Μιλά για την εμπειρία 40 ετών στο λειτούργημα, την απόφασή της να μην εμπλακεί σε κομματικά ψηφοδέλτια και το όραμά της για έναν θεσμικά ισχυρό και αποτελεσματικό Σύλλογο που θα στηρίζει τους νέους δικηγόρους και θα παρεμβαίνει στα μεγάλα ζητήματα της Δικαιοσύνης
Μετά από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες ενεργής παρουσίας στη μαχόμενη δικηγορία του Βόλου, η Μαρίνα Χρυσοβελώνη, υποψήφια για την προεδρία του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου δηλώνει ότι η απόφασή της δεν αποτελεί μία ακόμη στάση σε μια πολιτική διαδρομή, αλλά μια συνειδητή πράξη ευθύνης προς τον κλάδο που την ανέδειξε. Προτάσσει την ανεξαρτησία της Δικηγορίας ως θεσμικό πυλώνα και δεσμεύεται δημόσια ότι η υποψηφιότητά της δεν συνδέεται με κομματικές φιλοδοξίες ούτε με μελλοντικές συμμετοχές σε ψηφοδέλτια της κεντρικής πολιτικής σκηνής.
Συνέντευξη στην Έννη Λεβέντη
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, μιλά για το όραμά της σχετικά με τον ρόλο του δικηγόρου στην κοινωνία, για τα μεγάλα ζητήματα της Δικαιοσύνης που απαιτούν παρεμβάσεις, για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Συλλόγου, αλλά και για τα μέτρα ουσιαστικής στήριξης των νέων και ασκούμενων συναδέλφων. Περιγράφει τι σημαίνει για την ίδια ένας «σύγχρονος, θεσμικά ισχυρός και αποτελεσματικός» Δικηγορικός Σύλλογος Βόλου και αποκαλύπτει τις πρώτες πρωτοβουλίες που δεσμεύεται να υλοποιήσει μέσα στους πρώτους έξι μήνες, εφόσον εκλεγεί.
Τι σας ώθησε να θέσετε υποψηφιότητα και πώς διαφέρει αυτή η κίνηση από την πολιτική σας διαδρομή;
Μετά από περίπου σαράντα χρόνια καθημερινής παρουσίας στη μαχόμενη δικηγορία στον Βόλο, αισθάνομαι ότι έχω την εμπειρία, τη θεσμική γνώση και –κυρίως– την ευθύνη να αναμειχθώ ενεργά στα διοικητικά του κλάδου που με ανέδειξε. Δεν πρόκειται για μια ακόμη «στάση» σε μια πολιτική διαδρομή. Είναι μια απολύτως συνειδητή επιλογή προσφοράς στον Σύλλογό μας και στα μέλη του.
Όπως έχω ήδη δηλώσει δημόσια, η υποψηφιότητά μου δεν συνδέεται με καμία πολιτική φιλοδοξία. Έχω ξεκαθαρίσει ότι, εφόσον εκλεγώ, θα ολοκληρώσω τη θητεία μου και ότι δεν θα αποδεχθώ οποιαδήποτε πρόταση συμμετοχής σε κομματικά ψηφοδέλτια της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Η προεδρία του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου για εμένα δεν είναι προθάλαμος πολιτικής, αλλά κορυφαίο θεσμικό καθήκον απέναντι στους συναδέλφους μου και στη Δικαιοσύνη στην πόλη μας.
«Όχι προσωπική φιλοδοξία αλλά θέση ευθύνης». Ποιο είναι το όραμά σας για τον ρόλο του δικηγόρου στην κοινωνία;
Δηλώνοντας ότι η υποψηφιότητά μου «δεν πρόκειται για προσωπική επιδίωξη, αλλά για θέση ευθύνης απέναντι στο λειτούργημά μας και στην κοινωνία», περιγράφω ακριβώς πώς αντιλαμβάνομαι τον δικηγόρο, ως συλλειτουργό της Δικαιοσύνης, που στέκεται δίπλα στον πολίτη, εγγυάται την πρόσβαση στη δικαστική προστασία και δίνει περιεχόμενο στις αρχές του κράτους δικαίου.
