Του Χάρη Φλουδόπουλου
Η φετινή χειμερινή έκθεση του ENTSO-E (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) για το χειμώνα 2025-2026 σκιαγραφεί ένα γενικά ασφαλές περιβάλλον για το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα, χωρίς εντοπισμένους κινδύνους επάρκειας τροφοδοσίας. Ωστόσο, η Ελλάδα τοποθετείται στην ομάδα χωρών που –αν και καλύπτουν τη ζήτηση σε συνθήκες αυξημένης παραγωγής ΑΠΕ– ενδέχεται να χρειαστούν εισαγωγές ισχύος στις ώρες αιχμής όταν η παραγωγή από αέρα και ήλιο είναι χαμηλή.
Η εικόνα αυτή αποτυπώνεται καθαρά στον ευρωπαϊκό χάρτη ισχύος της έκθεσης, όπου ο ENTSO-E υπογραμμίζει ότι κράτη όπως η Γερμανία, η Δανία, το Βέλγιο –και η Ελλάδα– ανήκουν στις αγορές που βασίζονται σημαντικά στη διασυνδεσιμότητα σε συνθήκες “flexible technologies”, δηλαδή όταν οι ΑΠΕ δεν επαρκούν για κάλυψη της αιχμής.
Επαρκής κάλυψη ζήτησης σε περιόδους υψηλής παραγωγής ΑΠΕ
Το ενεργειακό μείγμα δείχνει ότι:
- Οι ΑΠΕ καταλαμβάνουν πλέον τη μεγαλύτερη μερίδα της καθαρής διαθέσιμης ισχύος.
- Η θερμική ισχύς (λιγνίτης, φυσικό αέριο) παραμένει κρίσιμη για την επάρκεια κατά τους χειμερινούς μήνες.
- Τα υδροηλεκτρικά διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, ιδίως με δεδομένο ότι τα ευρωπαϊκά αποθέματα νερού βρίσκονται υψηλότερα από τα αντίστοιχα προηγούμενων ετών.
Η Ελλάδα καλύπτει την αιχμή της ζήτησης στο βασικό σενάριο όπου υπάρχει φυσιολογική παραγωγή ΑΠΕ.
Πιθανή ανάγκη εισαγωγών σε σενάρια χαμηλής παραγωγής ΑΠΕ
Η έκθεση καταγράφει ότι όταν εξετάζεται μόνο η “ευέλικτη” παραγωγή –δηλαδή οι συμβατικές μονάδες και τα συστήματα αποθήκευσης– χώρες όπως η Ελλάδα πιθανόν να χρειαστούν ενίσχυση μέσω εισαγωγών για την πλήρη κάλυψη της ενεργειακής αιχμής.
Παρότι η Ελλάδα διαθέτει αυξανόμενη εγκατεστημένη ισχύ ΑΠΕ, οι ημέρες χαμηλού ανέμου και η απουσία εκτεταμένων συστημάτων αποθήκευσης καθιστούν το σύστημα πιο εξαρτημένο από τις γειτονικές αγορές, ιδιαίτερα με την ενισχυμένη διασύνδεση με Ιταλία και Βουλγαρία.
Ζήτηση: ανοδική αλλά εντός ελεγχόμενων ορίων
Ο ENTSO-E εκτιμά ότι η ζήτηση ρεύματος στην Ευρώπη αυξάνεται κατά 2,9% σε σχέση με πέρυσι. Αν και δεν παρέχεται ξεχωριστή ποσοτική πρόβλεψη για την Ελλάδα η χώρα φαίνεται να ακολουθεί το γενικό μοτίβο της αυξημένης χειμερινής ζήτησης με κορύφωση Ιανουάριο–Φεβρουάριο.
Οι υψηλές ανάγκες θέρμανσης και η αυξημένη χρήση ηλεκτρικών συσκευών σε κατοικίες και επιχειρήσεις παραμένουν οι βασικοί παράγοντες που καθορίζουν την αιχμή.
Το ελληνικό σύστημα δεν εμφανίζει κίνδυνο επάρκειας
Στο βασικό ευρωπαϊκό χάρτη επάρκειας, η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται στις περιοχές με Loss of Load Probability (LOLP) ή Energy Not Served (EENS).
Αντίθετα, χώρες όπως η Κύπρος, η Φινλανδία, η Λιθουανία, η Εσθονία και η Ιρλανδία εμφανίζονται με συγκεκριμένους κινδύνους.
Το ελληνικό σύστημα χαρακτηρίζεται από τον ENTSO-E ως σταθερό, υπό την προϋπόθεση ότι:
- λειτουργούν κανονικά οι θερμικές μονάδες,
- δεν υπάρχει συγχρονισμένη χαμηλή παραγωγή ΑΠΕ σε περιόδους παγετού,
- οι διασυνδέσεις με Ιταλία και Βουλγαρία λειτουργούν πλήρως.
Διασυνδέσεις: κρίσιμος παράγοντας ασφάλειας
Σύμφωνα με την έκθεση του ENTSO-E η Ελλάδα διαθέτει ικανοποιητική δυνατότητα εισαγωγών, αφού το ποσοστό ισχύος εισαγωγής ως προς τη μέγιστη ζήτηση εμφανίζεται σε ενδιάμεσο επίπεδο.
Η διασύνδεση Ελλάδα–Βουλγαρία ενισχύει την ευελιξία του συστήματος, ενώ το καλώδιο Ελλάδα–Ιταλία παραμένει ένας από τους βασικούς άξονες περιφερειακής ασφάλειας.
Η αναβάθμιση και επιτάχυνση νέων διασυνδέσεων (Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ, δεύτερη διασύνδεση με Ιταλία, Αίγυπτος–Ελλάδα) αναμένεται να παίξουν σημαντικό ρόλο στα επόμενα χειμερινά outlook.
Ένας ασφαλής χειμώνας για την Ελλάδα
Εν κατακλείδι, η έκθεση ENTSO-E Winter Outlook 2025-2026 δείχνει ότι:
- Δεν υπάρχουν κίνδυνοι επάρκειας για το ελληνικό σύστημα.Η Ελλάδα έχει ισχυροποιήσει το μείγμα της, αλλά παραμένει ευάλωτη σε σενάρια χαμηλής παραγωγής ΑΠΕ.
- Η ικανότητα εισαγωγών λειτουργεί ως βασικό μαξιλάρι ασφαλείας.
- Η ευρωπαϊκή υδροηλεκτρική επάρκεια και οι ήπιες θερμοκρασιακές προβλέψεις λειτουργούν υπέρ του ελληνικού συστήματος.
Με βάση τα παραπάνω, ο χειμώνας 2025-2026 για την Ελλάδα χαρακτηρίζεται από σταθερότητα, αλλά με ξεκάθαρη ανάγκη να επιταχυνθούν η ανάπτυξη αποθήκευσης (μπαταρίες, αντλησιοταμίευση), οι νέες διασυνδέσεις, η ευελιξία της θερμικής παραγωγής και η διαχείριση ζήτησης.
Πηγή: capital.gr
