Μια ιδιαίτερα ευαίσθητη υπόθεση από την περίοδο της πανδημίας έφτασε μέχρι τα ανώτατα δικαστικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σύμφωνα με τις πρόσφατες εισηγήσεις της γενικής εισαγγελέως του Δικαστηρίου της ΕΕ Ταμάρα Τσάπετα, ένα κράτος – μέλος έχει το δικαίωμα να επιβάλει υποχρεωτικό εμβολιασμό στα στελέχη των ενόπλων δυνάμεών του, ακόμη κι αν η απόφαση αντίκειται στις προσωπικές τους απόψεις ή επιφυλάξεις για την ασφάλεια των εμβολίων.
Η υπόθεση αφορά την Ιταλία, όπου κατά την κορύφωση της κρίσης Covid-19 θεσπίστηκε, με το Decreto-legge 44/2021, υποχρεωτικός εμβολιασμός για το στρατιωτικό προσωπικό που υπηρετούσε στο υπουργείο Αμυνας. Μερικοί στρατιωτικοί αρνήθηκαν να εμβολιαστούν και τιμωρήθηκαν με προσωρινή αναστολή εργασίας και μισθού, μέχρι η κυβέρνηση να αποσύρει το μέτρο.
Ενας από τους στρατιωτικούς προσέφυγε δικαστικά, υποστηρίζοντας ότι η ποινή ήταν διακριτική μεταχείριση βάσει της Οδηγίας για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση. Σύμφωνα με τον ίδιο, η άρνησή του στηριζόταν σε δύο πεποιθήσεις: ότι το εμβόλιο ήταν αναποτελεσματικό και επικίνδυνο και ότι η πολιτεία δεν αναλάμβανε ευθύνη για πιθανές παρενέργειες.
Το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Ιταλίας ζήτησε από το Δικαστήριο της ΕΕ διευκρινίσεις: συνιστά η άρνηση εμβολιασμού «φιλοσοφική ή θρησκευτική πεποίθηση» που προστατεύεται από το δίκαιο της ΕΕ; Η εισαγγελέας ήταν ξεκάθαρη: όχι.
Η απάντηση της εισαγγελέως ήταν κατηγορηματική: προσωπικές απόψεις βασισμένες σε ανησυχίες υγείας ή διαφωνία με την κυβερνητική πολιτική δεν αποτελούν προστατευμένη πεποίθηση. Κατά την ερμηνεία της, πρόκειται για «κριτική γνώμη» και όχι για βαθιά φιλοσοφική στάση, επομένως η σχετική νομοθεσία της ΕΕ δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη κι αν θεωρηθεί ότι υφίσταται κάποια μορφή «πεποίθησης», η ενδεχόμενη διάκριση θα ήταν μόνο έμμεση και – το πιο κρίσιμο – δικαιολογημένη.
Η εισαγγελέας υπογραμμίζει ότι η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, ειδικά σε δομές με επιχειρησιακή σημασία και υψηλό κίνδυνο μετάδοσης όπως ο στρατός, ήταν «αναγκαίο και αναλογικό μέτρο» για την προστασία της δημόσιας υγείας σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης.
Η εισήγηση στηρίζεται και σε ευρωπαϊκή νομολογία, όπως η απόφαση Vavřička του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που καθιστά σαφές ότι η υποχρεωτικότητα εμβολιασμών μπορεί να δικαιολογηθεί όταν υπηρετεί έναν κρίσιμο δημόσιο στόχο. Παράλληλα, το Δικαστήριο της ΕΕ υπενθυμίζει ότι το στρατιωτικό προσωπικό λειτουργεί σε περιβάλλον όπου ο κίνδυνος μετάδοσης και επιχειρησιακής αποδυνάμωσης είναι αυξημένος και τα μέτρα υγειονομικής προστασίας ενδέχεται να είναι αυστηρότερα από ό,τι στον γενικό πληθυσμό.
Αν και οι εισηγήσεις των γενικών εισαγγελέων δεν δεσμεύουν το Δικαστήριο, συνήθως επηρεάζουν καθοριστικά την τελική κρίση. Η οριστική απόφαση αναμένεται τους επόμενους μήνες.
Πηγή: tanea.gr