Ο δικηγόρος δεν είναι απλός τεχνικός του νόμου. Προλαμβάνει συγκρούσεις, αποτρέπει αυθαιρεσίες, καλλιεργεί νομική παιδεία στον εντολέα του, συνομιλεί ισότιμα με τους θεσμούς και παρεμβαίνει στον δημόσιο διάλογο όταν διακυβεύονται δικαιώματα ή η κοινωνική συνοχή. Γι’ αυτό πιστεύω ότι «ο Δικηγορικός Σύλλογος δεν πρέπει να είναι απλός θεατής, αλλά να είναι παρών στα μεγάλα ζητήματα της Δικαιοσύνης, δίπλα στον πολίτη, εκεί όπου η φωνή του δικηγόρου γίνεται πράξη δικαίου»
Πώς οραματίζεστε τον “σύγχρονο, θεσμικά ισχυρό και αποτελεσματικό” Δικηγορικό Σύλλογο;
Σύγχρονος Σύλλογος σημαίνει, πρώτα, καθημερινή στήριξη των συναδέλφων. Επαρκείς και λειτουργικές ψηφιακές υποδομές, πρόσβαση σε νομικές βάσεις, πραγματική διευκόλυνση στην επαφή με τα δικαστήρια, τα κτηματολογικά γραφεία, τον ΕΦΚΑ κλπ. Παράλληλα, κοινωνική παρουσία σε δράσεις νομικής ενημέρωσης, στήριξης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και παραγωγικών φορέων.
Θεσμικά ισχυρός Σύλλογος ειδικά στη σημερινή συγκυρία, σημαίνει να υπερασπίζεται ακόμη περισσότερο έμπρακτα την πειθαρχική του δικαιοδοσία και την αυτορρύθμιση του επαγγέλματος, όπως ακριβώς υπογραμμίζει η Ολομέλεια με τις τελευταίες αποφάσεις της.
Ένας αποτελεσματικός Δικηγορικός Σύλλογος Βόλου, λοιπόν, για εμένα είναι αυτός που θα βελτιώνει χειροπιαστά την καθημερινότητα των συναδέλφων και ταυτόχρονα θα συμμετέχει ενεργά στην εθνική θεσμική μάχη για την προάσπιση του ρόλου μας, σεβόμενος πάντα τη δικαστική ανεξαρτησία, αλλά χωρίς καμία υποχώρηση στην υπεράσπιση των δικών μας θεσμικών αρμοδιοτήτων.
Τι σκοπεύετε να κάνετε συγκεκριμένα για τους νέους και ασκούμενους δικηγόρους;
Οι νέοι και οι ασκούμενοι δικηγόροι σήμερα βρίσκονται αντιμέτωποι με πραγματική πίεση οικονομική, επαγγελματική, αλλά και ψυχολογική, ειδικά όσοι δεν έχουν οικογενειακή στήριξη στο επάγγελμα. Επιπλέον, πλήττονται όταν το επάγγελμα απαξιώνεται θεσμικά ή όταν διακινούνται δημόσια στερεότυπα περί «συντεχνιακής ασυλίας». Για το λόγο αυτό χρειάζονται τόσο την οικονομική και πρακτική στήριξη, όσο και την ισχυρή θεσμική προστασία.
Σε πρακτικό επίπεδο, έχω ήδη μιλήσει για ανακατανομή των εσόδων υπέρ του Λογαριασμού Ταμείου Συνεργασίας, αναβάθμιση των υποδομών, ειδικό «Γραφείο Νέων & Ασκούμενων» και κύκλους πρακτικής επιμόρφωσης (workshops, οδηγοί βημάτων, σύντομα ψηφιακά σεμινάρια). Στόχος μου είναι ο νέος συνάδελφος να μη νιώθει μόνος ούτε επαγγελματικά, ούτε θεσμικά.
