Φαμπρίς Ποτιέ: Η Ουκρανία πρέπει να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ

Η παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στα πρότυπα του Αρθρου 5 τόσο από το ΝΑΤΟ, την Ευρώπη όσο και από τις ΗΠΑ για την υποστήριξη των Ουκρανών είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί ότι ο Πούτιν δεν θα εισβάλει εκ νέου στην Ουκρανία, εκτιμά στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» ο Φαμπρίς Ποτιέ, διευθύνων σύμβουλος της γεωπολιτικής συμβουλευτικής εταιρείας Rasmussen Global.

Ο πρώην διευθυντής σχεδιασμού πολιτικής στο ΝΑΤΟ θεωρεί επίσης ότι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να τελειώσει ο πόλεμος θα ήταν να προσκληθεί η Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ.

Το ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ αποτελεί καλή βάση για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία;

Το ειρηνευτικό σχέδιο των 19 σημείων πιθανότατα περιλαμβάνει ορισμένα στοιχεία του σχεδίου των E3 (Γαλλίας, Γερμανίας, Ηνωμένου Βασιλείου), οπότε κατανοώ ότι υπάρχει μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση. Αλλά το υποτιθέμενο σχέδιο των ΗΠΑ, με τα 28 σημεία, ήταν ουσιαστικά σχέδιο του Γουίτκοφ. Εξέπληξε αμερικανούς αξιωματούχους και ο ΥΠΕΞ Ρούμπιο δεν ήταν απόλυτα σύμφωνος. Το σχέδιο σαφώς άγγιξε ορισμένες κρίσιμες κόκκινες γραμμές για την Ουκρανία. Η αναγνώριση της προσάρτησης του Ντονμπάς και της Κριμαίας από τη Ρωσία είναι όχι μόνο από πολιτική, διεθνή και νομική άποψη μια πραγματικά κόκκινη γραμμή, αλλά και από στρατιωτική άποψη, καθώς θέτει τη Ρωσία σε θέση να μπορεί να εξαπολύει κατά βούληση επιθέσεις στην υπόλοιπη Ουκρανία. Η δεύτερη κόκκινη γραμμή ήταν ο περιορισμός του μεγέθους των ουκρανικών δυνάμεων, που σημαίνει ότι δεν θα μπορούσαν να αντέξουν μια μελλοντική επίθεση. Τέλος, η έλλειψη προοπτικής ένταξης στο ΝΑΤΟ ήταν πολύ ανησυχητική για την Ουκρανία, αλλά και για την Ευρώπη, επειδή μια αδύναμη Ουκρανία σημαίνει ότι η απειλή είναι ακόμη πιο έντονη για την Ευρώπη και ότι πρέπει να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο τις αμυντικές δαπάνες και τον επανεξοπλισμό. Θα ήταν μια πραγματική πρόκληση για την Ευρώπη, αλλά ακόμη και για τις ΗΠΑ. Η Ευρώπη είναι μια πολύ σημαντική πλατφόρμα για την παγκόσμια στάση των ΗΠΑ, ειδικά έναντι της ευρύτερης Μέσης Ανατολής.

Πώς μπορεί να διασφαλιστεί σε μια συμφωνία ότι ο Πούτιν δεν θα εισβάλει ξανά στην Ουκρανία;

Πρέπει να δημιουργήσουμε κάποια κίνητρα και κάποια αντικίνητρα για να μη δράσει η Ρωσία. Τα κίνητρα θα μπορούσαν ενδεχομένως να είναι η άρση των κυρώσεων με βάση και την αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς της Ρωσίας. Το αντικίνητρο θα ήταν οι ουκρανικές δυνάμεις να είναι επαρκώς εξοπλισμένες για να αντισταθούν και να προκαλέσουν πραγματικό κόστος σε οποιαδήποτε μελλοντική ρωσική επίθεση. Και κάποια μορφή εγγυήσεων στα πρότυπα του Αρθρου 5 τόσο από το ΝΑΤΟ, την Ευρώπη όσο και από τις ΗΠΑ για την υποστήριξη των Ουκρανών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Ο Πούτιν μπορεί πιθανότατα να μπει σε μια αρκετά εύθραυστη θέση εάν αναγκαστεί να αξιοποιήσει τον ρωσικό πληθυσμό στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη για ενίσχυση του στρατού του. Αυτό θα τον κάνει να ξανασκεφτεί.

