Με αφορμή το νέο του άλμπουμ “Truths Be Told”, ο David Lynch μιλά στο ERTNews.gr για τη δημιουργική διαδικασία πίσω από έναν δίσκο που ισορροπεί ανάμεσα στη σύγχρονη τζαζ, τα κινηματογραφικά ηχοτοπία και τη μεσογειακή ευαισθησία. Μιλά για τις “αλήθειες” που τον απασχολούν, για τον χώρο που αφήνει στον αυτοσχεδιασμό, για το πώς η μουσική γίνεται πεδίο έκφρασης, αποκάλυψης και ελευθερίας.
Λίγο πριν παρουσιάσει το άλμπουμ στο Half Note, ανοίγει τη συζήτηση γύρω από την ουσία της σύνθεσης, τη σχέση του με τους μουσικούς του και τον τρόπο που μια ζωντανή performance μπορεί κάθε φορά να ξαναγεννά το ίδιο υλικό.
Τι ήταν το αρχικό έναυσμα για το “TruthsBeTold”; Υπήρξε μια συγκεκριμένη στιγμή ή εμπειρία που σε οδήγησε στο concept αυτού του δίσκου;
Έχω γράψει πολλή μουσική μέσα στο χρόνια. Τα περισσότερα δεν έχουν βγει πέρα από σε live εμφανίσεις και παραστάσεις. Νιώθω την ανάγκη να τα μοιραστώ και σε μορφή ηχογράφησης. Ορχηστρικά κομμάτια, τραγούδια, μουσική για θέατρο, κινηματογράφο, χορό, ενορχηστρώσεις, διασκευές του Μανου Χατζηδάκι, κλπ. Για αυτό το άλμπουμ διάλεξα και δούλεψα κομμάτια που με συγκινούν και που μου μιλάνε έντονα με εικόνες.
Πώς περιγράφεις την «αλήθεια» που επιχειρείς να αποκαλύψεις μέσα από αυτό το άλμπουμ;
Αλήθειες που πάντα υπήρχαν και που πάντα θα υπάρχουν.
Δεν είναι κάτι που ανήκει σε εμένα ή σε εσένα και όμως είναι ολονών μας. Ο,τι είναι αληθινό έχει στην πηγή του το δίκιο, την ισότητα, το καλοπροαίρετο, το σεβασμό.
Στη μουσική σου συνυπάρχουν η σύγχρονη τζαζ, κινηματογραφικά ηχοτοπία και μεσογειακές υφές. Πώς συνδέθηκαν αυτά τα στοιχεία στην πράξη κατά τη σύνθεση;
Δεν είναι ακριβώς συνδυασμοί στοιχείων αλλά μια ζύμωση που αντλεί σε κάτι ενιαίο. Όλα είναι βιώματα και αναζητήσεις. Μετά, αν την αφήσεις, η μουσική μιλάει μόνη της. Όσον αφορά σε τι ύφος ανήκει μια μουσική τα λόγια συνήθως είναι φτωχά και μόνο κατά προσέγγιση μπορεί να περιγράφει κανείς. Η μουσική είναι ελεύθερη από ταμπελοποιήσεις.
Ποιο κομμάτι του άλμπουμ σε «δυσκόλεψε» περισσότερο και γιατί;
Όλα με «παιδεύουν». Δίνω χρόνο σε κάθε κομμάτι μέχρι που νιώθω ότι καθαρίζει από τα περιττά. Το “Heritage” μάλλον ήθελε την περισσότερη ασχολία. Έγραψα πάρα πολλές εκδοχές και μέσα από πολλούς αυτοσχεδιασμούς. Μετά διάλεξα και κράτησα σημεία. Μετά ήθελε και ένα μεσαίο μέρος. Κατέληξε σε κάτι που με εκφράζει απόλυτα!
Αν κάποιος άκουγε το “TruthsBeTold” για πρώτη φορά, με ποιο κομμάτι θα ήθελες να ξεκινήσει και τι θα ήθελες να «πάρει» από αυτό;
Μάλλον άκου από την αρχή και αν σε πάει πάρα κάτω…
Έφτιαξα τη σειρά ώστε, αν και διαφορετικοί κόσμοι, το κάθε κομμάτι σε ετοιμάζει για το επόμενο.
Μιλάω και εκτίθεμαι με γυμνή ειλικρίνεια σε αυτό το δίσκο. Δεν κρύβω και δεν κρύβομαι. Θα ήθελα αυτός/ή που ακούει να τα συναντήσει με τέτοια πρόθεση. Τότε συνομιλούμε.
Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας, πόσο χώρο άφησες στον αυτοσχεδιασμό και πόσο στη δομή;
Η διαφορά μεταξύ τον αυτοσχεδιασμό και τη σύνθεση είναι ότι το πρώτο “φεύγει” ενώ το δεύτερο το κρατάς.
Ξεκινάω αυτοσχεδιάζοντας πάντα. Τότε αν είναι, αποφασίζω να το κρατήσω σαν βάση. Ο αυθορμητισμός όμως είναι το παν ακόμα και μέσα από σκέψη και ανάλυση.
Το άλμπουμ έχει μια έντονη αίσθηση «ανοικτού χώρου». Πώς δουλεύεις πάνω στη σιωπή και στον χρόνο ανάμεσα στις νότες;
Παίζω παίζω και παίζω, χωρίς να κρίνω (ελπίζω!), αναπνέω και αφήνομαι. It’s all a meditation. Ο χώρος σου λέει πολλά.
Πότε νιώθεις ότι μια σύνθεση είναι ολοκληρωμένη; Υπάρχει ποτέ πραγματικό τέλος;
Μου έρχεται ένα μεγάλο «ναι».
Πραγματικό τέλος δεν υπάρχει αλλά η εικόνα είναι πλήρης.
Στο live σε πλαισιώνουν τέσσερις από τους πιο δραστήριους μουσικούς της ελληνικής σκηνής. Πώς διαμορφώθηκε αυτό το σύνολο; Τι φέρνει ο καθένας στο project;
Ο Αριστείδης Χατζησταύρου είναι ο μόνος απ’ όλους που έπαιξε και στο άλμπουμ. Είναι ωραίος μουσικός! Οι άλλοι ήρθαν σε μια μαγική αλυσίδα. Συναντήθηκα με το καθένα και παίξαμε τα κομμάτια. Ένιωσα κάτι πολύ ωραίο και ουσιώδες με όλους. Ο καθένας είναι προσηλωμένος στη μουσική και στην εμβάθυνση στη σχέση του μαζί της. Εκεί συναντιόμαστε. Έτσι η κάθε στιγμή είναι γεμάτη ζωή και ενδιαφέρον. Μπαίνουμε όλο και πιο πολύ στα κομμάτια για να γίνουμε ένα.
Τι σε συγκινεί περισσότερο όταν ακούς το κουιντέτο να “αναπνέει” πάνω στις συνθέσεις σου;
Με συγκινεί η προσήλωση τους.
Ότι όλοι έχουν την ανάγκη να τρέφονται από τη μουσική και να την τρέφουν. Δεν είναι απαραίτητα να είναι δικιά μου η δικιά τους, είναι μια σύνδεση μέσω μουσικής.
Στις πρόβες, σε ποια σημεία αφήνετε την παράσταση να «ξεφύγει» δημιουργικά; Υπάρχει ένα κομμάτι που ανοίγει περισσότερο live;
Σε αυτό το project καθοδηγώ μέσα από εικόνες, δυναμικές, ανάσες, προσέγγιση αρμονίας, κλπ. Όσο μπαίνουμε στο ψυχισμό και στην αύρα των κομματιών, τόσο μας δείχνουν δρόμους προς την ελευθερία. Διαμορφώνονται συνεχώς! Το Heritage, το Tree και το U’re heart έχουν ήδη αρχίσει να ταξιδεύουν πιο πέρα.
Πολλοί περιγράφουν τη μουσική σου ως λυρική αλλά απρόβλεπτη. Εσύ πώς θα την περιέγραφες με τρεις λέξεις;
Μου αρέσει αυτή η περιγραφή.
Τα τραγουδάω όλα, μέσα μου και με φωνή. Παράλληλα δεν πίστευα ποτέ σε συνταγές. Λυρική αλλά απρόβλεπτη. Ωραία!
Παίζεις saxophones, φλάουτα, Irishwhistle και φωνή. Πώς αποφασίζεις ποιο όργανο είναι ο σωστός «αφηγητής» για κάθε κομμάτι;
Πολλές φορές ξεκινάω ένα κομμάτι παίζοντας κάποιο όργανο. Μετά χτίζω γύρω από αυτό, προσθέτω, εμπλουτίζω. Μπαίνω σε μια ροή όπου συνεχώς δείχνει το επόμενο βήμα. Βέβαια είναι φορές που δοκιμάζω πάρα πολλές ιδέες και όργανα μέχρι να νιώθω ότι κουμπώνει. Αλλά όταν το έχω, είναι ξεκάθαρο.