Ειδικά όπως επικαλούμαστε και στο πρόγραμμά μας προτείνουμε:
Οριζόντια αύξηση του ετήσιου μερίσματος προς όλα τα μέλη, με ανακατεύθυνση των εσόδων από τα ένσημα στον Λογαριασμό Ταμείου Συνεργασίας, ώστε να υπάρξει άμεση οικονομική ανάσα – ιδίως για τους πιο αδύναμους.
Αναβάθμιση των κοινόχρηστων υποδομών του Συλλόγου (Η/Υ, εκτυπωτές, πρόσβαση σε Νόμος, Σόλων, Sakkoulas online, Qualex μέσω των υπολογιστών του Συλλόγου), ώστε ο νέος συνάδελφος να έχει τα ίδια εργαλεία που παρέχονται σε ένα μεγάλο γραφείο.
Θέσπιση ειδικών συμβούλων για ασκούμενους και νέους δικηγόρους, που θα ασχολούνται αποκλειστικά με τα προβλήματα της «ευαίσθητης» αυτής ομάδας (αμοιβές, εργασιακές σχέσεις, νομική βοήθεια, επιμόρφωση).
Οργάνωση κύκλων πρακτικής επιμόρφωσης (workshops, οδηγοί βημάτων, σύντομα βίντεο) για την καθημερινή πρακτική: από τη χρήση ψηφιακών πλατφορμών, έως τη σύναψη έγγραφων συμφωνιών αμοιβής.
Παρεμβάσεις υπέρ των γονέων–δικηγόρων: συλλογικές συμφωνίες με παιδικούς σταθμούς και κατασκηνώσεις για ειδικές τιμές για τα παιδιά των συναδέλφων.
Πόσο σημαντικός είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός του Συλλόγου και ποιες πρωτοβουλίες σχεδιάζετε;
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι πολυτέλεια, είναι προϋπόθεση επιβίωσης της Δικηγορίας. Οι διαδικασίες τρέχουν ήδη ψηφιακά – ο Σύλλογος οφείλει να προηγείται, όχι να σέρνεται πίσω από εξελίξεις που καθορίζουν άλλοι.
Πρώτη προτεραιότητα μας είναι η πλήρης και υποχρεωτική λειτουργία του ηλεκτρονικού πινακίου σε πραγματικό χρόνο, με διασύνδεση στο ΟΣΔΔΥ–Σόλων και εμφάνιση σε οθόνες έξω από τις δικαστικές αίθουσες, ώστε να μειωθεί η ταλαιπωρία, οι άσκοπες αναμονές και οι χαμένες εργατοώρες των συναδέλφων. Παράλληλα, διεκδικούμε την ολοκλήρωση της διασύνδεσης του Πρωτοδικείου Βόλου με τον Σόλωνα και την αυτοματοποίηση των διαδικασιών πληρωμής της νομικής βοήθειας.
Στο επίπεδο του Συλλόγου, θα προχωρήσουμε στην αναβάθμιση της ιστοσελίδας με φιλική, λειτουργική πλατφόρμα για ανακοινώσεις, ηλεκτρονικές αιτήσεις, ενημερωτικό υλικό, σε προγράμματα ψηφιακής επιμόρφωσης για όλους (ψηφιακές υπογραφές, portal Ολομέλειας, πλατφόρμα Κτηματολογίου κ.λπ.), με έντυπους οδηγούς και σύντομα εκπαιδευτικά βίντεο και στην αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων για τη διοργάνωση υβριδικών σεμιναρίων, ώστε να μπορεί να παρακολουθήσει αυτά και ο συνάδελφος από Αλμυρό ή Σκόπελο χωρίς να πρέπει να μετακινηθεί.
