Του Γιώργου Σ. Σκορδίλη
Αν κάτι τρομάζει την παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία για το επόμενο έτος, αυτό είναι η πιθανότητα να κοπάσουν οι κρίσεις που μέχρι τώρα της ανέβαζαν τους ναύλους.
Όσο κι αν ακούγεται αντιφατικό, η προοπτική ενός πιο ήρεμου 2026 έχει αρχίσει να βαραίνει την επενδυτική ψυχολογία περισσότερο από τα ίδια τα γεωπολιτικά ρίσκα.
Μετά από δύο χρόνια συνεχών αναταράξεων η αγορά φοβάται ότι μπορεί να χαθεί η “τεχνητή” ζήτηση που τροφοδοτεί τις υψηλές αποδόσεις.
Το πρώτο μεγάλο ενδεχόμενο είναι η πιθανή κατάληξη του πολέμου Ρωσίας–Ουκρανίας. Η επιστροφή πιο σύντομων διαδρομών και η αποδυνάμωση των κυκλικών παρακάμψεων που γέννησε το καθεστώς κυρώσεων θα έκοβαν κομμάτι από τις αποστάσεις και άρα από τα ναυλοφόρα κέρδη της τελευταίας διετίας.
Το δεύτερο είναι η επαναλειτουργία της Ερυθράς Θάλασσας. Αν τα πλοία σταματήσουν να παρακάμπτουν το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, μεγάλο μέρος της σημερινής “έκτακτης” ζήτησης για containerships και product tankers θα εξαφανιστεί.
Το τρίτο αφορά τη σχέση ΗΠΑ–Κίνας. Η πιθανή χαλάρωση των δασμών ή μια δικαστική απόφαση που θα περιορίσει το περιθώριο επιβολής τους θα αφαιρούσε πολλές από τις στρεβλώσεις που ενίσχυσαν ειδικά τις αγορές LPG και container shipping.
Οι αγορές μετοχών έχουν ήδη αρχίσει να προεξοφλούν αυτές τις πιθανότητες. Οι εταιρείες VLCC είδαν τις τιμές τους να υποχωρούν μόλις ακούστηκε ότι μπορεί να υπάρξει πρόοδος σε συνομιλίες Μόσχας–Κιέβου, την ώρα που τα forward συμβόλαια παρέμειναν ισχυρά.
Το Breakwave Tanker ETF κινήθηκε ανοδικά, αλλά οι μετοχές των ιδιοκτητών τάνκερ ακολούθησαν πιο επιφυλακτική πορεία, δείχνοντας πόσο διαφορετικά διαβάζουν το μέλλον οι επενδυτές σε φυσικές και χρηματιστηριακές αγορές.
Στα containerships, η απλή συζήτηση για πιθανή επαναφορά στο Σουέζ ήταν αρκετή για να φέρει πίεση στις μετοχές των liners.
Οι lessors είναι πιο προστατευμένοι χάρη στα πολυετή τους συμβόλαια, όμως οι εταιρείες τακτικών γραμμών γνωρίζουν ότι η επιστροφή 10%-12% παγκόσμιας χωρητικότητας στο σύστημα θα επηρεάσει άμεσα την ισορροπία προσφοράς–ζήτησης.
Ακόμη και έτσι όμως παράγοντες όπως η επιβράδυνση ταχυτήτων και η συνεχιζόμενη συμφόρηση στα ευρωπαϊκά λιμάνια μπορούν να περιορίσουν το μέγεθος της “διόρθωσης”.
Στους product tankers η εικόνα είναι πιο σύνθετη. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι η ομαλοποίηση των ροών στην Ερυθρά Θάλασσα ίσως έχει πιο ήπια επίδραση από ό,τι αρχικά φοβήθηκε η αγορά.
Η ενίσχυση των εξαγωγών από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη και οι νέες διαδρομές από τον Κόλπο προς τη Νότια Αμερική θα μπορούσαν να εξισορροπήσουν την απώλεια που θα φέρει η κατάργηση των παρακάμψεων.
Στους crude tankers, πάντως, τίποτα δεν δείχνει πραγματική αποκλιμάκωση. Η μείωση κατά σχεδόν 50% των φορτώσεων από το Νοβοροσίσκ, η άνοδος της πλωτής αποθήκευσης μη κυρώσιμου αργού και η σημαντική πτώση των ballast VLCCs κρατούν ψηλά τους ναύλους.
Η εικόνα παραμένει αποσταθεροποιημένη, κάτι που λειτουργεί —όσο κι αν ακούγεται ωμό— ως στήριξη για την αγορά.
Στο εμπορικό μέτωπο ΗΠΑ–Κίνας, οι κινήσεις αποκλιμάκωσης έχουν ήδη μειώσει μέρος της “αναστάτωσης” που τροφοδότησαν τα τέλη λιμένων και οι δασμοί. Οι ροές LPG όμως παραμένουν συγκρατημένες λόγω του κινεζικού δασμού 10%, άρα η εξομάλυνση δεν είναι πλήρης.
Ο άγνωστος παράγοντας είναι η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ. Μια δικαστική ανατροπή στο καθεστώς δασμών θα μπορούσε να δώσει προσωρινή ώθηση στους liners μέσω επιστροφών χρημάτων σε μεγάλους εισαγωγείς. Ωστόσο, η αμερικανική κυβέρνηση έχει ακόμη νομικά εργαλεία για να επαναφέρει μέρος των μέτρων, έστω περιορισμένα.
Το συνολικό τοπίο δείχνει μια αγορά που κινείται με δύο ταχύτητες: οι ναύλοι παραμένουν ισχυροί, αλλά η εμπιστοσύνη των επενδυτών μοιάζει εύθραυστη. Το 2026 δεν προβλέπεται απαραίτητα κακή χρονιά — προβλέπεται όμως διαφορετική.
Η μετάβαση από μια περίοδο έντασης σε μια πιο ήρεμη πραγματικότητα δημιουργεί ένα νέο ερώτημα, πώς θα αποτιμηθεί μια αγορά που ίσως χρειαστεί να σταθεί ξανά στα θεμελιώδη της, χωρίς τις συνεχείς “ενέσεις” γεωπολιτικής αβεβαιότητας που χαρακτήρισαν τα προηγούμενα χρόνια.
Πηγή: capital.gr
