Η Γερμανία ξαναφορά την πανοπλία της

Στη στρατιωτική άσκηση της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης (NRF) του ΝΑΤΟ στη Νορβηγία, το 2014, οι σύμμαχοι δεν πίστευαν στα μάτια τους όταν είδαν τους γερμανούς στρατιώτες του τάγματος Panzergrenadierbataillon 371 να χρησιμοπούν… σκουπόξυλα βαμμένα μαύρα ως προσομοίωση πολυβόλων στα τεθωρακισμένα οχήματά τους. Φάνταζε με φάρσα, αλλά δεν ήταν. Οι εικόνες έγιναν τότε σύμβολο της χρόνιας αποδυνάμωσης της Μπούντεσβερ, των γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων, που επί Ψυχρού Πολέμου θεωρούνταν υπόδειγμα ισχύος. Πυροδότησαν εύλογους φόβους για την ικανότητα της Γερμανίας να υπερασπιστεί τον εαυτό της και τους νατοϊκούς συμμάχους της σε περίπτωση επίθεσης, ενόσω οι φλόγες του πολέμου έζωναν την ανατολική Ουκρανία και οι Ρώσοι είχαν ήδη προσαρτήσει την Κριμαία. Μια δεκαετία μετά, τα δεδομένα έχουν αλλάξει.

Η Γερμανία επανεξοπλίζεται με τάχιστους ρυθμούς, ενόσω η σκέψη πολλών ανατρέχει στις «μαύρες» ημέρες του ναζισμού. Ομως αυτή τη φορά το κίνητρο είναι ο φόβος: για την εξ ανατολών απειλή της Ρωσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν, που συνεχίζει για τέταρτο χειμώνα την πλήρη εισβολή στην Ουκρανία, αλλά και για τη συμμαχική αποστασιοποίηση των ΗΠΑ της εποχής Τραμπ 2.0, που έχουν στρέψει την προσοχή στην Κίνα.

Τούτων δοθέντων, ο γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς έχει δεσμευτεί να κάνει την Μπούντεσβερ «τον ισχυρότερο συμβατικό στρατό στην Ευρώπη». Παίρνοντας τη σκυτάλη από τον σοσιαλδημοκράτη προκάτοχό του, Ολαφ Σολτς και το ειδικό ταμείο των 100 δισ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας, είχε ήδη πετύχει το λύσιμο του γερμανικού «φρένου χρέους», ανοίγοντας τον δρόμο για τις αμυντικές δαπάνες.

Ο συνολικός αμυντικός προϋπολογισμός έχει ήδη αυξηθεί σε 86 δισ. ευρώ φέτος, από περίπου 53 δισ. ευρώ το 2021. Αναμένεται να εκτοξευτεί στα 108,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2026 και στα 162 δισ. ευρώ έως το 2029, με το Βερολίνο να επιτυγχάνει τον νέο στόχο του ΝΑΤΟ. Επικαλούμενο δε κυβερνητικά έγγραφα, το Politico αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση Μερτς έχει καταρτίσει σχέδια για μακροπρόθεσμες επενδύσεις 377 δισ. ευρώ στην αμυντική αναμόρφωση της Γερμανίας σε ξηρά, θάλασσα, αέρα και Διάστημα. Προβλέπονται μαζικές αγορές εξοπλισμού – από άρματα μάχης, drones και πυροβόλα όπλα, μέχρι συστήματα αεράμυνας, πυραύλους, μαχητικά αεροσκάφη και πολεμικά πλοία – με βάση πρωτίστως την εγχώρια βιομηχανία. Μια αναγκαία τόνωση στη γερμανική οικονομία.