Πώς θα διατηρήσετε και θα ενισχύσετε την ανεξαρτησία του θεσμικού ρόλου των δικηγόρων;
Η ανεξαρτησία του δικηγόρου είναι συνταγματικό και θεσμικό ζήτημα, όχι προσωπική αρετή. Προϋποθέτει, όμως, Πρόεδρο και Διοικητικό Συμβούλιο που θα αντιμετωπίζουν το λειτούργημα με συνέπεια. Δεν είναι τυχαίο ότι έθεσα δημόσια ζήτημα «θεσμικής ασυνέπειας» και συστηματικών απουσιών ορισμένων μελών του σημερινού Δ.Σ., σε βαθμό που τίθενται ακόμη και ζητήματα έκπτωσης από το αξίωμά τους, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 125 του Κώδικα Δικηγόρων. Από την πλευρά μας δεσμευόμαστε να ενισχύσουμε την ανεξαρτησία μας με τρεις τρόπους:
Α) με διαφάνεια και λογοδοσία προς τα μέλη (τακτική ενημέρωση, δημοσιοποίηση αποφάσεων, αντικειμενικά κριτήρια για συμμετοχή σε επιτροπές),
Β) με καθαρό διαχωρισμό του θεσμικού ρόλου του Συλλόγου από κομματικές ή αυτοδιοικητικές σκοπιμότητες – κάτι που εγώ η ίδια έχω δεσμευτεί να τηρήσω και
Γ) με ενεργή αλλά νηφάλια παρεμβατική στάση στα νομοθετικά και στα διοικητικά ζητήματα που αφορούν τη Δικαιοσύνη, πάντα με τεκμηρίωση, όχι με συνθήματα.
Λέτε ότι ο Σύλλογος δεν πρέπει να είναι θεατής. Ποια είναι τα «μεγάλα ζητήματα» της Δικαιοσύνης όπου θέλετε να παρέμβει;
Η ανεξαρτησία του δικηγορικού λειτουργήματος στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: στην αυτορρύθμιση και πειθαρχική δικαιοδοσία των Συλλόγων, στην οικονομική και επαγγελματική βιωσιμότητα του δικηγόρου και στην απαίτηση θεσμικού σεβασμού του από τους λοιπούς λειτουργούς της Δικαιοσύνης.
Σήμερα, ο πρώτος πυλώνας βάλλεται ανοιχτά. Οι πρόσφατες αποφάσεις της Συντονιστικής Επιτροπής της Ολομέλειας απαντούν ρητά στις απόψεις του Προέδρου της ΕνΔΕ, που ζητεί ουσιαστικά μεταφορά της ευθύνης πειθαρχικού ελέγχου σε δικαστικά όργανα, κάτι που αντίκειται και στη νέα διεθνή σύμβαση για την προστασία του δικηγορικού επαγγέλματος. Στο πλαίσιο αυτό, δηλώνω απολύτως ευθυγραμμισμένη με τις κεντρικές αποφάσεις του δικηγορικού σώματος: καμία ανοχή στην υπονόμευση της αυτορρύθμισης και καμία αποδοχή συλλογικής στοχοποίησης του κλάδου.
Σε τοπικό επίπεδο, η ανεξαρτησία σημαίνει καθαρούς κανόνες για τη λειτουργία του Δ.Σ., διαφάνεια, λογοδοσία στα μέλη, καμία σύγχυση θεσμικού ρόλου με κομματικές ή προσωπικές στρατηγικές. Αυτός είναι και ο λόγος που έχω ήδη ξεκαθαρίσει ότι δεν συνδέω την υποψηφιότητά μου με μελλοντική συμμετοχή σε κομματικά ψηφοδέλτια. Η θεσμική ανεξαρτησία του Συλλόγου πρέπει να είναι απολύτως πειστική – προς τους συναδέλφους, προς τους δικαστές και προς την κοινωνία.
Πέρα από αυτά, το σύνολο του δικηγορικού κόσμου και φυσικά και τον τοπικό μας Σύλλογο απασχολούν η υποστελέχωση των υπηρεσιών, που οδηγεί σε καθυστερήσεις, συνεχείς αναβολές και οικονομική εξουθένωση των συναδέλφων και των πολιτών, η πρόσβαση στην Δικαιοσύνη (από τη νομική βοήθεια και το κόστος της δίκης μέχρι ζητήματα όπως η καταβολή αγωγόσημου σε αναγνωριστικές αγωγές μεγάλου αντικειμένου) οι νομοθετικές παρεμβάσεις με άμεσο αντίκτυπο στα δικαιώματα των πολιτών: η αυστηροποίηση ποινών χωρίς παράλληλη ενίσχυση των υποδομών, οι ρυθμίσεις για την πρόσβαση του κατηγορουμένου στη δικογραφία, η επιβάρυνση των δικαστικών εξόδων.
