Μεταξύ των χωρών που συγκεντρώνουν θετικά σχόλια, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την πορεία της οικονομίας, περιλαμβάνεται η Ελλάδα, σύμφωνα με νέα έκθεση της UBS για τις δημοσιονομικές προοπτικές της Ευρώπης. Η ελβετική τράπεζα εντάσσει τη χώρα μας —μαζί με την Ιρλανδία και την Πορτογαλία— στις οικονομίες που έχουν παρουσιάσει «σημαντική βελτίωση στα δημόσια οικονομικά» και διατηρούν περιθώρια περαιτέρω αναβάθμισης της πιστοληπτικής τους ικανότητας.
Η έκθεση τονίζει ότι, ενώ οι περισσότερες μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης αντιμετωπίζουν αυξανόμενο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και κίνδυνο υποβαθμίσεων, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις λίγες χώρες όπου η δημοσιονομική σταθερότητα παραμένει σε θετική τροχιά. Πρόκειται για μια σημαντική αντιστροφή εικόνας, δεδομένου ότι πριν από μια δεκαετία η χώρα θεωρούνταν ως ο αδύναμος κρίκος της Ευρώπης.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ UBS
Η νέα εικόνα της περιφέρειας
Η UBS σημειώνει ότι χώρες που στο παρελθόν είχαν υψηλά επίπεδα χρέους —όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία— έχουν καταφέρει να σταθεροποιήσουν τα δημόσια οικονομικά τους και να ενισχύσουν την αξιοπιστία τους στις αγορές. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον Βορρά, όπου χώρες όπως το Βέλγιο και η Γαλλία κινδυνεύουν με υποβαθμίσεις λόγω διευρυνόμενων ελλειμμάτων.
Η θετική αυτή δυναμική για την Ελλάδα αποδίδεται στη συνετή δημοσιονομική διαχείριση, στην αύξηση των επενδύσεων μέσω των ευρωπαϊκών ταμείων και στην ανάκτηση πρόσβασης σε διεθνείς αγορές με ιστορικά χαμηλά επιτόκια σε σχέση με το παρελθόν.
Δημοσιονομική χαλάρωση με επίκεντρο τη Γερμανία
Η έκθεση της UBS προβλέπει ότι το 2026 η δημοσιονομική πολιτική στην Ευρωζώνη θα γίνει συνολικά πιο υποστηρικτική για την ανάπτυξη, μετά από χρόνια περιοριστικής πολιτικής. Η αλλαγή αυτή θα οφείλεται κυρίως στο μεγάλο πακέτο δαπανών της Γερμανίας, ύψους 500 δισ. ευρώ, το οποίο θα ενισχύσει τις επενδύσεις σε υποδομές, άμυνα και πράσινη μετάβαση.
Αντίθετα, άλλες χώρες —όπως η Γαλλία και η Ιταλία— συνεχίζουν να προσπαθούν να περιορίσουν τα ελλείμματά τους, αν και η UBS εκτιμά ότι η όποια δημοσιονομική σύσφιγξη θα είναι ήπια και σταδιακή.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε παράδειγμα δημοσιονομικής εξυγίανσης χωρίς αναπτυξιακή στασιμότητα, κάτι που ενισχύει την εικόνα της και στους επενδυτές κρατικού χρέους.
Οι αγορές ομολόγων και το κόστος δανεισμού
Η UBS προειδοποιεί ότι το αυξανόμενο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους θα επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς σχεδόν σε όλη την Ευρωζώνη, καθώς τα ομόλογα χαμηλού επιτοκίου της περιόδου 2015–2021 αντικαθίστανται με νέα, υψηλότερου κόστους. Ωστόσο, η Ελλάδα φαίνεται να αντιστέκεται στην τάση αυτή χάρη στη μακρά μέση διάρκεια του χρέους της και στη σταθερή σχέση με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).
Αυτό σημαίνει ότι η χώρα διαθέτει περισσότερο χρόνο για να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον επιτοκίων, χωρίς άμεση πίεση στους δημοσιονομικούς στόχους.
Συμπερασματικά η UBS βλέπει την Ελλάδα να περνά σε μια νέα φάση αξιοπιστίας, όπου η πρόοδος στη διαχείριση του χρέους και η σταθερή δημοσιονομική πολιτική επιτρέπουν την προσδοκία νέων αναβαθμίσεων. Παράλληλα, η χώρα επωφελείται από τη συνολική χαλάρωση της ευρωπαϊκής πολιτικής το 2026, ενώ διατηρεί περιθώρια να στηρίξει την ανάπτυξη χωρίς να απειλείται η δημοσιονομική σταθερότητα.
