Ιδιοκατοίκηση: Πώς αύξησε τον πλούτο των Ελλήνων [γραφήματα] –

Ο πλούτος των ελληνικών νοικοκυριών προέρχεται κυρίως από τα ακίνητα, κάτι το οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ιδιοκατοίκηση που επικρατεί στην Ελλάδα, σύμφωνα με ανάλυση της Alpha Bank η οποία επικαλείται στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Η αξία του ακαθάριστου πλούτου των νοικοκυριών ξεπέρασε το 1 τρισ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2025, σηματοδοτώντας το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκατεσσάρων ετών.

Σύμφωνα με την Alpha Bank, το πρώτο τρίμηνο του 2018, έτος κατά το οποίο είχε ξεκινήσει η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, ο συνολικός ακαθάριστος πλούτος των νοικοκυριών προσέγγισε τα 0,8 τρισ. ευρώ, με το 73% αυτού να προέρχεται από τον μη χρηματοοικονομικό πλούτο (ακίνητα) και το υπόλοιπο 27% από τον χρηματοοικονομικό πλούτο (καταθέσεις, ομόλογα, εισηγμένες μετοχές).

Επτά χρόνια αργότερα, ο συνολικός ακαθάριστος πλούτος των νοικοκυριών σε τρέχουσες τιμές έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 200 δισ. ευρώ, γεγονός που μπορεί να ερμηνευθεί από την ανατίμηση των υφιστάμενων περιουσιακών στοιχείων αλλά και από τη δημιουργία νέου πλούτου, σε κάποιο βαθμό, ενώ η αναλογία μη χρηματοοικονομικού και χρηματοοικονομικού πλούτου έχει μεταβληθεί ελαφρώς υπέρ του δεύτερου (67% έναντι 33%).

Ο πλούτος

Στην Ελλάδα, ο ακαθάριστος πλούτος για το 90% των νοικοκυριών (δηλαδή για τα δεκατημόρια 1 έως 9) προέρχεται κυρίως από τα ακίνητα -γεγονός που συνδέεται με το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης που καταγράφεται διαχρονικά στη χώρα μας- και δευτερευόντως από τις καταθέσεις και τον χρηματοοικονομικό επιχειρηματικό πλούτο. Όσον αφορά στο «πλουσιότερο» 10% των νοικοκυριών στην Ελλάδα, υπάρχει μεγαλύτερη διαφοροποίηση στα περιουσιακά στοιχεία που διακρατούν.

Η αναλογία μη χρηματοοικονομικού έναντι του χρηματοοικονομικού πλούτου περιορίζεται σημαντικά (55% έναντι 45%). Η αξία των λοιπών κατηγοριών χρηματοοικονομικού πλούτου, που περιλαμβάνει δηλαδή τα ομόλογα, τις εισηγμένες μετοχές, τα αμοιβαία/επενδυτικά κεφάλαια και τα ασφαλιστικά προϊόντα ζωής, αντιπροσωπεύει ένα αξιόλογο ποσοστό που φθάνει το 13% του συνολικού ακαθάριστου πλούτου που κατέχουν.

Τι συμβαίνει στην ευρωζώνη

Σε επίπεδο ευρωζώνης, τα ακίνητα παραμένουν η κυριότερη πηγή προέλευσης του πλούτου. Στο 90% των νοικοκυριών το μερίδιο των ακινήτων στον συνολικό πλούτο διαμορφώνεται ελαφρώς χαμηλότερα σε σύγκριση με την Ελλάδα (69% έναντι 72%), ενώ στο «πλουσιότερο» 10% των νοικοκυριών το μερίδιο διαμορφώνεται σε παρόμοια με τη χώρα μας επίπεδα (46%). Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η συμμετοχή του χρηματοοικονομικού επιχειρηματικού πλούτου (μη εισηγμένες μετοχές και λοιπές εταιρικές συμμετοχές) είναι αρκετά περιορισμένη -με εξαίρεση το «πλουσιότερο» 10% των νοικοκυριών- ενώ σημαντική διαφοροποίηση σε σχέση με τη χώρα μας παρατηρείται στα ποσοστά που κατέχουν οι λοιπές κατηγορίες χρηματοοικονομικού πλούτου.

Ειδικότερα, το ποσοστό της συγκεκριμένης κατηγορίας στον συνολικό ακαθάριστο πλούτο είναι αξιοσημείωτο σε όλα τα επιμέρους κλιμάκια (8% κατά μέσο όρο στα δεκατημόρια 1-9 και 20% στο «πλουσιότερο» 10% των νοικοκυριών) -σε αντίθεση με την Ελλάδα που κατέχει σημαντικό ποσοστό μόνο στο «πλουσιότερο» 10% των νοικοκυριών. Το γεγονός αυτό αποδίδεται, σε μεγάλο βαθμό, στο ποσοστό που κατέχουν τα ασφαλιστικά προϊόντα ζωής στον συνολικό ακαθάριστο πλούτο των νοικοκυριών στην Ευρωζώνη (7% κατά μέσο όρο στο σύνολο των νοικοκυριών).