Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην τελευταία της έκθεση προόδου για την Τουρκία, εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την πορεία της χώρας όσον αφορά το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Η Άγκυρα απαντά με οργή, χαρακτηρίζοντας τα ευρωπαϊκά συμπεράσματα αβάσιμα και μεροληπτικά.
Παρά τις ισχυρές οικονομικές σχέσεις και τις προσπάθειες συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις παραμένουν σε στασιμότητα.
Η έκθεση της ΕΕ επισημαίνει «ανησυχητική οπισθοδρόμηση» στον τομέα του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, με ιδιαίτερη αναφορά στις συνεχείς καταστολές πολιτικών αντιπάλων και δημοσιογράφων, καθώς και στις κατηγορίες που έχουν απαγγελθεί σε βάρος αιρετών αξιωματούχων και προσωπικοτήτων της αντιπολίτευσης. Η ΕΕ καταδικάζει την επιδείνωση της δημοκρατίας και την απομάκρυνση της Τουρκίας από τις βασικές αξίες της Ένωσης, που αποτελούν θεμέλιο των διμερών σχέσεων.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης και υποψήφιου για την προεδρία Εκρέμ Ιμάμογλου, και άλλων αξιωματούχων του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), καθώς και στην ακύρωση του διπλώματος του Ιμάμογλου, η οποία εμποδίζει την υποψηφιότητά του για την προεδρία της Τουρκίας.
Οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας: Θτικά βήματα αλλά συνεχίζονται τα προβλήματα
Η τελευταία έκθεση προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία αναγνωρίζει βελτίωση στις σχέσεις της χώρας με την Ελλάδα, μετά τη «Διακήρυξη των Αθηνών» του Δεκεμβρίου 2023, επισημαίνοντας πρόοδο στον διάλογο και την επικοινωνία. Παρά αυτά τα θετικά βήματα, οι διαφορές για την υφαλοκρηπίδα και τις θαλάσσιες ζώνες παραμένουν σημαντικό εμπόδιο στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών.
Η έκθεση καταγράφει ότι η Τουρκία συνεχίζει να αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, εκδίδοντας NAVTEX, εκφράζοντας αντιρρήσεις για ελληνικά θαλάσσια πάρκα και παραβιάζοντας τον ελληνικό εναέριο χώρο και τα χωρικά ύδατα σε αυξημένα περιστατικά σε σχέση με προηγούμενα έτη. Προβληματισμό προκαλεί και η ένταξη του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» στα τουρκικά σχολικά εγχειρίδια.
Η έκθεση αναφέρει ότι η ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια συνεχίζει να επιβαρύνει τις διμερείς σχέσεις, υπενθυμίζοντας τη διακήρυξη του 1995 ότι οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια θα θεωρείται casus belli.
Επιπλέον η Τουρκία συνέχισε να παρεμποδίζει τις ερευνητικές δραστηριότητες για το υποθαλάσσιο καλώδιο «Great Sea Interconnector» (GSI), που είναι «έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος», επιμένοντας στα σχέδιά της για μια διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας με τη διεθνώς μη αναγνωρισμένη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» (σ.σ. ψευδοκράτος)
Επίσης, η Επιτροπή τονίζει ότι δεν ελήφθησαν μέτρα για την επαναλειτουργία της Ελληνορθόδοξης Σχολής της Χάλκης, η οποία είναι κλειστή από το 1971 και υπογραμμίζει ότι οι ανησυχίες της UNESCO σχετικά με τη μετατροπή των μουσείων της Αγίας Σοφίας και της Χώρας σε τζαμιά παρέμειναν ανεπίλυτες.
Σημειώνεται, επίσης, ότι συνεχίστηκαν οι πράξεις βανδαλισμού και η καταστροφή χώρων λατρείας των μειονοτήτων και τονίζεται ότι τα εγκλήματα μίσους κατά των θρησκευτικών μειονοτήτων πρέπει να διερευνηθούν αποτελεσματικά.
Τι αναφέρει για το Κυπριακό
Σχετικά με το Κυπριακό, η έκθεση επισημαίνει την ανάγκη για την ενεργή συμβολή της Τουρκίας σε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, ενώ καταγγέλλει την τουρκική άρνηση να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και να συμμορφωθεί με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Η Τουρκία επιμένει στην υποστήριξη λύσης δύο κρατών, παρά την αντίθεση της ΕΕ και των Ηνωμένων Εθνών.
«Είναι πλέον ύψιστης σημασίας η Τουρκία να δεσμευτεί και να συμβάλει ενεργά σε μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση του Κυπριακού εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, στη βάση μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα και σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ, καθώς και σύμφωνα με το κεκτημένο της ΕΕ και τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ» τονίζει η Επιτροπή.
Προσθέτει, επίσης, ότι «η Τουρκία πρέπει επειγόντως να εκπληρώσει την υποχρέωσή της να εφαρμόσει πλήρως το Πρόσθετο Πρωτόκολλο στη Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας και να σημειώσει πρόοδο προς την εξομάλυνση των σχέσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία».
Θα πρέπει ακόμα να ανακαλέσει αμέσως όλες τις ενέργειες και τα βήματα που έχει λάβει από το 2020 σχετικά με τα Βαρώσια, που αντιβαίνουν τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Σημειώνεται, ότι δεν υπήρξαν μη εξουσιοδοτημένες δραστηριότητες γεώτρησης από την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο κατά την περίοδο αναφοράς. Ωστόσο, οι στρατιωτικές ασκήσεις της Τουρκίας στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου συνεχίστηκαν.
Επίσης, οι πτήσεις τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στην περιοχή πληροφοριών πτήσης και στον εθνικό εναέριο χώρο της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίστηκαν επίσης αμείωτες.
Η αντίδραση της Τουρκίας στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
H αντίδραση της Τουρκίας στην πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν άμεση και έντονη. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς της ΕΕ «αβάσιμους, μεροληπτικούς και προκατειλημμένους».
Σε επίσημη ανακοίνωση, η Άγκυρα σημειώνει ότι η έκθεση περιλαμβάνει «τις μαξιμαλιστικές, παράνομες και μη ρεαλιστικές θέσεις της Ελλάδας και των Ελληνοκυπρίων», αμφισβητώντας ευθέως την αξιοπιστία της ΕΕ σε θέματα όπως το Κυπριακό και η υφαλοκρηπίδα.
Το τουρκικό ΥΠΕΞ προσθέτει ότι οι κατηγορίες της Ένωσης «δεν συνάδουν με τις προσπάθειες για τη δημιουργία μιας θετικής ατζέντας μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ» και τονίζει ότι η έκθεση παραβλέπει τις «εύλογες ανησυχίες της Τουρκίας». Παρά τα «πολιτικά και άδικα εμπόδια» στη διαδικασία ένταξης, η Τουρκία υπογραμμίζει τη στρατηγική της δέσμευση για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τέλος, η ανακοίνωση αναφέρεται επίσης στην «εποικοδομητική στάση» της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την πρόοδο στις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα, ενώ καλεί στην «άμεση κατάργηση των αποφάσεων του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων της ΕΕ από το 2019».
Πηγή: tanea.gr