Τα κύρια σημεία της έκθεσης
- Παρότι τα δημόσια οικονομικά της Ευρώπης παραμένουν πηγή ανησυχίας λόγω των υψηλών επιπέδων χρέους, η UBS εκτιμά ότι η δημοσιονομική πολιτική θα γίνει υποστηρικτική για την οικονομία το 2026. Η ανάπτυξη προβλέπεται να επιταχυνθεί, βοηθούμενη από προηγούμενες μειώσεις επιτοκίων και ανθεκτικά νοικοκυριά.
- Το επεκτατικό πακέτο δαπανών της Γερμανίας, που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της χαλάρωσης στην Ευρωζώνη, θα στηρίξει το σύνολο της οικονομίας, αντισταθμίζοντας τη δημοσιονομική σύσφιγξη άλλων χωρών.
- Το αυξανόμενο κόστος χρηματοδότησης του δημόσιου χρέους αναμένεται να οδηγήσει σε ελλείμματα τα επόμενα χρόνια. Προτείνεται τοποθέτηση σε μακροπρόθεσμα ομόλογα υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης (όπως της Γερμανίας) και βραχυπρόθεσμα για τη Γαλλία.
Νομισματική και δημοσιονομική πολιτική
Αναφορικά με τη δημοσιονομική πολιτική, η UBS τονίζει ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μείωσε σταδιακά τα επιτόκια σε ουδέτερο επίπεδο φέτος και, εκτός απροόπτου, δεν αναμένεται νέα μεταβολή το 2026. Έτσι, η δημοσιονομική πολιτική θα αποτελέσει βασικό μοχλό για την οικονομία και τις αγορές.
Η Γερμανία σχεδιάζει να εγκαταλείψει τις ισοσκελισμένες προϋπολογιστικές πρακτικές, επενδύοντας 500 δισ. ευρώ σε υποδομές μέσα στα επόμενα 12 χρόνια. Παράλληλα, τα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν δεσμευθεί να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 3,5% του ΑΕΠ έως το 2035.
Πολλές χώρες υπέβαλαν προϋπολογισμούς στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επιτρέποντας να αξιολογηθεί πόσο γρήγορα και σε ποιο βαθμό η δημοσιονομική πολιτική θα επηρεάσει την οικονομία. Ορισμένες πρώην υπερχρεωμένες χώρες (Ιρλανδία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία) βελτίωσαν την πιστοληπτική τους εικόνα.
Η σημασία της Γερμανίας
Οι συντάκτες της έκθεσης τονίζουν ότι η μελλοντική πορεία της Ευρωζώνης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη Γερμανία. Παρά τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των σχεδίων λόγω πολιτικών διαφωνιών, η δαπάνη εκτιμάται ότι θα προχωρήσει τελικά.
Το γερμανικό πακέτο περιλαμβάνει:
- Εξαιρέσεις από το «φρένο χρέους» για δαπάνες εθνικής ασφάλειας.
- Ταμείο υποδομών 500 δισ. ευρώ για 12 χρόνια.
- Δυνατότητα των κρατιδίων να δανείζονται έως 0,35% του ΑΕΠ ετησίως.
Ο στόχος είναι αύξηση των επενδύσεων και του ελλείμματος έως 4,75% του ΑΕΠ το 2026, με το δημόσιο χρέος να φθάνει το 66% του ΑΕΠ το 2027. Ωστόσο, μέχρι τα μέσα του 2025 οι δαπάνες ήταν χαμηλότερες των προβλέψεων, υποδηλώνοντας ότι ενδέχεται να υπάρξει ισχυρή επιτάχυνση δαπανών το 2026.
Ισορροπία μεταξύ δημοσιονομικής προσαρμογής και ανάπτυξης
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποιεί για το υψηλό χρέος πολλών κρατών μέσω της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος (EDP). Παρ’ όλα αυτά, η σύσφιγξη εκτός Γερμανίας αναμένεται να είναι σταδιακή, ώστε να μην πλήξει την ανάπτυξη.
Αυξανόμενο κόστος εξυπηρέτησης χρέους
Το υψηλότερο κόστος δανεισμού θα αυξήσει τα ελλείμματα, καθώς τα παλαιά ομόλογα με χαμηλά κουπόνια αντικαθίστανται από νέα με υψηλότερα επιτόκια.
Μόνο Αυστρία και Πορτογαλία αναμένεται να διατηρήσουν σταθερό κόστος εξυπηρέτησης. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις προβλέπονται σε Βέλγιο και Γαλλία.
Πιθανές υποβαθμίσεις πιστοληπτικής ικανότητας αναμένονται για Βέλγιο, Γαλλία και Σλοβακία· ενώ αναβαθμίσεις είναι πιθανές για Ιρλανδία, Ελλάδα και Πορτογαλία. Η Γερμανία διατηρεί το ΑΑΑ, εκτός αν καθυστερήσει σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Πηγή: ot.gr
