Του Τάσου Δασόπουλου
Λίγο χαμηλότερα από το 1,8%, στο 1,7%, βρέθηκε ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή τον Οκτώβριο, σύμφωνα με την Eurostat, με την Ελλάδα να καταγράφει για δεύτερο συνεχόμενο μήνα χαμηλότερο πληθωρισμό από τον μέσο πληθωρισμό της ΕΕ, ο οποίος εκτιμήθηκε στο 2,1%.
Η μεγάλη μείωση από τον Σεπτέμβριο, η οποία συνεχίστηκε και τον Οκτώβριο, εξηγείται κυρίως με ένα “φαινόμενο βάσης”. Η αύξηση των τιμών στην Ελλάδα έναν χρόνο νωρίτερα, τον Οκτώβριο του 2024, ήταν πολύ υψηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ. Συγκεκριμένα, τότε ο πληθωρισμός στην Ελλάδα ήταν 3,1% ενώ στην ΕΕ 2,4%. Επειδή ως ρυθμός αύξησης καταγράφεται η διαφορά των αυξήσεων των τιμών που είχαμε έναν χρόνο νωρίτερα με τις τωρινές, η αύξηση για την ΕΕ είναι σήμερα μεγαλύτερη και στην Ελλάδα μικρότερη.
Η “τεχνική” αυτή επιβράδυνση των αυξήσεων επιμερίζεται και στις βασικές κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, στις υπηρεσίες η ετήσια άνοδος των τιμών για τον Οκτώβριο διαμορφώνεται στο 2,7%, από 3,4% έναν μήνα πριν. Επίσης, οι τιμές της ενέργειας βοήθησαν σημαντικά στην υποχώρηση του εναρμονισμένου δείκτη, καταγράφοντας για τον Οκτώβριο μείωση 3,3%, έναντι μείωσης 3,7% τον Σεπτέμβριο, ακολουθώντας τη διεθνή τάση για πτώση των τιμών κυρίως του πετρελαίου, το οποίο ακολουθεί με απόσταση και το φυσικό αέριο. Οι τιμές των μη ενεργειακών βιομηχανικών αγαθών υποχώρησαν κατά 0,2% όταν έναν μήνα νωρίτερα εμφανίζονταν να έχουν αύξηση 0,5%.
Αντίθετα, ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα (όπου υπολογίζονται και μεταβολές του αλκοόλ και του καπνού) επιταχύνθηκε τον Οκτώβριο στο 2,8% από 1,4% που ήταν τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Ο ετήσιος δομικός πληθωρισμός, δηλαδή η μεταβολή του Γενικού Δείκτη Τιμών χωρίς τις ευμετάβλητες κατηγορίες των τροφίμων και της ενέργειας, διαμορφώθηκε στο 1,9% τον Οκτώβριο από 2,6% που ήταν τον Σεπτέμβριο.
Νέα μέτρα στην μάχη των τιμών
Συνεπώς, με μικρές εξαιρέσεις, πραγματικές μειώσεις τιμών οι οποίες θα ανακουφίσουν κάπως τα μικρά και μεσαία εισοδήματα δεν έχουν καταγραφεί. Η προσπάθεια για πραγματική μείωση τιμών επαφίεται πλέον στη συμφωνία που έχει γίνει μεταξύ του Υπουργείου Ανάπτυξης και των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, για μείωση τιμών περίπου 2.500 κωδικών προϊόντων, η οποία αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι και το τέλος του χρόνου.
Στο άμεσο μέλλον, σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης για τη σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή δίνεται παράταση μέχρι και το τέλος Ιουνίου του 2026σε τρία μέτρα που αφορούν τον καλύτερο έλεγχο των τιμών. Συγκεκριμένα, 8μηνη παράταση δίνεται:
– Στην υποχρέωση ανακοίνωσης ανατιμήσεων από τα σούπερ μάρκετ στο Υπουργείο Ανάπτυξης
– Στην ανακοίνωση ενδεικτικών τιμών λιανικής πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων από τα σούπερ μάρκετ στο Υπουργείο Ανάπτυξης
– Στην τρίμηνη απαγόρευση προσφορών και προωθητικών ενεργειών για καταναλωτικά προϊόντα των οποίων οι τιμές αυξάνονται.
Στο ίδιο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι μέχρι και το τέλος του χρόνου αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή και η υποχρέωση αναγραφής της τιμής παραγωγού για νωπά προϊόντα, καθώς υπήρχαν και υπάρχουν πολλές καταγγελίες από τους παραγωγούς για “φούσκωμα” των τιμών στη διαδρομή από το χωράφι ως το ράφι.
Τέλος στο καλάθι του νοικοκυριού
Αντίθετα, φαίνεται ότι πλέον τελειώνει οριστικά η ισχύς του βασικού και των εποχικών “καλαθιών του νοικοκυριού”, αφού πλέον στο ΥΠΑΝ θεωρούν ότι εκπλήρωσαν τον ρόλο τους και πλέον πρέπει να αποσυρθεί οριστικά.
Πηγή: capital.gr
