Ρυθμιστικό πλαίσιο για το σύνολο της αλυσίδας του διοξειδίου του άνθρακα-δέσμευση, χρήση, μεταφορά, εξερεύνηση και αποθήκευση- εισάγει σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που συζητείται από σήμερα στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή.
Με το νομοσχέδιο, θεσπίζεται το πλαίσιο για την ασφαλή δέσμευση, χρήση, μεταφορά, υγροποίηση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) σε γεωλογικούς σχηματισμούς, καθώς και για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της αγοράς στον συγκεκριμένο τομέα.
Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του υπό ψήφιση σχεδίου νόμου (αρμόδια αρχή CCS) ορίζεται η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (Ε.Δ.Ε.Υ.Ε.Π.) Α.Ε. Η κυβέρνηση δηλώνει ότι η συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία θα ενισχύσει τη συνολική προσπάθεια απανθρακοποίησης της βιομηχανίας και θα συμβάλει στην υλοποίηση των στόχων της κλιματικής αλλαγής. Επισημαίνει επίσης ότι η Ελλάδα, μετά την ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου, θα ανήκει στην ομάδα των ευρωπαϊκών χωρών που υιοθετούν τεχνολογίες αιχμής για όλο τον κύκλο ζωής του διοξειδίου του άνθρακα. Με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται και θέματα της αγοράς ενέργειας, όπως η αγορά υδρογόνου, η προώθηση των σταθμών ΑΠΕ και των χώρων αποθήκευσης.
“Η ενεργειακή μετάβαση για να πάμε από εδώ που είμαστε σήμερα στο μηδέν, έχει 10 – 15 διαφορετικές τεχνολογίες που θα πρέπει χρησιμοποιήσουμε, ως κόσμος”, είπε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Τσάφος απαντώντας στα κόμματα της αντιπολίτευσης, που με αφορμή το νομοσχέδιο, αναφέρουν ότι η κυβέρνηση “πισωγύρισε”. ” Φέρνουμε ένα νομοσχέδιο για να μειώσουμε τις εκπομπές σε μία πολύ συγκεκριμένη περίπτωση, σε ένα υποσύνολο της ελληνικής βιομηχανίας που δεν μπορεί να εξηλεκτριστεί, δεν μπορεί να κάνει ότι κάνουν οι περισσότεροι κλάδοι της οικονομίας, που είναι να αλλάξει την παραγωγική διαδικασία και να μεταβεί σε μια τεχνολογία χαμηλότερων εκπομπών, και σε ένα νομοσχέδιο που έχει βασικό σκοπό να μειώσει τις εκπομπές της βιομηχανίας. Ακούω για πισωγυρίσματα, ότι δεν πιστεύουμε πια την πράσινη μετάβαση, ότι κάναμε συμφωνίες για LNG και διάφορα τέτοια, τα οποία, ειλικρινά, δεν τα καταλαβαίνω”,είπε ο κ. Τσάφος. Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος ανέφερε επίσης ότι πράγματι, υπάρχουν προβλήματα εφαρμογής σε κάποιες χώρες, όχι κυρίως ασφάλειας και περιβαλλοντικά, αλλά κυρίως της ικανότητας να αποθηκεύσουν όλες τις ποσότητες. “Αυτό σχετίζεται και με το ρυθμιστικό πλαίσιο που ισχύει σε κάθε χώρα.
Αλλά είναι μια τεχνολογία που υπάρχει και είναι ένας βασικός πυλώνας για να πετύχουμε”, είπε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σημειώνοντας ωστόσο: “Αλλά είναι μια τεχνολογία που υπάρχει και είναι ένας βασικός πυλώνας για να πετύχουμε τη μετάβαση στο καθαρό μηδέν και αυτό λένε όλες οι αναλύσεις που μπορούμε να δούμε. Σήμερα έχουμε μια συγκυρία. Έχουμε ελληνικές εταιρείες που έχουν πάει στο Ταμείο Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν εξασφαλίσει πόρους και αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη έχει διαλέξει αυτά τα έργα από όλα τα έργα της Ευρώπης. Δεν είναι ένα εθνικό πρόγραμμα. Είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που έχουν οι δικές μας βιομηχανίες καταφέρει να αποδείξουν στην Ευρώπη ότι έχουν τα πιο καινοτόμα έργα από όλα τα έργα που κάνουν αίτηση γι’ αυτούς τους πόρους”.
