Στις 11 Σεπτεμβρίου, 23 διεθνείς και εθνικές ενώσεις Τύπου – μεταξύ αυτών και ο ελληνικός ΟΣΔΕΛ – απηύθυναν κοινή επιστολή στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Το αίτημά τους είναι ξεκάθαρο: πλήρης εφαρμογή του Δικαιώματος Εκδοτών Τύπου ώστε οι εκδότες να λαμβάνουν δίκαιη αποζημίωση από τις μεγάλες πλατφόρμες, που αξιοποιούν την ειδησεογραφία τους για να αντλούν τεράστια διαφημιστικά έσοδα. Προειδοποιούν σαφώς ότι η εξαίρεση των έμμεσων εσόδων από τον υπολογισμό της αμοιβής θα υπονομεύσει τη βιωσιμότητα του Τύπου στη χώρα μας και κατ’ επέκταση την ίδια τη λειτουργία της δημοκρατίας στην ψηφιακή εποχή.
Η ανησυχία των 23 οργανισμών εστιάζει στον κανονισμό που πρόκειται να εκδοθεί από την ΕΕΤΤ (Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων), ο οποίος φέρεται να προσανατολίζεται στο να εξαιρέσει τα έμμεσα έσοδα της Google και άλλων κολοσσών από τον υπολογισμό της αμοιβής. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, οι αποζημιώσεις θα περιοριστούν σε αμελητέα ποσά υπονομεύοντας τη βιωσιμότητα του Τύπου κάτι που αντανακλά τον κίνδυνο η ενημέρωση να καθορίζεται από τη μονοκρατορία των τεχνολογικών κολοσσών. Το παράδειγμα της Γαλλίας, που με υψηλά πρόστιμα ανάγκασε την Google να προχωρήσει σε συμφωνίες με εκδότες, δείχνει ότι η αποφασιστική ρυθμιστική παρέμβαση μπορεί να φέρει αποτελέσματα.
Πρόστιμα και δικαστικές μάχες
Αυτή την περίοδο εξάλλου, η Google βρίσκεται στο επίκεντρο άσκησης διεθνών πιέσεων. Στις 6 Σεπτεμβρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή της επέβαλε πρόστιμο-μαμούθ 2,95 δισ. ευρώ για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην αγορά της διαφημιστικής τεχνολογίας (adtech). Η απόφαση αυτή έρχεται ύστερα από χρόνια ερευνών και επανειλημμένων παραβάσεων, με τις Βρυξέλλες να αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο ακόμα και για διαρθρωτικά μέτρα, δηλαδή διάσπαση της εταιρείας. Ωστόσο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αντέδρασε οξύτατα, απειλώντας με εμπορικά αντίποινα κατά της ΕΕ και κάνοντας λόγο για ενέργειες που συνιστούν «τιμωρία της αμερικανικής καινοτομίας». Το παράδοξο είναι ότι την ίδια ώρα, στις ΗΠΑ ξεκινά δίκη με στόχο να περιοριστεί η κυριαρχία της Google στην adtech, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε υποχρεωτικό διαχωρισμό δραστηριοτήτων.
Παράλληλα, ξεσπάει νέα δικαστική μάχη ανάμεσα στην Google και τον αμερικανικό εκδοτικό κολοσσό Penske Media, ιδιοκτήτη του Rolling Stone, του Billboard και άλλων μεγάλων τίτλων. Η Penske κατέθεσε αγωγή κατηγορώντας την Google ότι χρησιμοποιεί παρανόμως δημοσιογραφικό περιεχόμενο για να τροφοδοτήσει τα νέα AI Overviews στην αναζήτηση, χωρίς αποζημίωση και με δραματικές συνέπειες για την επισκεψιμότητα και τα έσοδα των μέσων (αυτό συμβαίνει γιατί η Google δεν παραθέτει συνδέσμους για να επισκεφτεί κάποιος μια ιστοσελίδα, αλλά εμφανίζει την ίδια την είδηση και μάλιστα σε διαφορετικές εκδοχές). Σύμφωνα με την καταγγελία, οι εκδότες εξαναγκάζονται να αποδεχτούν μια άνιση συμφωνία: είτε παραχωρούν το περιεχόμενό τους για τα AI Overviews, είτε βλέπουν την κατάταξή τους στα αποτελέσματα να υποβαθμίζεται.
Η τεχνητή νοημοσύνη
Η κόντρα αυτή είναι κομβική, καθώς για πρώτη φορά συνδέεται άμεσα η κυριαρχία της Google στην αναζήτηση με τα προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης της. Η Google, από την πλευρά της, υπερασπίζεται το μοντέλο υποστηρίζοντας ότι τα AI Overviews καθιστούν την αναζήτηση «πιο χρήσιμη» και φέρνουν «ποιοτικότερους επισκέπτες» στους ιστότοπους – επιχείρημα που απορρίπτεται ως κυνικό από τους εκδότες.
Στα μέσα της εβδομάδας ξεκίνησε εν τω μεταξύ στη Μαδρίτη η πολυαναμενόμενη δίκη στην οποία περισσότερα από 80 ισπανικά μέσα ενημέρωσης ζητούν από την εταιρεία Meta, ιδιοκτήτρια των Facebook και Instagram, περίπου 550 εκατομμύρια ευρώ για τις ζημιές που τους έχει προκαλέσει το διαφημιστικό μοντέλο της.
Κοινό νήμα όλων αυτών των εξελίξεων είναι ότι μέσα στο ευρύτερο ψηφιακό οικοσύστημα γίνεται όλο και πιο πιεστική η συζήτηση για τα όρια ισχύος των μεγάλων τεχνολογικών κολοσσών ώστε η ενημέρωση να μη μετατραπεί σε προϊόν υπό τον έλεγχο συγκεκριμένων συμφερόντων.
Πηγή: tanea.gr
