Πως γκρεμίστηκαν οι σχέσεις ΗΠΑ-Καναδά εξαιτίας του… Ρόναλντ Ρίγκαν

Ενώ στις αρχές του Οκτώβρη ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο πρωθυπουργός του Καναδά Μαρκ Κάρνεϊ δήλωναν βέβαιοι ότι μπορούσαν να επαναφέρουν τη διμερή εμπορική σχέση σε τροχιά, ξαφνικά την Πέμπτη 23 Οκτωβρίου, η Ουάσιγκτον οργισμένη αναθεώρησε λόγω μιας τηλεοπτικής διαφήμισης.

Από τις αρχές του μήνα και ενώ φαινόταν φως στο τούνελ των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, η καναδική κυβέρνηση άρχισε να προβάλλει στις ΗΠΑ μια αμφιλεγόμενη διαφήμιση.

Αυτή περιλάμβανε ηχητικό απόσπασμα μια ραδιοφωνική ομιλία του Ρεπουμπλικανού προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν το 1987 να ασκεί κριτική στους δασμούς.

Ειδικότερα, ο τότε πρόεδρος εξηγεί ότι, παρά το γεγονός ότι εκείνη τη χρονιά επέβαλε δασμούς σε ιαπωνικούς ημιαγωγούς, παρέμενε προσηλωμένος σε πολιτικές ελεύθερου εμπορίου. Παρότι οι δασμοί μπορεί να φαίνονται πατριωτικοί, είπε ο Ρίγκαν, «σε βάθος χρόνου τέτοια εμπόδια στο εμπόριο βλάπτουν κάθε Αμερικανό εργαζόμενο και καταναλωτή», οδηγούν σε «σκληρούς εμπορικούς πολέμους» και έχουν ως αποτέλεσμα απώλειες θέσεων εργασίας.

It’s official: Ontario’s new advertising campaign in the U.S. has launched.

Using every tool we have, we’ll never stop making the case against American tariffs on Canada. The way to prosperity is by working together.

Watch our new ad. pic.twitter.com/SgIVC1cqMJ

— Doug Ford (@fordnation) October 16, 2025

Αρχικά αν ο Τραμπ δεν έκρυψε την ενόχλησή του, αλλά υποβάθμισε δημόσια τη διαφήμιση. Σε εκδήλωση την Τρίτη 21 Οκτωβρίου με Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές, ο Τραμπ είπε ότι είχε δει τη διαφήμιση και σχολίασε: «Αν ήμουν ο Καναδάς, θα έπαιζα την ίδια διαφήμιση κι εγώ».

Ωστόσο, όπως αναφέρει και η The Wall Street Journal την Πέμπτη ο Αμερικανός πρόεδρος άλλε τόνο και με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social ανακοίνωσε ότι τερματίζει τις εμπορικές διαπραγματεύσεις με τον Καναδά εξαιτίας της… τηλεοπτικής διαφήμισης.

Ο Κάρνεϊ δήλωσε την Παρασκευή ότι ήταν έτοιμος να επιστρέψει στο τραπέζι όποτε ήταν έτοιμος και ο Τραμπ, αλλά ο Λευκός Οίκος απέρριψε τα σχόλιά του, με τον εκπρόσωπο Κους Ντεσάι να λέει: «Οι περαιτέρω συνομιλίες είναι μάταιες αν ο Καναδάς δεν μπορεί να είναι σοβαρός».

Αργότερα την ίδια ημέρα, ο πρωθυπουργός του Οντάριο, Νταγκ Φορντ, είπε ότι, έπειτα από συνομιλία με τον Κάρνεϊ, θα παγώσει την καμπάνια από τη Δευτέρα, αλλά προς το παρόν ο Λευκός Οίκος δεν έχει αντιδράσει σε αυτή την κίνηση.