“‘Αμα δείτε όλα τα έργα τα οποία έχουν προταθεί στη χώρα μας, ξεπερνάνε σε ετήσιες εκπομπές τους 4 εκατομμύρια τόνους και θέλω να έχουμε μια τάξη μεγέθους. Τόσες είναι οι εκπομπές από όλα τα νοικοκυριά της χώρας. Δηλαδή οι εκπομπές που υπάρχουν στα νοικοκυριά, κυρίως πετρέλαιο και φυσικό αέριο, είναι λιγότερο από 4 εκατομμύρια τόνοι διοξειδίου του άνθρακα. ‘Αρα εδώ μιλάμε για ένα μέγεθος που μπορεί να συμβάλει στην απανθρακοποίηση της χώρας πάρα πολύ σημαντικό. Δεν είναι απλά λοιπόν μια λύση για τη βιομηχανία μας. Είναι και ένας βασικός μοχλός για να μπορέσουμε να πάμε από εκεί που είμαστε σήμερα εκεί που θέλουμε να πάμε το 2050”, είπε ο κ. Τσάφος και υπογράμμισε ότι βασικοί στόχοι σε αυτό το εγχείρημα “είναι ένα πολύ αυστηρό αδειοδοτικό καθεστώς με στενή παρακολούθηση από την ΕΔΕΥΕΠ ακολουθώντας τους ευρωπαϊκούς κανόνες, με ανταποδοτικά οφέλη για την τοπική κοινωνία τα οποία θα μπορέσουν να παρέχουν κάποιο επιπλέον όφελος πέρα από τις δουλειές και τη δραστηριότητα που θα δημιουργηθεί στην περιοχή”. Αυτά είναι για εμάς αδιαπραγμάτευτα για την υλοποίηση αυτού του εγχειρήματος, είπε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
“Εκτιμάται ότι με την υλοποίηση των διατάξεων, θα μειωθούν δραστικά οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα από τις εγχώριες βιομηχανίες που δεν είναι δυνατόν να μειώσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα, αλλάζοντας καύσιμα, αλλά και θα εξοικονομηθούν πόροι για τις βιομηχανίες της χώρας προστατεύοντας τον παραγωγικό ιστό, τα προϊόντα και φυσικά την απασχόληση”, είπε η εισηγήτρια της Νέας Δημοκρατίας Μαριλένα Σούκουλη Βιλιάλη και τόνισε ότι το σχέδιο νόμου αποτυπώνει τη δέσμευση της κυβέρνησης για την προστασία του περιβάλλοντος, την ενίσχυση της οικονομίας και την αναβάθμιση της γεωστρατηγικής θέσης της Ελλάδος, μέσω μιας ενεργούς πολυδιάστατης και ώριμης ενεργειακής πολιτικής. Η βουλευτής της ΝΔ είπε ότι εισάγεται ειδικό τέλος υπέρ των δήμων, ώστε οι τοπικές κοινωνίες να έχουν σαφές και δίκαιο όφελος από την ανάπτυξη αυτών των έργων. Επισήμανε παράλληλα ότι θεσπίζεται ολοκληρωμένο πλαίσιο παρακολούθησης της λειτουργίας των εγκαταστάσεων αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα μέσω της υποχρέωσης του φορέα εκμετάλλευσης να εφαρμόζει εγκεκριμένο σχέδιο παρακολούθησης που υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή CCS. Επίσης ότι καθιερώνεται η υποχρέωση της αρμόδιας αρχής CCS να παρέχει στο κοινό πρόσβαση στις περιβαλλοντικές πληροφορίες που σχετίζονται με την αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα, σύμφωνα με το ενωσιακό και το εθνικό πλαίσιο για διαφάνεια και δημόσια πληροφόρηση.
“Για εμάς το πλαίσιο για τον άνθρακα, θα έπρεπε να ακολουθήσει κάποια στάδια ωρίμανσης, τα οποία δεν αποτυπώνονται στο νομοσχέδιο”, είπε ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ Φραγκίσκος Παρασύρης και επισήμανε ότι η δέσμευση άνθρακα, αποτελεί τεχνολογία αιχμής και θα πρέπει να εισαχθεί στην Ελλάδα, με τρόπο συστηματικό, διαφανή και επιστημονικά τεκμηριωμένο. “Υπάρχει μία βιασύνη και ένας αιφνιδιασμός, σε ένα μείζον από πλευράς τεχνικών και περιβαλλοντικών προδιαγραφών ζήτημα, το οποίο δημιουργεί εύλογους δισταγμούς σε όλους. Οι τοπικές κοινωνίες οι οποίες φέρουν το περιβαλλοντικό και κοινωνικό ρίσκο των έργων αποθήκευσης θα έπρεπε να έχουν ουσιαστικό ρόλο στη διαδικασία διαβούλευσης, εκπροσώπηση σε τοπικές επιτροπές παρακολούθησης και σαφή ανταποδοτικά οφέλη συνδεδεμένα με την πραγματική αξία της αποθηκευμένης ποσότητας”, είπε ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ.