Από τα σχεδιαζόμενα 320 νέα εξοπλιστικά προγράμματα, τα 178 έχουν ήδη αναδόχους. Τα 160 έχουν ανατεθεί σε γερμανικές εταιρείες. Η βαυαρική Diehl Defence, για παράδειγμα, θα κατασκευάσει 14 αντιαεροπορικά συστήματα IRIS-T και περίπου 700 πυραύλους. Αλλά ο μεγάλος κερδισμένος είναι ο αμυντικός κολοσσός Rheinmetall, που βλέπει την τιμή της μετοχής της να έχει απογειωθεί πάνω από τα 1.700 ευρώ, έναντι 96 ευρώ προ της πλήρους ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Με τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία μάλιστα σε κρίση, εξετάζεται η στροφή εργοστασίων αυτοκινήτων στην παραγωγή αμυντικού εξοπλισμού, γράφει η «Telegraph». Μια επαναβιομηχάνιση, με πολεμικό πρόσημο.

Οι δε αμερικανικοί εξοπλισμοί έχουν τεθεί «ως επί το πλείστον στο περιθώριο», παρατηρεί η βρετανική εφημερίδα, και όσοι αγοράζονται «κατασκευάζονται εν μέρει ή εξ ολοκλήρου στη Γερμανία». Σύμφωνα με το Politico, η Μπούντεσβερ σχεδιάζει να αγοράσει 400 πυραύλους Κρουζ Tomahawk Block Vb, μαζί με τρεις εκτοξευτές Lockheed Martin Typhon. Από τα πλέον επίμαχα πολιτικά ζητήματα αναδεικνύεται η πιθανή αγορά 15 αεροσκαφών F-35.

Ο οικονομολόγος Γκούντραμ Βολφ του Ινστιτούτου του Κιέλου είναι επιφυλακτικός. Εχουν επενδυθεί πάρα πολλά χρήματα σε ακριβά συστήματα, λέει στην «Telegraph», αντί για τα drones και τους πυραύλους, που έχουν αποδειχθεί κρίσιμα στην Ουκρανία. Είναι επίσης επικριτικός ως προς την «πολύ υψηλή εξάρτηση» από την αμερικανική τεχνολογία, όπως στα F-35. «Συνολικά, περίπου 25 έργα συνδεδεμένα με το εξωτερικό εμφανίζονται σαφώς στον εσωτερικό προγραμματισμό του Μπούντεσβερ, λιγότερο από το 5% των 377 δισ. ευρώ δαπανών», σύμφωνα με το Politico. «Αντιπροσωπεύουν ωστόσο σχεδόν το σύνολο των στρατηγικών, πυρηνικών και μεγάλης εμβέλειας δυνατοτήτων της Γερμανίας», επισημαίνει.

Στο μεσοδιάστημα, τα σχέδια αύξησης του αριθμού των στρατιωτών της Μπούντεσβερ σκοντάφτουν σε ενδοκυβερνητικές διαφωνίες, εν μέσω αμφιβολιών για την αποτελεσματικότητα της εθελοντικής στρατολόγησης και εκκλήσεων για επαναφορά της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας (καταργήθηκε το 2011). Προς ενίσχυση πάντως της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, η Γερμανία έχει πλέον μόνιμη στρατιωτική παρουσία στη Λιθουανία – την πρώτη στο εξωτερικό μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – ενώ συνεργάζεται με γειτονικές χώρες, όπως η Πολωνία, ως προς τη διεύρυνση βασικών αυτοκινητοδρόμων για τη διέλευση στρατιωτικών κονβόι, σε περίπτωση πολέμου.

Τι θα συμβεί ωστόσο σε περίπτωση εκεχειρίας στην Ουκρανία, ενώ στη Δύση εκφράζονται φόβοι ακόμη και για ταυτόχρονη ρωσική επίθεση στην Ευρώπη και εισβολή της Κίνας στην Ταϊβάν το 2027; Κατά πολλούς αναλυτές, όπως τον Εντουαρντ Αρνολντ της βρετανικής δεξαμενής σκέψης Rusi, «αυτή θα είναι η επόμενη πρόκληση» για τη Γερμανία και το ΝΑΤΟ: «να γίνει η αποτροπή πραγματική και αξιόπιστη στα μάτια της Ρωσίας».

Πηγή: tanea.gr