Η Ευρώπη επιστρέφει στις ρίζες της οικονομικής της ταυτότητας: το χάλυβα. Εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα, ο τομέας που γέννησε την ίδια την Ένωση βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αντιμέτωπη με την αυξανόμενη πίεση από την Κίνα και άλλες ασιατικές αγορές, προτείνει να διπλασιαστούν οι δασμοί στις εισαγωγές χάλυβα — από 25% σε 50% — και να περιοριστούν σχεδόν στο μισό οι ποσοστώσεις ελεύθερων εισαγωγών.
Πίσω από τη φαινομενική τεχνική ρύθμιση κρύβεται μια βαθιά πολιτική και οικονομική μάχη. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προειδοποίησε ότι «η παγκόσμια υπερπαραγωγική ικανότητα καταστρέφει τη βιομηχανία μας». Με άλλα λόγια, η Ευρώπη κατηγορεί την Κίνα – που επιδοτεί τη βιομηχανία χάλυβα έως και δέκα φορές περισσότερο από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ – ότι «πλημμυρίζει» την παγκόσμια αγορά με φθηνό προϊόν, ρίχνοντας τις τιμές και καθιστώντας μη βιώσιμη την ευρωπαϊκή παραγωγή.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η παγκόσμια παραγωγική ικανότητα του χάλυβα θα αυξηθεί κατά 6,7% (165 εκατ. τόνους) έως το 2027, με την Ασία να ευθύνεται για το 58% αυτής της ανόδου, κυρίως μέσω Κίνας και Ινδίας. Για την Ευρώπη, που ήδη παλεύει με το υψηλό ενεργειακό κόστος και τον διεθνή ανταγωνισμό, η κατάσταση είναι εκρηκτική. Εταιρείες και συνδικάτα είχαν ήδη προειδοποιήσει για μια «κοινωνική και βιομηχανική έκτακτη ανάγκη», ζητώντας «ισότιμους όρους ανταγωνισμού» πριν χαθούν κι άλλες θέσεις εργασίας.
Η Επιτροπή φιλοδοξεί, με τις νέες ρυθμίσεις, να δώσει ανάσα στην εγχώρια παραγωγή, η οποία σήμερα λειτουργεί μόλις στο 67% της δυναμικότητάς της. Ο στόχος είναι να φτάσει τουλάχιστον στο 80%, δημιουργώντας περιθώριο για ανάκαμψη. Παράλληλα, η ΕΕ επιδιώκει να ενισχύσει την στρατηγική της αυτονομία, ειδικά σε έναν τομέα που συνδέεται με την άμυνα και τη βιομηχανική ασφάλεια. Ο χάλυβας, όπως και το αυτοκίνητο, είναι για τις Βρυξέλλες «κλάδος-πυλώνας»: δημιουργεί 300.000 άμεσες και 1,5 εκατομμύριο έμμεσες θέσεις εργασίας.
Η Κομισιόν αναγνωρίζει τον κίνδυνο προσφυγών στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, αλλά υπερασπίζεται τη νομιμότητα των μέτρων, επικαλούμενη τη διεθνή πρακτική. «Πολλές χώρες που θα επηρεαστούν ήδη έχουν εφαρμόσει αντίστοιχες προστατευτικές πολιτικές», υπογραμμίζει.
Περισσότερο από ένα οικονομικό μέτρο, η πρωτοβουλία της φον ντερ Λάιεν είναι ένα μήνυμα πολιτικής αυτοπεποίθησης: η Ευρώπη θέλει να πάψει να είναι ευάλωτη στις παγκόσμιες ανισορροπίες και να υπερασπιστεί τη δική της βιομηχανική κυριαρχία — εκεί απ’ όπου ξεκίνησε το ευρωπαϊκό όραμα, στο ατσάλι.
Πηγή: tanea.gr