Ο κ. Παρασύρης επισήμανε ότι στη διαβούλευση το ανταποδοτικό τέλος οριζόταν σε 2 ευρώ ανά τόνο CO2 υπέρ ΟΤΑ, το ποσό αυτό περιορίστηκε τελικά στο 1 ευρώ ανά τόνο, χωρίς αναλογική κατανομή ή διαφάνεια διαχείρισης. “Αυτό το τέλος είναι ασύμμετρα χαμηλό κατ’ εμάς, σε σχέση με το οικονομικό όφελος του φορέα εκμετάλλευσης. Η πρότασή μας είναι η θέσπιση ενός νέου μοντέλου ανταποδοτικότητας, όπως συμβαίνει στις ΑΠΕ, δηλαδή, 3% επί του μοναδιαίου κόστους αποθήκευσης, όπως αυτό θα προκύψει ανάλογα με τον τρόπο κατανομής που θα επιλεγεί”, είπε ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ.
“Παρά τις θετικές προθέσεις, το νομοσχέδιο παρουσιάζει θεσμικές αδυναμίες, περιβαλλοντικούς κινδύνους, αναπτυξιακά κενά, μεγάλη εξάρτηση από μελλοντικές Υπουργικές Αποφάσεις, άρα έλλειμμα προβλεψιμότητας και διαφάνειας και το νομοσχέδιο αυτό δεν θεμελιώνει στρατηγική, απλώς μεταφέρει ευθύνες και κενά στο μέλλον”, είπε ο ειδικός αγορητής του ΣΥΡΙΖΑ Μιλτιάδης Ζαμπάρας και κατηγόρησε την κυβέρνηση γιατί με το νομοσχέδιο κρίσιμα ζητήματα, όπως τα κριτήρια επιλογής χρονοαποθήκευσης, το μοντέλο λειτουργίας, το monitoring, τα όρια ασφαλείας, μεταφέρονται σε μελλοντικές αποφάσεις των Υπουργών. “Η Ελλάδα έχει περιορισμένο χώρο αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, αλλά το σχέδιο νόμου δεν βάζει συγκεκριμένα όρια. Δεν υπάρχει μία πρόβλεψη χωρητικότητας, δεν υπάρχει ένας μεσομακροπρόθεσμος μακροχρόνιος σχεδιασμός για τη χρήση του υποθαλάσσιου χώρου. Η χωρητικότητα είναι περιορισμένη και διεθνώς θεωρείται δημόσιο αγαθό, όχι πεδίο ανεξέλεγκτης αγοράς”, επισήμανε ο ειδικός αγορητής του ΣΥΡΙΖΑ.
“Στόχος είναι και αυτή τη φορά να δημιουργηθούν επενδυτικές ευκαιρίες που διαμορφώνονται με κριτήριο τις λογικές κόστους οφέλους, με μεγάλους κινδύνους για το λαό και το περιβάλλον, με ζημία για το περιβάλλον, με βάθεμα εκμετάλλευσης των εργαζομένων και φυσικά θωράκιση της κερδοφορίας των επενδυτών. Αυτή τη φορά το πεδίο κερδοφορίας, στο οποίο στοχεύει η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία, είναι η δέσμευση, χρήση, μεταφορά και αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα”, είπε η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ Αφροδίτη Κτενά. Το βασικό κίνητρο, είπε η βουλευτής του ΚΚΕ, είναι η μείωση του κόστους για τις βιομηχανίες με μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Αναφέρθηκε δε σε περίπτωση μεγάλης ενδιαφερόμενης εταιρείας, για τη συγκεκριμένη αγορά, η οποία ζητά να μπορεί να διαλέγει αν θα αγοράζει ρύπους ή αν θα επενδύσει στο CO2 και αν το κάνει αυτό να αποζημιώνεται όταν η τιμή των ρύπων είναι μικρότερη από αυτή που κοστίζει η αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα.