Τέλος, υπάρχουν και τα μεγάλα ζητήματα κοινωνικής και περιβαλλοντικής δικαιοσύνης, όπως, ενδεικτικά, η συζήτηση για το LNG στον Βόλο. Ο Δικηγορικός Σύλλογος επιβάλλεται να είναι παρών σε τέτοιες συζητήσεις και στις πρωτοβουλίες που διοργανώνονται.
Πώς θα αξιοποιήσετε την εμπειρία σας στην πολιτική και τη δημόσια διοίκηση στην ηγεσία του Συλλόγου;
Η εμπειρία μου ως βουλευτού και υφυπουργού μου έδωσε τρία χρήσιμα εργαλεία: γνώση της νομοθετικής διαδικασίας, εξοικείωση με τη δημόσια διοίκηση και ικανότητα διαπραγμάτευσης με την κεντρική εξουσία. Αυτά τα εργαλεία δεν τα φέρνω ως «πολιτικό κεφάλαιο», αλλά ως τεχνική εμπειρία προς όφελος του Συλλόγου. Θεωρώ πως έχω πλέον κατακτήσει τις δεξιότητες ισότιμης συνομιλίας με την κεντρική εξουσία ώστε να παρακολουθώ από κοντά τις εξελίξεις σε θέματα ενδιαφέροντος και να διεκδικώ πιο αποτελεσματικά λύσεις σε επείγοντα ή χρονίζοντα ζητήματα. Ταυτόχρονα, η προηγούμενη μακρόχρονη θητεία μου στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΣΒ και η εμπειρία μου ως μέλος αυτού, με βοηθούν να γνωρίζω πολύ καλά «από μέσα» τις ανάγκες και τις δυνατότητες του Συλλόγου.
Τι απαντάτε σε όσους λένε ότι η υποψηφιότητά σας είναι «επιστροφή» στη δημόσια σκηνή με πολιτικούς όρους;
Η απάντηση είναι καθαρή και δημόσια καταγεγραμμένη, έχω δεσμευθεί ότι, εφόσον οι συνάδελφοι με τιμήσουν με την ψήφο τους, θα υπηρετήσω ολόκληρη τη θητεία στην προεδρία του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου και δεν θα είμαι υποψήφια σε κανένα κομματικό ψηφοδέλτιο. Αυτό δεν είναι απλώς μια φράση καλής πρόθεσης αλλά ρήτρα αξιοπιστίας απέναντι στο Σώμα. Οι συνάδελφοι – υποψήφιοι σύμβουλοι που συγκροτούν τη «Δικηγορία στο Επίκεντρο» και στηρίζουν την υποψηφιότητά μου, φέρνουν στο ίδιο τραπέζι διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες, συνθέτουν εμπειρία και ανανέωση αλλά κοινό σημείο αναφοράς μας είναι η Δικηγορία και ο Σύλλογος. Δεν ζητώ λευκή επιταγή για «επιστροφή στην πολιτική», αλλά αποκλειστικά εμπιστοσύνη για να υπηρετήσω έναν θεσμικό ρόλο που γνωρίζω καλά και έχω ήδη ασκήσει στο παρελθόν.
Εάν εκλεγείτε, ποια θα είναι η πρώτη σας πρωτοβουλία μέσα στους πρώτους 6 μήνες;
Στόχος μου είναι για τον οποίο δεσμεύομαι ότι στο τέλος του πρώτου εξαμήνου, κάθε συνάδελφος να μπορεί να πει ότι έχει δει χειροπιαστές αλλαγές που βελτιώνουν την καθημερινότητά του αλλά και ότι ο Σύλλογος έχει δυνατότερη φωνή, αυξημένο κύρος και σαφέστερη κατεύθυνση.
