Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της την άνευ προηγουμένου χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων ή διεθνούς δανεισμού, ώστε να μπορέσει η Ουκρανία να καλύψει τις στρατιωτικές και άλλες βασικές ανάγκες της για τα επόμενα δύο χρόνια. Στόχος της Κομισιόν είναι να αντληθούν 90 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ τάσσεται υπέρ ενός «δανείου επανορθώσεων» χρησιμοποιώντας ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία που «πάγωσαν» στην ΕΕ λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ωστόσο, το Βέλγιο, το οποίο κατέχει το μεγαλύτερο μέρος των περιουσιακών στοιχείων, έχει εκφράσει μια σειρά από ανησυχίες, σχετικά με τη νομιμότητα της χρήσης των ρωσικών κεφαλαίων. Υποστηρίζει ότι δεν έχουν απαντηθεί ικανοποιητικά από τις προτάσεις της Επιτροπής.
Η ομιλία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρουσιάζοντας το σχέδιο για την Ουκρανία στους δημοσιογράφους δήλωσε: «Προτείνουμε να καλύψουμε τα δύο τρίτα των χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας για τα επόμενα δύο χρόνια. Αυτό αντιστοιχεί σε 90 δισεκατομμύρια ευρώ. Το υπόλοιπο θα πρέπει να καλυφθεί από τους διεθνείς εταίρους».
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σημείωσε ότι «δεδομένου ότι η πίεση είναι η μόνη γλώσσα στην οποία απαντά το Κρεμλίνο, μπορούμε επίσης να την εντείνουμε. Πρέπει να αυξήσουμε το κόστος του πολέμου για την επιθετικότητα του (Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ) Πούτιν και η σημερινή πρόταση μας δίνει τα μέσα για να το κάνουμε αυτό».
Η πρόεδρος της Κομισιόν υποστήριξε ότι η πρόταση προς τα κράτη-μέλη της ΕΕ έλαβε υπόψη σχεδόν όλες τις ανησυχίες που εξέφρασε το Βέλγιο. Το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα Euroclear, με έδρα τις Βρυξέλλες, είναι ο κύριος κάτοχος των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων. Είπε επίσης ότι η πρόταση θα καλύπτει πλέον και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην ΕΕ που κατέχουν ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Σύμφωνα με αξιωματούχους της ΕΕ, η Γαλλία, η Γερμανία, η Σουηδία και η Κύπρος κατέχουν επίσης τέτοια περιουσιακά στοιχεία.
Η ρωσική προειδοποίηση
Η Ρωσία έχει προειδοποιήσει την ΕΕ και το Βέλγιο να μη χρησιμοποιήσουν τα περιουσιακά της στοιχεία. Για τη Μόσχα η χρήση τους θα αποτελούσε πράξη κλοπής. Η Επιτροπή από την πλευρά της λέει ότι το σχέδιο δεν ισοδυναμεί με δήμευση, διότι τα χρήματα θα έχουν τη μορφή δανείου. Ωστόσο, η Ουκρανία θα πρέπει να το αποπληρώσει, μόνο εάν η Ρωσία καταβάλει πολεμικές αποζημιώσεις.
Οι περιπλοκές γύρω από το σχέδιο αξιοποίησης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων αυξήθηκαν μετά το σχέδιο 28 σημείων που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Το σχέδιο προτείνει τη χρήση ορισμένων από τα περιουσιακά στοιχεία σε ένα κοινό αμερικανο-ρωσικό επενδυτικό όχημα.
Ωστόσο, η πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε ότι είχε ενημερώσει τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, για το σχέδιό της να προχωρήσει με το δάνειο επανορθώσεων για την Ουκρανία και ότι είχε «γίνει θετικά δεκτό».
