Του Χάρη Φλουδόπουλου
Παρά την προσδοκία ότι η ομιλία του πρωθυπουργού στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ θα έδινε το στίγμα για την τελική λύση στο ενεργειακό κόστος της βιομηχανίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προτίμησε να κρατήσει χαμηλούς τόνους. Αναγνώρισε μεν το πρόβλημα, επιβεβαίωσε ότι το θέμα βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της κυβέρνησης, αλλά απέφυγε να δώσει συγκεκριμένα στοιχεία, καθώς η τελική λύση δεν έχει ακόμη κλειδώσει.
“Παρακολουθούμε προσεκτικά τί κάνουν οι άλλες χώρες, αναζητούμε τα κατάλληλα εργαλεία για να γίνει πιο ανταγωνιστική η βιομηχανία μας. Πολύ σύντομα θα καταλήξουμε”, σημείωσε, προσθέτοντας πως η λύση “πρέπει να έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: να είναι εντός των δημοσιονομικών περιθωρίων, να στηρίζει πρωτίστως τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις, αλλά να έχει και μια διευρυμένη περίμετρο ωφελουμένων”.
Με τη δήλωση αυτή αποκαλύπτεται η δυσκολία εξεύρεσης ισορροπίας ανάμεσα στην ανάγκη στήριξης της βιομηχανίας και στους περιορισμούς που επιβάλλει τόσο το δημοσιονομικό πλαίσιο όσο και το ευρωπαϊκό κανονιστικό περιβάλλον.
Πηγές με γνώση των διαβουλεύσεων αναφέρουν ότι, παρά το διάλογο μεταξύ ΥΠΕΝ, ΥΠΟΙΚ και ΣΕΒ, “ούτε το ιταλικό μοντέλο έχει κλειδώσει, ούτε κάποια εναλλακτική λύση”. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν αρμόδιοι παράγοντες, “το ιταλικό μοντέλο, αν εφαρμοζόταν αυτούσιο στην Ελλάδα, θα δημιουργούσε σοβαρά ζητήματα κοινοτικής συμβατότητας και δημοσιονομικής βιωσιμότητας”.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από πλευράς ΥΠΕΝ έχουν εξεταστεί διάφορες παραλλαγές του ιταλικού Energy Release, ωστόσο το μοντέλο αυτό –όπως εφαρμόστηκε στη γειτονική χώρα– περιλαμβάνει επιδοτούμενες συμβάσεις προμήθειας με βάση την παραγωγή των ΑΠΕ και την υποχρέωση ενεργοβόρων βιομηχανιών να αγοράζουν σε μειωμένες τιμές μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών. Το ελληνικό πλαίσιο διαφοροποιείται σημαντικά, κυρίως λόγω του εξαιρετικά περιορισμένου χώρου για νέα φωτοβολταϊκά αλλά και των περιορισμένων δημοσιονομικών πόρων.
“Μας ειπώθηκε ξεκάθαρα ότι το λεγόμενο “ιταλικό μοντέλο” που παρουσιάστηκε δεν είναι στην πραγματικότητα ιταλικό, αλλά κάτι διαφορετικό, με άλλες παραμέτρους, το οποίο θα απαιτούσε κοινοποίηση στην Κομισιόν. Συνεπώς, τίποτα δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί”, αναφέρει υψηλόβαθμη πηγή με άμεση γνώση των συζητήσεων.
Η διαφορά θέσεων αποτυπώνεται και στα ποσά που συζητούνται για την πιθανή επιδότηση. Ο ΣΕΒ έχει ζητήσει ενίσχυση ύψους 35 ευρώ/MWh, που θα μπορούσε να αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας έναντι της ευρωπαϊκής. Αντίθετα, η κυβέρνηση –με βάση τα διαθέσιμα δημοσιονομικά περιθώρια– φέρεται διατεθειμένη να εξετάσει ένα πλαίσιο ενίσχυσης έως 10 ευρώ/MWh, επίπεδο που οι βιομηχανίες θεωρούν ανεπαρκές.
