Μπορεί φαινομενικά Ουάσινγκτον και Κίεβο να κατέληξαν στη Γενεύη σε «επικαιροποιημένη» νέα εκδοχή του πλαισίου ειρήνης στην Ουκρανία, αλλά την ίδια στιγμή το παρασκήνιο μαρτυρά μια χαοτική διπλωματική διαδικασία εκ μέρους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις, η πρόταση 28 σημείων για τερματισμό του πολέμου διαμορφώθηκε από τον Ρώσο απεσταλμένο Κιρίλ, και τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ, στα τέλη Οκτωβρίου.
Το σχέδιο, το οποίο αποκαλύφθηκε πρώτη φορά από το Axios στις 18 Νοεμβρίου, αιφνιδίασε την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους συμμάχους και αντιμετωπίστηκε με έντονη κριτική από Ουκρανούς, Ευρωπαίους και πολλούς ανώτερους Ρεπουμπλικανούς. Υποστήριξαν ότι θα ανταμείβει τη ρωσική στρατιωτική επιθετικότητα με περισσότερα εδάφη, θα άφηνε την Ουκρανία αποδυναμωμένη και θα περιόριζε το ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, το έγκριτο περιοδικό Foreign Policy αποκαλύπτει τη σύγχυση στην αμερικανική διπλωματία.
Συγκεκριμένα, το Σάββατο 22 Νοεμβρίου στο Halifax International Security Forum -μια ετήσια διατλαντική συνάντηση στον Καναδά- αρκετοίΑμερικανοί γερουσιαστές δήλωσαν σε δημοσιογράφους το ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο τους είπε πως το σχέδιο 28 σημείων ήταν η «λίστα επιθυμιών» της Μόσχας και δεν αντιπροσώπευε τη θέση της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ωστόσο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε αργότερα ότι οι πληροφορίες που έδωσαν οι γερουσιαστές ήταν «κατάφωρα ψευδείς».
«Μας κατέστησε απολύτως σαφές ότι είμαστε οι παραλήπτες μιας πρότασης που παραδόθηκε σε έναν από τους εκπροσώπους μας», είπε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Μάικ Ράουντς, προσθέτοντας ότι μιλά με τη συμφωνία του Ρούμπιο. «Δεν είναι δική μας σύσταση. Δεν είναι δικό μας ειρηνευτικό σχέδιο. Είναι μια πρόταση που λάβαμε [από τη Ρωσία], και ως μεσολαβητές κανονίσαμε να τη μοιραστούμε. Δεν τη δημοσιοποιήσαμε εμείς. Διέρρευσε».
Εύλογα το αμερικανικό περιοδικό αναρωτιέται γιατί -εάν η πρόταση ήταν ρωσικής έμπνευσης και δεν υποστηριζόταν από τις ΗΠΑ- ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πίεζε τόσο έντονα τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να την αποδεχθεί, φθάνοντας στο σημείο να του θέσει προθεσμία μέχρι την Πέμπτη.
Ανάρτηση-λάδι στη φωτιά
Ωστόσο, το Foreign Policy συνεχίζει λέγοντας πως η σύγχυση δεν σταμάτησε εκεί. Ο Ρούμπιο, καθ’ οδόν προς τη Γενεύη για συναντήσεις με Ουκρανούς αξιωματούχους, επέμεινε σε ανάρτησή του στο X το βράδυ του Σαββάτου ότι «η ειρηνευτική πρόταση συντάχθηκε από τις ΗΠΑ. Προσφέρεται ως ισχυρό πλαίσιο για τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις. Βασίζεται σε στοιχεία από τη ρωσική πλευρά, αλλά και σε προηγούμενη και συνεχιζόμενη εισφορά της Ουκρανίας».
«Οι αντιφατικές αφηγήσεις που διαμορφώθηκαν το Σάββατο ήταν χαρακτηριστικές της χαοτικής και δυσλειτουργικής προσέγγισης της διοίκησης Τραμπ στο ειρηνευτικό σχέδιο μέχρι στιγμής» αναφέρει το περιοδικό.
Επίσης, όσον αφορά τις απειλές Τραμπ για να κόψει την ουκρανική πρόσβαση σε κρίσιμες αμερικανικές πληροφορίες πεδίου μάχης και σε αμερικανικά όπλα, εάν δεν δεχτεί την πρόταση, ο Ράουντς είπε «δεν γνωρίζουμε καμία συζήτηση από την κυβέρνηση για περιορισμό της υποστήριξης [όπλων και πληροφοριών] βάσει αυτής της συζήτησης» με τον Ρούμπιο.
Η αμερικανική κυβέρνηση υποστήριξε ότι το μεγαλύτερο μέρος του σχεδίου είχε εγκριθεί από τον Ρουστέμ Ουμέροφ, γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και Άμυνας της Ουκρανίας. Όμως ο Ουμέροφ, στενός σύμβουλος του Ζελένσκι, αρνήθηκε ότι είχε εγκρίνει «οποιοδήποτε σημείο».
