμε συνάντηση με τον πρωθυπουργό»
«Η κατάσταση στα μπλόκα θυμίζει περασμένες εποχές», δηλώνει ο Παναγιώτης Καλογιάννης, από τον Αγροτικό Σύλλογο Πλατυκάμπου.
Η οικονομική ασφυξία, σημειώνει, έχει πλέον ξεφύγει από το αγροτικό πλαίσιο και διαχέεται σε όλη τη Θεσσαλία. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά «για τη βασική ενίσχυση πληρώθηκαν 373 εκατομμύρια. Το χαμηλότερο ποσό των τελευταίων χρόνων».
Τονίζει ότι από το 2020 οι αγρότες δεν γνωρίζουν τι χρήματα θα λάβουν. «Η αγορά στενάζει, οι παραγωγοί χρωστούν παντού και αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Είναι απαραίτητη η επιβολή πλαφόν κέρδους σε κάθε στάδιο της αλυσίδας μέχρι το προϊόν να φτάσει στο πιάτο του καταναλωτή, διότι δεν είναι δυνατόν, να πωλείται το ρεβύθι 90 λεπτά στον παραγωγό και να φτάνει 4 ευρώ στον καταναλωτή, ούτε το ξερό φασόλι να φεύγει από τον παραγωγό 1,10–1,20 και να καταλήγει 6 ευρώ».
Για τον κ. Καλογιάννη, η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ένα «γαλάζιο σκάνδαλο» ενώ η λύση βρίσκεται σε ένα ουσιαστικό διάλογο με τον πρωθυπουργό «σε μια εκ βαθέων συζήτηση για το πώς θα παραμείνουν οι αγρότες στα χωράφια τους». Μέχρι αυτό να συμβεί οι αγρότες θα «σκληρύνουν» ακόμη περισσότερο τη στάση τους, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να κλείσουν ακόμη και παρακαμπτήριους δρόμους. «Η κυβέρνηση μας μετρά μόνο με τα τρακτέρ στους δρόμους όταν τα μηνύματα συμπαράστασης από πολίτες και φορείς είναι πολλά και μας δίνουν δύναμη να συνεχίσουμε».