Το χάσμα αυτό αποτυπώνει το βασικό εμπόδιο για την επίτευξη συμφωνίας. Από τη μια πλευρά, οι επιχειρήσεις προειδοποιούν για απώλεια παραγωγικών μονάδων και επενδύσεων, και από την άλλη, το ΥΠΟΙΚ επικαλείται τους αυστηρούς στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα και τους ευρωπαϊκούς κανόνες κρατικών ενισχύσεων.
Το μήνυμα Θεοδωρόπουλου
Στην ομιλία του πάντως ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο ενεργειακό ζήτημα, κάνοντας τρεις ξεχωριστές αναφορές στο ενεργειακό κόστος. Τόνισε ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται “ανάμεσα στις χώρες με το υψηλότερο κόστος ενέργειας στην ΕΕ”, γεγονός που διαβρώνει οριζόντια την ανταγωνιστικότητα όλων των κλάδων και τροφοδοτεί τον πληθωρισμό.
“Για τη βιομηχανία –και ιδιαίτερα για την ενεργοβόρο– η πρόσβαση σε ανταγωνιστική και προβλέψιμη ενέργεια αποτελεί όρο επιβίωσης”, υπογράμμισε, εκφράζοντας την προσδοκία ότι ο διάλογος με την Πολιτεία θα αποφέρει σύντομα συγκεκριμένα και ουσιαστικά αποτελέσματα.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, η καθυστέρηση οφείλεται στο γεγονός ότι η τελική λύση πρέπει να συνδυάζει τέσσερις δύσκολες παραμέτρους:
•Να στηρίζει πρωτίστως τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, χωρίς όμως να αποκλείει τις λιγότερο ενεργοβόρες.
•Να είναι εντός των δημοσιονομικών ορίων, δεδομένου ότι “λεφτά δεν υπάρχουν” για μεγάλες επιδοτήσεις.
•Να είναι συμβατή με το κοινοτικό πλαίσιο περί κρατικών ενισχύσεων, ώστε να μη χρειαστεί νέα μακρά διαδικασία έγκρισης από την Κομισιόν.
•Να προσφέρει ουσιαστικό όφελος και προβλεψιμότητα τιμών, χωρίς να διαταράσσει την αγορά των ΑΠΕ.
Όπως παραδέχονται αρμόδιοι παράγοντες, “είναι εξαιρετικά δύσκολο να πιάσεις και τα τέσσερα”. Κάθε πρόταση που ενισχύει την ένταση στήριξης, προκαλεί δημοσιονομικό ή κανονιστικό πρόβλημα, ενώ πιο “ήπιες” λύσεις δεν προσφέρουν πραγματικό όφελος στις επιχειρήσεις.
Η επόμενη μέρα
Η αίσθηση που επικρατεί στην αγορά είναι ότι ο δρόμος προς τη λύση παραμένει μακρύς. Οι συζητήσεις συνεχίζονται σε τεχνικό επίπεδο μεταξύ ΥΠΕΝ, ΥΠΟΙΚ και εκπροσώπων του ΣΕΒ, χωρίς ακόμη να υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Ωστόσο, κυβερνητικές πηγές επιμένουν ότι η κυβέρνηση “θα καταλήξει σύντομα” σε ένα σχήμα που θα καλύπτει μέρος του ενεργειακού κόστους των βιομηχανιών και θα λειτουργεί με μόνιμο χαρακτήρα, μακριά από τις έκτακτες επιδοτήσεις της περιόδου κρίσης.
Για τη βιομηχανία, κάθε καθυστέρηση κοστίζει. Όπως επισημαίνουν εκπρόσωποί της, το ενεργειακό βάρος έχει ήδη αρχίσει να μεταφέρεται στις τιμές των προϊόντων, υπονομεύοντας την εξαγωγική δυναμική της χώρας. Η εξίσωση είναι δύσκολη, αλλά αναπόφευκτη: χωρίς ανταγωνιστική ενέργεια, δεν υπάρχει ανταγωνιστική βιομηχανία.
Πηγή: capital.gr