Εναντίον του σχεδίου και Ρεπουμπλικάνοι
Η αντίθεση στο σχέδιο από τόσους πολλούς εξέχοντες Ρεπουμπλικανούς είναι αξιοσημείωτη, δεδομένης της ισχύος που θα μπορούσαν να ασκήσουν συνεργαζόμενοι με Δημοκρατικούς ώστε να μπλοκάρουν βασικά σημεία του σχεδίου σχετικά με το μέλλον του ΝΑΤΟ, την αναγνώριση ρωσικής προσάρτησης ουκρανικών εδαφών και την άρση κυρώσεων στη ρωσική οικονομία.
Μεταξύ των Ρεπουμπλικανών επικριτών είναι ο γερουσιαστής, πρόεδρος της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας, που έγραψε την Παρασκευή στο X: «Η Ουκρανία δεν πρέπει να εξαναγκαστεί να παραχωρήσει τα εδάφη της σε έναν από τους πλέον απροκάλυπτους εγκληματίες πολέμου στον κόσμο, τον Βλαντιμίρ Πούτιν». Ο γερουσιαστής, πρώην ηγέτης των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, κατηγόρησε την κυβέρνηση Τραμπ ότι «ενδιαφέρεται περισσότερο να κατευνάσει τον Πούτιν παρά να επιτύχει πραγματική ειρήνη», συγκρίνοντας οποιαδήποτε υποχώρηση με την «εγκατάλειψη του Αφγανιστάν» από τον Τζο Μπάιντεν.
Υπό αυτό το κύμα αντίδρασης, ακόμα και ισχυρών Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών, όπως οι Ρότζερ Γουίκερ και Μιτς Μακόνελ, ο Ράουντς και άλλοι γερουσιαστές στο Χάλιφαξ δήλωσαν ότι ο Ρούμπιο –γνωστός για την αντιρωσική του στάση- αποκήρυσσε την αμερικανική πατρότητα του αμφιλεγόμενου σχεδίου.
«Αντικατοπτρίζει τη ρωσική θέση»
Ο ανεξάρτητος γερουσιαστής Άνγκους Κινγκ, που συντάσσεται με τους Δημοκρατικούς, είπε ότι είχε στείλει μήνυμα στον Ρούμπιο εκφράζοντας ανησυχίες και ότι ο Ρούμπιο πρότεινε να μιλήσουν το Σάββατο. «Είχαμε μια εκτενή συζήτηση», δήλωσε ο Κινγκ, προσθέτοντας ότι τον καθησύχασε πως «η κυβέρνηση δεν επιχειρεί να διαπραγματευτεί μονομερώς, αλλά βρίσκεται σε στενή διαβούλευση με την Ουκρανία τις επόμενες ημέρες».
«Νομίζω ότι είναι δίκαιο να πούμε ότι αυτό το έγγραφο αντικατοπτρίζει τη ρωσική θέση», πρόσθεσε ο Κινγκ. «Έχει πλέον παρουσιαστεί στους Ευρωπαίους και στους Ουκρανούς, που θα το εξετάσουν και θα απαντήσουν».
Δεδομένου ότι Ρούμπιο είχε υπηρετήσει μαζί με τον Κινγκ και τον Ράουντς στην Επιτροπή Πληροφοριών της Γερουσίας, το Foreign Policy θεωρεί αινιγματικό πώς είναι δυνατόν και οι δύο να παρεξήγησαν με τόσο παρόμοιο τρόπο τον Ρούμπιο σε ξεχωριστές συζητήσεις, όπως υπονοεί τώρα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τόμι Πίγκοτ, δήλωσε ότι ο ισχυρισμός του Κινγκ ότι το σχέδιο είναι ουσιαστικά «λίστα ρωσικών επιθυμιών» είναι «κατάφωρα ψευδής».
«Όπως έχουν επανειλημμένα τονίσει ο υπουργός Ρούμπιο και ολόκληρη η κυβέρνηση, το σχέδιο συντάχθηκε από τις ΗΠΑ, με στοιχεία από Ρώσους και Ουκρανούς», έγραψε ο Πίγκοτ στο X.
Η σύγχυση συνεχίστηκε το βράδυ του Σαββάτου. Κατά τη διάρκεια δείπνου στο φόρουμ, ο Ρούμπιο τηλεφώνησε τουλάχιστον σε έναν από τους γερουσιαστές «για να διευκρινίσει, σε περίπτωση που παρερμηνεύθηκε, ότι παρότι το έγγραφο αντανακλά έντονα τις ρωσικές προτεραιότητες, δεν γράφτηκε από τους Ρώσους» και αποτελεί «το αποτέλεσμα διαβουλεύσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της ρωσικής πλευράς», σύμφωνα με έναν παρευρισκόμενο που γνώριζε το περιεχόμενο της κλήσης.
Πηγή: in.gr
