Κάτω από τον πήχη των προβλέψεων του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κινήθηκε το ελληνικό ΑΕΠ τόσο κατά το τρίτο τρίμηνο του 2025 όσο και συνολικά στο εννιάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου. Εδώ και χρόνια το μοντέλο που στηρίζεται στην κατανάλωση συνεχίζει να υφίσταται, ενώ τίθεται ζήτημα για την εξελικτική πορεία των επενδύσεων, καθώς σε αυτή τη φάση υπάρχει η de facto στήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης. Και πάλι ο ελληνικός ρυθμός δείχνει να υπολείπεται των πραγματικών αναγκών της ελληνικής οικονομίας, αλλά και των όσων είχε υποσχεθεί ήδη από το 2019 η σημερινή κυβέρνηση.
Όπως έδειξαν και τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν χθες, το ελληνικό ΑΕΠ παρουσίασε αύξηση 2% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024 όσο παρουσιάζει και στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου του 2025.
Οι εκτιμήσεις για το ΑΕΠ
Αυτή τη στιγμή, η συγκεκριμένη επίδοση είναι κάτω από τις κυβερνητικές εκτιμήσεις καθώς ο στόχος για την αύξηση του ΑΕΠ το 2025 έχει τεθεί στο 2,2%. Και την ίδια στιγμή, το παραδοσιακά καλύτερο τρίμηνο για την ελληνική ανάπτυξη (που είναι το 3ο τρίμηνο λόγω της κορύφωσης του τουρισμού) κατέγραψε μικρότερη άνοδο. Μένει λοιπόν να φανεί τι θα γίνει κατά τη διάρκεια του 4ου τριμήνου, όπως και το τι θα «δείξουν» οι αναθεωρήσεις της άνοιξης του 2026.
Υπενθυμίζεται ότι το ΑΕΠ είχε αυξηθεί κατά 2,4% το πρώτο τρίμηνο του 2025 και 1,6% στο δεύτερο τρίμηνο με αποτέλεσμα η μέση επίδοση στο εννεάμηνο να ανέρχεται στο 2%.
Για ένα ακόμη τρίμηνο, η ανάπτυξη στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στην ισχυρή αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 2,4%, κάτι που αποτελεί ένα από τα μόνιμα χαρακτηριστικά της ελληνικής ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το τρίτο τρίμηνο καταγράφεται ισχυρή άνοδος των επενδύσεων παγίων κατά 12,8% σε ετήσιο επίπεδο. Ωστόσο, τα αποθέματα σημειώνουν ετήσια μείωση για δεύτερο τρίμηνο, κατά 9%.
Τι θα γίνει μετά το Ταμείο Ανάκαμψης
Ένα από τα βασικά ζητήματα που εξετάζουν οι οικονομολόγοι είναι το τι θα γίνει με την ελληνική ανάπτυξη όταν θα έχει σταματήσει να υπάρχει το Ταμείο Ανάκαμψης. Βασικό ζητούμενο σε έκθεση του ΙΟΒΕ, η οποία δημοσιεύτηκε πρόσφατα αποτελεί το πώς θα μπορέσουν να ενισχυθούν οι επενδύσεις, «ιδίως μετά τη λήξη της περιόδου του Ταμείου Ανάκαμψης». Αξίζει δε να σημειωθεί ότι την αύξηση των επενδύσεων, είχε θέσει σε πρόσφατη ομιλία του, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας.
Είναι ξεκάθαρο πως η παρουσία του Ταμείου Ανάκαμψης έχει σημαντική θετική επίδραση στην πορεία της ελληνικής οικονομίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο 1,5% υπολόγισε η Capital Economics το όφελος της Ελλάδας από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανάκαμψης Next Generation EU (NGEU) στη διάρκεια της εξαετούς λειτουργίας του, με τα κεφάλαια που έδωσε να αποτελούν ένα σημαντικό μοχλό στήριξης των επενδύσεων, ιδιαίτερα στον ψηφιακό και «πράσινο» τομέα.
Η ανησυχία για το μετά
Πάντως, υπάρχει μια ανησυχία και από την πλευρά του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, κάτι που αποτυπώθηκε και στο κείμενο του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού 2026-2029.
Υπενθυμίζεται ότι πτώση της ανάπτυξης, και μεγάλη μείωση των επενδύσεων (λίγο πάνω από μηδέν) προβλέπει ο Πολυετής Δημοσιονομικός Προγραμματισμός 2026-2029 που παρουσίασαν ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης και ο Υφυπουργός Θάνος Πετραλιάς πριν από λίγες ημέρες στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Όπως προκύπτει, μετά τη λήξη του Ταμείου Ανάκαμψης, η ανάπτυξη «πέφτει» στο 1,7% το 2027, στο 1,6% το 2028 και στο 1,3% το 2029, κάτι που φαίνεται να συνδέεται με το ότι το 2026 θα τελειώσουν οι πόροι από την πλευρά του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ουσιαστικά, ο μέσος όρος της ανάπτυξης για τη συγκεκριμένη τριετία είναι στο 1,5%.
Ιδιαιτέρως ανησυχητική αναμένεται να είναι η πορεία των επενδύσεων, οι οποίες (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου) θα «πέσουν» από το 4,1% το 2027, μόλις στο 0,9% το 2028 και στο 0,8% το 2029!
Πηγή: ot.gr
