Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ προετοιμάζει την επίσημη μετάβαση στη δεύτερη φάση του σχεδίου της για τη Γάζα μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες. Στόχος είναι η διατήρηση της εύθραυστης εκεχειρίας που επιτεύχθηκε μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς πριν από σχεδόν δύο μήνες.
Σύμφωνα με δηλώσεις Αμερικανού αξιωματούχου στην εφημερίδα The Times of Israel, η Φάση 2 αφορά τη δημιουργία νέων μηχανισμών διακυβέρνησης και ασφάλειας που θα αντικαταστήσουν τη Χαμάς στη μεταπολεμική Γάζα.
Διαπραγματεύσεις και όροι αφοπλισμού
Παρότι η Ουάσιγκτον θα ήθελε να ανακοινώσει τη Φάση 2 έως το τέλος του έτους, η τελική συμφωνία δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί. Οι ΗΠΑ και οι μεσολαβητές από Κατάρ, Αίγυπτο και Τουρκία δεν έχουν καταλήξει σε συμφωνία με τη Χαμάς για την παράδοση της εξουσίας και τον σταδιακό αφοπλισμό της.
Η οργάνωση δηλώνει πρόθυμη να παραδώσει τη διοίκηση της Γάζας σε κυβέρνηση Παλαιστινίων τεχνοκρατών, απορρίπτει όμως την ανάμειξη διεθνών φορέων. Παράλληλα, επιχειρεί να εδραιώσει εκ νέου τον έλεγχό της στον θύλακο από τις 10 Οκτωβρίου, όταν τέθηκε σε ισχύ η εκεχειρία, και αρνείται να καταθέσει τα όπλα, επικαλούμενη «δικαίωμα αντίστασης».
Οι μεσολαβητές προτείνουν σταδιακό αφοπλισμό, ξεκινώντας από την παράδοση βαρέως οπλισμού. Ωστόσο, το Ισραήλ απαιτεί πλήρη και άμεσο αφοπλισμό της Χαμάς πριν από οποιαδήποτε αποχώρηση στρατευμάτων του από τη Γάζα.
Διεθνής Δύναμη Σταθεροποίησης και ρόλος της Τουρκίας
Το αμερικανικό σχέδιο προβλέπει ότι, εφόσον υπάρξει συμφωνία, στις αρχές του 2026 θα αναπτυχθεί στη Γάζα η Διεθνής Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF). Αρχικά θα τοποθετηθεί κατά μήκος της λεγόμενης «Κίτρινης Γραμμής», αναλαμβάνοντας σταδιακά την πλήρη ευθύνη ασφαλείας.
Χώρες όπως η Ινδονησία και το Αζερμπαϊτζάν εξετάζουν τη συμμετοχή τους, χωρίς ωστόσο επίσημες ανακοινώσεις. Κεντρικό ζήτημα αποτελεί η εμπλοκή της Τουρκίας: οι υποψήφιες χώρες θεωρούν τη συμμετοχή της ως «ασφαλιστική δικλείδα», μειώνοντας τον κίνδυνο επιθέσεων από τη Χαμάς.
Η ισραηλινή κυβέρνηση απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε τουρκική εμπλοκή, επικαλούμενη τις στενές σχέσεις της Άγκυρας με τη Χαμάς και τις δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά του Ισραήλ. Παρά τις αντιρρήσεις, η Ουάσιγκτον συνεχίζει να πιέζει για αποδοχή κάποιου ρόλου της Τουρκίας στη Γάζα.
Τεχνοκρατική διοίκηση και διεθνές συμβούλιο
Παράλληλα με τη δύναμη ασφαλείας, προβλέπεται η σύσταση επιτροπής Παλαιστινίων τεχνοκρατών, ανεξάρτητων από Χαμάς και Φατάχ, για τη μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας. Τα μέλη της, 12 έως 15 προσωπικότητες από τον χώρο της οικονομίας και της διοίκησης, αναμένεται να ανακοινωθούν από τον Τραμπ.
Πάνω από την επιτροπή θα λειτουργεί διεθνές συμβούλιο διοίκησης με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, ο οποίος είχε κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση του σχεδίου Τραμπ των 20 σημείων. Στο συμβούλιο θα συμμετέχουν κορυφαίοι συνεργάτες του Αμερικανού προέδρου, ανάμεσά τους και ο Τζάρεντ Κούσνερ.
Η τελική εποπτεία θα ανήκει στο «Συμβούλιο Ειρήνης» (Board of Peace), το οποίο θα προεδρεύει ο Τραμπ, με τη συμμετοχή περίπου δώδεκα ηγετών, μεταξύ των οποίων και ο διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Ανοικοδόμηση και εκκρεμότητες
Η Ουάσιγκτον σχεδιάζει την έναρξη μεγάλων έργων ανοικοδόμησης στη Γάζα μόλις συγκροτηθούν οι νέοι φορείς διοίκησης, με αρχή από τη ζώνη που ελέγχει σήμερα το Ισραήλ. Ωστόσο, αραβικές χώρες και πιθανοί δωρητές προειδοποιούν ότι αυτό θα παγίωνε τη διχοτόμηση της περιοχής.
Το Ισραήλ απορρίπτει κάθε ανασυγκρότηση πριν από τον πλήρη αφοπλισμό της Χαμάς και απειλεί με επανέναρξη των επιχειρήσεων αν η οργάνωση δεν συμμορφωθεί.
Επιστροφή σορών ομήρων
Παράλληλα, το Ισραήλ επιμένει στην ολοκλήρωση της επιστροφής των σορών των ομήρων, όπως προβλέπει η πρώτη φάση της εκεχειρίας. Την Τετάρτη επεστράφη η σορός του Ταϊλανδού Σουντισάκ Ρινταλάκ, ενώ εκείνη του Ισραηλινού αστυνομικού Ραν Γκβίλι παραμένει στη Γάζα.
Νέα ισραηλινή αποστολή βρίσκεται στο Κάιρο για επαφές με μεσολαβητές, σε μια προσπάθεια εντοπισμού και ανάκτησης της σορού του.
Πηγή: tanea.gr