Ποιος ήχος σε συγκινεί απόλυτα, ακόμη και μετά από τόσα χρόνια μουσικής;
Ο ήχος που βγαίνει ψυχικά ανεμπόδιστα. Είτε είναι της φύσης είτε ένας ήχος μουσικής. Οταν εισπράττεις την καθαρή ουσία, γίνεται μέρος σου. Είναι κάποιοι μουσικοί που πάντα με εμπλουτίζουν. Τους χρειάζομαι.
Στη δουλειά σου υπάρχει συχνά μια κινηματογραφική αισθητική. Πώς σε επηρεάζει ο κινηματογράφος στη σύνθεση;
Συνήθως ξεκινάω από το «μηδέν». Όσο αρχίζει και φαίνεται το κομμάτι τότε συχνά μου φανερώνονται εικόνες.
Πρώτα μουσική μετά εικόνες. Είναι άμεση η σχέση. Σίγουρα παίζει κάποια ρόλο ότι η οικογένεια μου ήταν (είναι) ηθοποιοί, σκηνοθέτες και μουσικοί. Ευελπιστώ και ήδη σχεδιάζω να κάνω κάποιες μικρές ταινίες από κομμάτια που γράφω.
Αν το “TruthsBeTold” ήταν ταινία, ποιο είδος θα ήταν και ποιος θα την σκηνοθετούσε;
Μου μιλάνε ταινίες που έχουν βαθιά μηνύματα ζωής. But not too easy… Fellini, Almodovar ίσως. Θέλω πόνο και υπέρβαση.
θα ήμουν σε κάποιο επίπεδο και co-director, σκηνοθέτης μουσικής.
Το HalfNote είναι ένας θρυλικός χώρος για την τζαζ στην Ελλάδα. Τι σημαίνει για εσένα να παρουσιάζεις εδώ το νέο σου άλμπουμ;
Το Half Note στη Μιχαλακοπούλου ήταν το πρώτο μέρος που έπαιξα στην Ελλάδα. Από τότε έχω ζήσει πολλές δημιουργικές εποχές εκεί. Άλλες φορές ως leader, άλλες ως co-leader και άλλες ως guest. Πλούσιες εμπειρίες στο Half Note και πάντα λαχταρώ για την επόμενη.
Πώς προετοιμάζεσαι για μια βραδιά όπου η μουσική εξελίσσεται «επί σκηνής»;
Ωραία ερώτηση!
Μελετάμε ο καθένας ξεχωριστά και μαζί για να απελευθερώσουμε το υλικό. Μετά φεύγεις από τη μέση και εμπιστεύεσαι τη μουσική. Είναι λύτρωση και βαθιά θεραπεία.
Τι μπορεί να περιμένει το κοινό στις 18 Δεκεμβρίου; Υπάρχει κάτι που επιφυλάσσετε αποκλειστικά για το live;
Θα παίξουμε όλα τα κομμάτια το δίσκου. Ετοιμάζουμε και κάτι άλλο ειδικά για το Half Note! Κάθε φορά είναι μοναδική. Πάντα εκπλήξεις μας περιμένουν και άγνωστα μας καθοδηγούν. Truths be told.
Πότε ένιωσες για τελευταία φορά ότι η μουσική σε «έσωσε»;
Τώρα μόλις. Η μουσική είναι my sanctuary. Μου έχει δώσει μαθήματα ζωής σε κομβικές στιγμές. Μπαίνω με προσήλωση και πάθος. Ταυτίζομαι σε βαθμό εσωτερικού ρίσκου.
Αν γύριζες πίσω στον πρώτο σου εαυτό που έπιασε σαξόφωνο, ποια αλήθεια θα του έλεγες;
Ο εγωκεντρισμός δεν υπηρετεί τον σκοπό.
Τι φοβάσαι περισσότερο ως δημιουργός — και τι σε κρατάει ζωντανό μέσα στη μουσική;
Το να μην υποκύπτω σε εξωτερικά «ζητούμενα».
Με κρατάει όταν είμαι σε ροή επαφής με τη μουσική. Εκεί νιώθω τη φύση μου.
Ποια είναι η μεγαλύτερη αλήθεια που σου αποκάλυψε αυτό το άλμπουμ;
Πίστεψε, συνέχισε και μην φοβάσαι. Τα εμπόδια λιώνουν.
Τι εύχεσαι να πάρει μαζί του ο ακροατής όταν φύγει από το HalfNote το βράδυ της συναυλίας;
Εύχομαι να ζήσουμε όλοι κάτι που μας ενώνει… και μας μένει.
www.ertnews.gr
Πηγή: ertnews.gr