Είπατε ότι το νέο ειρηνευτικό σχέδιο είναι πιθανώς πιο ισορροπημένο, αλλά είναι ρεαλιστικό; Μπορεί να δεχτεί η Ρωσία συμφωνία χωρίς παραχώρηση εδαφών;

Οποιαδήποτε ιδέα εδαφικού συμβιβασμού ανήκει στους Ουκρανούς. Αλλά θα είναι σε θέση να κάνουν κάποιες δύσκολες επιλογές μόνο εάν έχουν ανταλλάγματα, με την έννοια ότι αν αποδεχτούν μια πραγματικά δύσκολη πραγματικότητα, να αποκτήσουν σε αντάλλαγμα κάποια βεβαιότητα για το μέλλον τους με την ΕΕ, με το ΝΑΤΟ, ότι έχουν εγγυήσεις ασφαλείας.

Πώς πρέπει να κινηθεί η Ευρώπη για να αποκτήσει ισότιμη θέση στις διαπραγματεύσεις;

Από οικονομική άποψη και από άποψη στρατιωτικών παροχών, οι Ευρωπαίοι είναι πλέον πολύ πάνω από τις συνεισφορές των ΗΠΑ στην Ουκρανία. Είναι ιστορικό γεγονός. Χώρες όπως η Γερμανία δεσμεύουν υλική και οικονομική υποστήριξη σε βαθμό που θα ήταν αδιανόητο. Αλλά η πραγματικότητα είναι επίσης ότι παρ’ όλ’ αυτά η Ευρώπη δεν έχει αποκτήσει «σκληρή ισχύ». Και αν δεν υπάρχει «σκληρή ισχύ» τότε η θέση είναι στο πίσω κάθισμα.

Τι θα χρειαστεί για να αποκτήσει η Ευρώπη αυτή τη «σκληρή ισχύ» στις διαπραγματεύσεις;

Παρότι θεωρούμε ότι η Ουκρανία είναι μέρος του ζωτικού μας συμφέροντος ασφαλείας, προσπαθούμε ακόμη να διαχειριστούμε τον πόλεμο μέσω της Ουκρανίας ως πληρεξουσίου. Λέμε ότι αυτό είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για την Ευρώπη, αλλά δεν είμαστε πραγματικά πρόθυμοι να ανταποκριθούμε σε όρους ζωής και θανάτου. Δεν το λέω αυτό ελαφρά τη καρδία γιατί εμπλέκονται στρατιώτες, ενδεχομένως και θύματα. Αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι είμαστε απόλυτα συνεπείς. Υπάρχει αντίφαση, την οποία δεν διορθώνουμε επειδή φοβόμαστε να αφιερώσουμε τις ζωές και τις δυνατότητες μας. Υπερεκτιμούμε την προθυμία του Πούτιν να κλιμακώσει εναντίον μας και υποεκτιμούμε την ικανότητά μας να αντιδράσουμε και να αποτρέψουμε αυτήν την κλιμάκωση. Ηρθε η ώρα να δείξει η Ευρώπη μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στις δυνατότητές της και στη δύναμή της.

Ποιον ρόλο πρέπει να διαδραματίσει το ΝΑΤΟ σε όλη αυτή τη συζήτηση;

Ενας από τους καλύτερους τρόπους για να τελειώσει αυτό που συμβαίνει θα ήταν η Ουκρανία να προσκληθεί να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Φυσικά υπάρχουν σκέψεις για κινδύνους, αλλά είναι επίσης μεγάλος ο κίνδυνος αποτυχίας, που στην πραγματικότητα δεν είναι απίθανη αυτή τη στιγμή. Εχω πλήρη επίγνωση του τι θα μπορούσε να συμβεί αν η Ουκρανία γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά η Ρωσία συμπεριφέρεται ως εχθρική δύναμη ούτως ή άλλως. Κοιτάξτε τι έγινε στην Πολωνία. Ηδη διεξάγουν κάθε είδους πόλεμο εναντίον μας. Η πρόσκληση στην Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ θα είχε αμέσως ένα αρκετά μεγάλο αποτρεπτικό αποτέλεσμα. Επίσης, θα μπορούσε να ενισχύσει τη δική μας στρατιωτική στάση και της Ουκρανίας. Αυτή είναι μια σαφής στρατηγική win-win. Υπήρξε μια σαφής πολιτική στιγμή, όπου μετά τις εισβολές με τα drones στην Πολωνία, θα μπορούσαμε να πούμε ότι για να υπερασπιστεί το ΝΑΤΟ το έδαφός του από πιθανές επιθέσεις με πυραύλους ή με drones, πρέπει να επεκτείνουμε την κάλυψη της αεράμυνάς μας στη δυτική Ουκρανία.

Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