Παρά το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι Έλληνες προσπαθούν να ξεφύγουν από την πεπατημένη της μισθωτής εργασίας με στόχο να “δημιουργήσουν κάτι δικό τους” ή/και να “γίνουν αφεντικά του εαυτού τους”, τα εγχειρήματά τους δεν είναι ευφάνταστα και το μόνο που επιτυγχάνεται είναι να φαίνεται όλο και περισσότερο η μονοθεματικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Αυτό είναι ένα από τα συμπεράσματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε από τέσσερις Έλληνες καθηγητές για λογαριασμό του London School of Economics. Αυτό που παρατηρείται στην ελληνική επιχειρηματικότητα σύμφωνα με την ομάδα των καθηγητών είναι το γεγονός ότι η χώρα μας βρίθει από καταστήματα και κέντρα εστίασης στα οποία πρωταγωνιστεί ο καφές τόσο στις μεγάλες και στις μικρές πόλεις, αλλά και στις περιοχές αυξημένου τουριστικού ενδιαφέροντος καθώς και τις ήσυχες γειτονιές.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η ελληνική οικονομία να χαρακτηρίζεται ως “καφέ-οικονομία”, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο γενικότερο κλάδο της εστίασης, ο οποίος περιλαμβάνει εστιατόρια, μπαρ, ξενοδοχεία και άλλες τουριστικές επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Παρά το γεγονός ότι από το 2009 έως και σήμερα υπάρχει κατακόρυφη αύξηση των επιχειρήσεων της καφε-οικονομίας, αυτό δεν συνεπάγεται σύμφωνα πάντοτε με τη σχετική έρευνα και αύξηση της παραγωγικότητας, η οποία ύστερα από την έξοδο από την κρίση είναι το μεγάλο στοίχημα για την Ελλάδα.
Αξίζει να σημειωθεί πως η κατακόρυφη αυτή αύξηση στις επιχειρήσεις καφέ αποδεικνύεται και από τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) και της ΕΛΣΤΑΤ με τον κλάδο να αποτελεί το δεύτερο ισχυρότερο με 9.433 νέες επιχειρήσεις.
Πιο συγκεκριμένα, παρατηρείται στην έρευνα ότι σε σχέση με το 2009 ο γενικότερος κλάδος της εστίασης καταγράφει μείωση κατά 40%, ενώ και οι μισθοί έχουν μειωθεί κατά 60%. Τονίζεται, δε, πως σε σχέση με το 2009 συνολικά η παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας έχει συρρικνωθεί το 2024 κατά 16%.
Ένα ακόμα βασικό συμπέρασμα είναι η ελληνική οικονομία δεν κατάφερε να στραφεί σε έναν πιο προσοδοφόρο, παραγωγικό και λιγότερο εξαρτημένο από τον τουρισμό κλάδο. Η διαπίστωση αυτή συνηγορεί στο γεγονός ότι υπάρχει ένα διπλό οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης με την αύξηση των εργατικών ωρών να αφορά τομείς χαμηλής παραγωγικότητας και ως εκ τούτου να παραμένουν οι μισθοί και η γενικότερη παραγωγή χαμηλή.
Γιατί επικράτησε η οικονομία του καφέ και τη εστίασης – Οι συνέπειες
Ένας από τους βασικότερους λόγους για τους οποίους επικράτησε η οικονομία του καφέ και της εστίασης σύμφωνα με τους Έλληνες καθηγητές είναι το γεγονός ότι οι κλάδοι αυτοί πρόσθεσαν αξία, θέσεις εργασίας, παραγωγικότητα ενώ παρείχαν και πραγματικούς μισθούς.
Η εστίαση ήταν ο δεύτερος κλάδος με τη σημαντικότερη άνοδο στα χρόνια της κρίσης (σ.σ. Ο πρώτος ήταν το Real Estate) με το ποσοστό να ανέρχεται στο 11%. Επισημαίνεται, επίσης, πως ο κλάδος κατάφερε να επιβιώσει και να επανέλθει δριμύτερος παρά τις δύο σημαντικές κρίσεις που αντιμετώπισε (παγκόσμια οικονομική κρίση 2007-2011 και πανδημία του κορονοϊού) αυξάνοντας από το 2009 έως το 2023 κατά 89% τον αριθμό των απασχολούμενων και κατά 70% τις ώρες εργασίας, ενώ από τις 740.000 θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν από το 2013 έως το 2023, περίπου οι μισές, δηλαδή οι 320.000 που αποτελούν το 40%, αφορούν την εστίαση.
Ωστόσο παρά τη σημαντική συμβολή του κλάδου στη δημιουργία θέσεων εργασίας σε δύσκολες περιόδους, η έρευνα δε καταλήγει στα ίδια συμπεράσματα και για την παραγωγικότητα ως προς τις ώρες εργασίας καθώς καταγράφεται μείωση 35%.
Οι ερευνητές σχολιάζουν πως όχι μόνο η οικονομική δραστηριότητα και απασχόληση μετακινήθηκαν σε ένα κλάδο χαμηλής παραγωγικότητας, αλλά ακόμα και αυτή κατέρρευσε. Αυτό φαίνεται και από τη μείωση του μέσου μισθού στο συγκεκριμένο κλάδο, ο οποίος στην περίοδο 2009-2023 συρρικνώθηκε κατά 60%, παρά το γεγονός ότι οι ώρες εργασίας αυξήθηκαν κατά 140% καθώς την περίοδο της κρίσης κυριαρχούσε η μερική απασχόληση, ενώ πλέον έχουμε επιστρέψει στην πλήρη απασχόληση.
Πηγή: TheToc
Πηγή: capital.gr
