Διαταραχές στον κιρκάδιο ρυθμό, το εσωτερικό ρολόι του ανθρώπινου σώματος, συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, διαβήτη τύπου 2, υπέρτασης και καρδιαγγειακών παθήσεων. Αυτό επισημαίνει η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία σε επιστημονική δήλωσή της που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Circulation.
Οι κιρκάδιοι ρυθμοί καθορίζονται από το φυσικό 24ωρο εσωτερικό ρολόι του οργανισμού, το οποίο ρυθμίζει κρίσιμες λειτουργίες, όπως τον καρδιακό ρυθμό, τον ύπνο, την απελευθέρωση ορμονών, την αρτηριακή πίεση, την πέψη και τη θερμοκρασία του σώματος. Όταν αυτοί οι ρυθμοί διαταράσσονται, μπορεί να προκύψουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η σταθερότητα στο πρόγραμμα ύπνου είναι εξίσου σημαντική με τη διάρκειά του. Η διατήρηση σταθερών ωρών ύπνου και αφύπνισης βοηθά στον συγχρονισμό του εσωτερικού ρολογιού και στη σωστή λειτουργία του οργανισμού.
Η πρωινή έκθεση στο φυσικό φως ενισχύει τους υγιείς ρυθμούς, ενώ η έκθεση στο τεχνητό φως τη νύχτα –ιδίως στο μπλε φως από οθόνες– καταστέλλει τη μελατονίνη και καθυστερεί την έναρξη του ύπνου. Ακόμη και χαμηλά επίπεδα φωτισμού τη νύχτα έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Ο ρόλος της διατροφής και της άσκησης
Το φαγητό αργά το βράδυ ή σε ακανόνιστες ώρες μπορεί να απορρυθμίσει τα κιρκάδια ρολόγια οργάνων όπως το συκώτι και το πάγκρεας, επηρεάζοντας τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και το σωματικό βάρος. Έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση πρωινού πριν από τις 8 π.μ. σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 και καλύτερη καρδιομεταβολική υγεία.
Σημαντικός είναι και ο χρόνος της σωματικής δραστηριότητας. Οι πρωινές ή απογευματινές προπονήσεις φαίνεται να ευνοούν τους κιρκάδιους ρυθμούς, ενώ η βραδινή άσκηση μπορεί να τους καθυστερήσει. Ο χρόνος άσκησης επηρεάζει την αρτηριακή πίεση, τον έλεγχο της γλυκόζης και την ποιότητα του ύπνου, αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τον εντοπισμό του ιδανικού χρονισμού για κάθε άτομο.
Νέες τεχνολογίες και προοπτικές
Προς το παρόν, οι ερευνητές μπορούν να μετρούν με ακρίβεια τους κιρκάδιους ρυθμούς μόνο σε αυστηρά ελεγχόμενα εργαστηριακά περιβάλλοντα. Στην καθημερινή ιατρική πράξη, οι γιατροί βασίζονται σε απλές ενδείξεις, όπως η ώρα που αναφέρει κάποιος ότι κοιμάται.
Οι νέες τεχνολογίες αναμένεται να διευκολύνουν την έρευνα και την παρακολούθηση παραμέτρων, όπως η θερμοκρασία του δέρματος και ο καρδιακός ρυθμός σε 24ωρη βάση, παρέχοντας μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα του βιολογικού ρολογιού κάθε ατόμου.
Η επιστημονική δήλωση της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας καταλήγει ότι η βελτιστοποίηση των κιρκάδιων ρυθμών μπορεί να αποτελέσει μια πολλά υποσχόμενη στρατηγική πρόληψης για τη βελτίωση της καρδιομεταβολικής υγείας.
Πηγή: tanea.gr