Ο Τραμπ κατηγόρησε τον δεύτερο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ ότι επιχειρεί να επηρεάσει το Ανώτατο Δικαστήριο ενόψει ακρόασης για την τύχη των αποκαλούμενων «αμοιβαίων δασμών» του, που έχει οριστεί για τις 5 Νοεμβρίου.

Ο Καναδάς επιχειρεί να «επηρεάσει παράνομα» το δικαστήριο «σε μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις στην ιστορία της Χώρας μας», έγραψε σε δεύτερη ανάρτηση το πρωί της Παρασκευής.

Λίγο πριν την ανάρτηση του Τραμπ, το Ίδρυμα και Ινστιτούτο Ρόναλντ Ρίγκαν ανέφερε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ότι η διαφήμιση διαστρέβλωσε την ομιλία του Ρίγκαν. Η κυβέρνηση του Οντάριο δεν ζήτησε άδεια για τη χρήση του ηχητικού, πρόσθεσε το ίδρυμα, επισημαίνοντας ότι εξετάζει τις νομικές του επιλογές. Βέβαια, όπως σημειώνει το αμερικανιό δημοσίευμα, το Ίδρυμα δεν διευκρίνισε, πάντως, τι ακριβώς ήταν ανακριβές στη διαφήμιση.

Ο Καναδάς έχει στο παρελθόν χρησιμοποιήσει διαφημιστικές καμπάνιες για να επηρεάσει την κοινή γνώμη κατά των δασμών. Τον Μάρτιο, η χώρα ανάρτησε διαφημίσεις σε ψηφιακές πινακίδες σε 12 πολιτείες των ΗΠΑ που έγραφαν: «Οι δασμοί είναι φόρος στους σκληρά εργαζόμενους Αμερικανούς».

Δύσκολη συγκυρία

Μετά τις αναρτήσεις του Τραμπ στα κοινωνικά δίκτυα, αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου παρουσίασαν το επεισόδιο ως αποτέλεσμα χρόνιων δυσκολιών με την Οττάβα, σε αντίθεση με την αισιοδοξία των καναδικών αρχών.

Όπως αναφέρει η Wall Street Journal, η διαμάχη εισάγει νέα αβεβαιότητα στις σχέσεις ΗΠΑ–Καναδά σε μια κρίσιμη στιγμή και για τις δύο οικονομίες. Πέρα από τις πρόσφατες συνομιλίες για τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο, οι δύο χώρες προετοιμάζονται για την προγραμματισμένη για το επόμενο έτος αναθεώρηση της Συμφωνίας ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά (USMCA).

Η αναθεώρηση αυτή προβλέπεται από τον νόμο της συμφωνίας που υπέγραψε ο Τραμπ το 2020, όμως ούτε ο Λευκός Οίκος ούτε το Γραφείο του Εκπροσώπου Εμπορίου των ΗΠΑ διευκρίνισαν αν ο Τραμπ θα επιδιώξει να καθυστερήσει ή να ακυρώσει συνομιλίες με τον Καναδά για τη συνθήκη λόγω της διαμάχης για τη διαφήμιση.

Ο διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου, Κέβιν Χάσετ, είπε: «Οι Καναδοί ήταν πολύ δύσκολοι στις διαπραγματεύσεις», προσθέτοντας ότι «η απογοήτευση έχει συσσωρευτεί με τον χρόνο» και ότι η κυβέρνηση αυτή τη στιγμή «διαπραγματεύεται ξεχωριστά με το Μεξικό», παρά την ύπαρξη τριμερούς συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου.

Ορισμένοι ανώτεροι αξιωματούχοι του Τραμπ, μεταξύ των οποίων ο Υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ και ο Εκπρόσωπος Εμπορίου των ΗΠΑ Τζέιμισον Γκρіρ, έχουν προτείνει να «σπάσει» η τριμερής συμφωνία σε δύο ξεχωριστές διμερείς —ένα ενδεχόμενο στο οποίο ο Τραμπ έχει δείξει ανοικτός, χωρίς όμως να το έχει υιοθετήσει ρητά.