“Πρόκειται για μια τεχνολογία, η οποία γεννά εύλογα ανησυχία εξαιτίας των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών ρίσκων”, είπε η ειδική αγορήτρια της Νέας Αριστεράς Πέτη Πέρκα και παρατήρησε ότι οι περιβαλλοντικές οργανώσεις με σχόλια στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης του νομοσχεδίου, προειδοποιούν για τους κινδύνους διαρροών, ατυχημάτων και πρόκλησης σεισμικής δραστηριότητας. “Είναι πλέον καταφανής η στροφή. Από τον πιο πράσινο Πρωθυπουργό, που ήταν ο κ. Μητσοτάκης το 2019 που μιλούσε για απολιγνιτοποίηση και απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, έχουμε το 2025 τον Πρωθυπουργό και την κυβέρνηση, να δείχνουν πίστη στο δόγμα του Προέδρου Τραμπ, υπέρ της αύξησης της εκμετάλλευσης ορυκτών καυσίμων, σχολίασε η βουλευτής της Νέας Αριστεράς.
“Η Κυβέρνηση επιχειρεί για ακόμα μια φορά, να ντύσει με τον…πράσινο μανδύα ένα νομοσχέδιο που δεν υπηρετεί το περιβάλλον, ούτε ασφαλώς το δημόσιο συμφέρον”, είπε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Βασίλης Γραμμένος και εκτίμησε ότι πίσω από τις διακηρύξεις για την προστασία του περιβάλλοντος, προωθείται πλαίσιο που ευνοεί μεγάλα συμφέροντα, ιδιωτικά και ξένα, εις βάρος της εθνικής κυριαρχίας και της ασφάλειας των πολιτών. “Η προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας δεν μπορεί να είναι ούτε να αφεθεί στις αποφάσεις εταιρικών συμβουλίων, όπως συμβαίνει όταν ανατίθενται κρίσιμες αρμοδιότητες στην ελληνική διαχειριστική εταιρεία υδρογονανθράκων και ενεργειακών πόρων”, είπε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης πρόσθεσε χαρακτηριστικά: “η κυβέρνηση υπόσχεται προστασία του περιβάλλοντος αλλά στην πραγματικότητα δημιουργεί ένα τέτοιο πλαίσιο που οι εταιρείες μπορούν να εκμεταλλευτούν, ενώ το κράτος θα παρακολουθεί από απόσταση”.
Ο ειδικός αγορητής της “Νίκης” Σπύρος Τσιρώνης είπε ότι το κόμμα του διατηρεί σοβαρές επιφυλάξεις λόγω των σοβαρών κινδύνων από τη μόνιμη αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα. Ο βουλευτής επισήμανε ότι, με το νομοσχέδιο, κρίσιμες περιβαλλοντικές και ασφαλιστικές πληροφορίες προστατεύονται από τη νομοθεσία για την προστασία του εμπορικού και του επιχειρηματικού απορρήτου και άλλων ευαίσθητων εμπιστευτικών και διαβαθμισμένων πληροφοριών. “Ποιες πληροφορίες είναι πάνω από τη δημόσια υγεία των τοπικών κοινωνιών και των επιπτώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον, έτσι ώστε να τους αποκρύπτονται δεδομένα σημαντικά;”, είπε ο ειδικός αγορητής της “Νίκης”.
“Η Ασφάλεια Δικαίου υπονομεύεται από την αοριστία των Περιβαλλοντικών όρων. Οι επενδύσεις εξασφαλίζονται κυρίως μέσω γενναίων κρατικών ενισχύσεων και μετακύλισης του κινδύνου στο Δημόσιο”, ανέφερε η ειδική αγορήτρια της Πλεύσης Ελευθερίας Τζώρτζια Κεφαλά και σχολίασε ότι “οι αγορές και οι ιδιώτες επενδυτές, με ένα μαγικό τρόπο πάντα μένουν στο απυρόβλητο. Όπως και άλλοι βουλευτές των κομμάτων της αντιπολίτευσης, έτσι και η κ. Κεφαλά παρατήρησε ότι “η χρονική συγκυρία κατάθεσης του νομοσχεδίου, δεν είναι τυχαία και δεν υπαγορεύεται πρωτίστως από περιβαλλοντικούς λόγους, αλλά από ασφυκτικές οικονομικές και επιχειρησιακές πιέσεις”.
Πηγή: capital.gr