Από την πλευρά του, ο Επίτροπος Οικονομίας Βάλντις Ντομπρόβσκις δήλωσε ότι η ΕΕ επιδιώκει να πείσει και άλλους διεθνείς εταίρους να παράσχουν υποστήριξη κατά το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους. Και αυτό γιατί τα χρήματα της ΕΕ πιθανότατα δεν θα είναι διαθέσιμα μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2026.
Συμμετοχή 15 εκ των 27
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το σχέδιο για την Ουκρανία μπορεί να προχωρήσει εάν 15 από τις 27 χώρες μέλη, που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του πληθυσμού της Ένωσης, ψήφιζαν υπέρ.
Αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν ότι αυτό θα ισχύει και για να διασφαλιστεί ότι τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας που έχουν υποστεί κυρώσεις θα παραμείνουν «παγωμένα», σύμφωνα με το ευρωπαϊκό δίκαιο, που επιτρέπει οικονομική βοήθεια σε περιπτώσεις «σοβαρών δυσκολιών». Η παράταση των κυρώσεων συνήθως απαιτεί ομοφωνία.
Και η άλλη επιλογή
Παρά το γεγονός ότι η Κομισιόν προκρίνει το δάνειο επί των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, υπάρχει και μια δεύτερη επιλογή. Αυτή είναι ο δανεισμός από τις διεθνείς αγορές χρησιμοποιώντας τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Αυτό θα απαιτούσε επίσης κανονικά ομοφωνία μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Ωστόσο, εδώ το εμπόδιο πιθανόν είναι ανυπέρβλητο, διότι η Ουγγαρία, που διατηρεί φιλικές σχέσεις με τη Μόσχα, έχει αντιταχθεί στην προηγούμενη χρηματοδότηση για την Ουκρανία.
Τι ζητά το Βέλγιο
Επίσης, εξακολουθούν να υπάρχουν οι αντιρρήσεις του Βελγίου για το «δάνειο επανορθώσεων» για την Ουκρανία. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε σε ακρόαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι η χρήση ενός δανείου επανορθώσεων θα ήταν υπερβολική από νομική και οικονομική άποψη. Ωστόσο, πρόσθεσε, «ελπίζουμε» ότι θα σεβόταν το διεθνές δίκαιο και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Λίγες ώρες νωρίτερα, πριν από την παρουσίαση των νομικών προτάσεων της Επιτροπής, ο Βέλγος υπουργός Εξωτερικών, Μαξίμ Πρεβό, δήλωσε ότι δεν ανταποκρίνονταν στις απαιτήσεις του Βελγίου. «Έχουμε το απογοητευτικό συναίσθημα ότι δεν εισακουστήκαμε. Οι ανησυχίες μας υποβαθμίζονται», δήλωσε σε δημοσιογράφους σε συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
«Τα κείμενα που θα καταθέσει σήμερα η Επιτροπή δεν αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες μας με ικανοποιητικό τρόπο», είπε επίσης.
Το ζήτημα είναι πιθανό να κορυφωθεί στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις 18 Δεκεμβρίου, όταν η Επιτροπή δήλωσε ότι ελπίζει να εξασφαλίσει μια σταθερή δέσμευση από τα κράτη μέλη για την Ουκρανία.
Το Βέλγιο απαίτησε από τις άλλες χώρες της ΕΕ να εγγυηθούν ότι θα καλύψουν όλα τα δικαστικά έξοδα που προκύπτουν από τυχόν ρωσικές αγωγές κατά του σχεδίου. Θέλει επίσης να εγγυηθούν ότι θα βοηθήσουν στην ταχεία παροχή χρημάτων για την αποπληρωμή των χρημάτων στη Ρωσία, εάν τυχόν δικαστήριο αποφάσιζε ποτέ ότι αυτά πρέπει να επιστραφούν στη Μόσχα.
Τρίτον, έχει απαιτήσει από άλλες χώρες που κατέχουν ρωσικά παγωμένα περιουσιακά στοιχεία να διαθέσουν επίσης αυτά τα κεφάλαια στην Ουκρανία.
Πηγή: in.gr
