Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η Ελλάδα είχε το υψηλότερο ποσοστό ατόμων που δηλώνει ότι δεν τα βγάζει πέρα και θεωρεί υποκειμενικά ότι είναι φτωχό, και μάλιστα σχεδόν διπλάσιο από τη δεύτερη χώρα!
Συγκεκριμένα το ποσοστό των πολιτών που δηλώνει ότι δύσκολα “τα βγάζει πέρα” ήταν 66,8% όταν το αντίστοιχο ποσοστό στη Βουλγαρία ήταν 37,4% και στη Σλοβακία 28,7%.
Εξετάζοντας τα ποσοστά τα τελευταία χρόνια, προκύπτει ότι η Ελλάδα μειώνει με πολύ αργούς ρυθμούς το ποσοστό υποκειμενικής φτώχειας από το 2019 και μετά, αλλά είναι η μόνη χώρα που διατηρεί σταθερά ποσοστά άνω του 66% την τελευταία δεκαετία, μακράν πρώτη από όλες τις άλλες χώρες.
Η «υποκειμενική φτώχεια» είναι η αίσθηση των νοικοκυριών ότι δυσκολεύονται να καλύψουν τις ανάγκες τους, σε αντίθεση με την «αντικειμενική φτώχεια» που βασίζεται σε συγκεκριμένα κριτήρια εισοδήματος.
Αντίθετα άλλες βαλκανικές χώρες βελτιώνουν σαφώς τα ποσοστά υποκειμενικής φτώχειας, όπως π.χ. η Σερβία που το 2020 είχε ποσοστό 42,6% και το 2024 έπεσε στο 34% ή η Ρουμανία που από 35,8% υποχώρησε στο 23,8% στα ίδια έτη αναφοράς.
Στο άλλο άκρο της κλίμακας, τα χαμηλότερα ποσοστά αναφέρθηκαν στην Ολλανδία και τη Γερμανία (και οι δύο 7,3%) και στο Λουξεμβούργο (8,5%).
Σε επίπεδο ΕΕ, το 17,4% του πληθυσμού θεωρούνταν υποκειμενικά φτωχό , ποσοστό που αποτελεί βελτίωση από το 19,1% που καταγράφηκε το 2023.
Η «υποκειμενική φτώχεια» είναι η αίσθηση των νοικοκυριών ότι δυσκολεύονται να καλύψουν τις ανάγκες τους, σε αντίθεση με την «αντικειμενική φτώχεια» που βασίζεται σε συγκεκριμένα κριτήρια εισοδήματος.
Η υποκειμενική φτώχεια μειώνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες
Εξετάζοντας τις διαφορετικές ηλικιακές ομάδες στην ΕΕ το 2024, το υποκειμενικό ποσοστό φτώχειας ήταν υψηλότερο μεταξύ των ατόμων κάτω των 18 ετών, στο 20,6%. Μεταξύ των ατόμων ηλικίας 18 έως 64 ετών, το 17,3% θεωρούνταν υποκειμενικά φτωχό, ενώ αυτό ίσχυε για το 14,9% της μεγαλύτερης γενιάς (65 ετών και άνω).
Αξίζει να σημειωθεί ότι όλες οι ηλικιακές ομάδες παρουσίασαν μείωση στο συνολικό μερίδιο από το 2023 έως το 2024. Η μεγαλύτερη πτώση παρατηρήθηκε στην ηλικιακή ομάδα 18-64 ετών κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.), ενώ η μείωση τόσο για τη νεότερη όσο και για τη μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα ήταν 1,6 π.μ.
Ο δείκτης υποκειμενικής φτώχειας
Η υποκειμενική φτώχεια είναι ένας νεοαναπτυγμένος τομέας, σύμφωνα με τη Eurostat, που έρχεται να συμπληρώσει τους γνωστούς και παραδοσιακούς δείκτες φτώχειας, όπως ο κίνδυνος φτώχειας, η σοβαρή υλική και κοινωνική στέρηση, τα άτομα που ζουν σε νοικοκυριά σχεδόν ανέργων κ.λπ.
Η υποκειμενική φτώχεια είναι μια έννοια που αναπτύχθηκε με βάση την ετήσια μεταβλητή EU-SILC «Ικανότητα να τα βγάλει πέρα». Σε αντίθεση με το μέτρο της σχετικής φτώχειας, τον δείκτη ποσοστού κινδύνου φτώχειας (που υπολογίζεται με βάση την κατάταξη του εισοδήματος των νοικοκυριών σε επίπεδο χώρας), ο στόχος της υποκειμενικής φτώχειας είναι να αξιολογήσει την αντίληψη των ερωτηθέντων για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το νοικοκυριό στην κάλυψη των αναγκών του.
Η αξιολόγηση λαμβάνει υπόψη την κατάσταση της υλικής ευημερίας των νοικοκυριών, συμπεριλαμβανομένου του εισοδήματος, των δαπανών, του χρέους και του πλούτου. Η μεταβλητή EU-SILC «Ικανότητα να τα βγάλει πέρα» έχει 6 κατηγορίες απάντησης:
- Με μεγάλη δυσκολία·
- Με δυσκολία·
- Με κάποια δυσκολία·
- Αρκετά εύκολα·
- Εύκολα·
- Πολύ εύκολα.
Η υποκειμενική φτώχεια ορίζεται με βάση έναν συνδυασμό των δύο κορυφαίων κατηγοριών της μεταβλητής. Ένα νοικοκυριό που απάντησε «Με μεγάλη δυσκολία» ή «Με δυσκολία» θεωρείται ότι εμπίπτει στην υποκειμενική φτώχεια. Αυτή η προσέγγιση είναι πιο συντηρητική από την προσέγγιση που βασίζεται στην ερώτηση για το ελάχιστο εισόδημα (ή το χαμηλότερο εισόδημα για την κάλυψη των αναγκών). Η προσέγγιση της υποκειμενικής φτώχειας με βάση το ερώτημα για το ελάχιστο εισόδημα αναπτύχθηκε στα μέσα του 20ού αιώνα και είναι μια προσέγγιση που βασίζεται σε μοντέλα.
Πηγή: ot.gr
