«Η συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο ήταν ένα σόου φτιαγμένο για τον τούρκο ηγέτη, που δεν ήταν ευπρόσδεκτος στην Ουάσινγκτον τα τελευταία χρόνια. Έτσι τώρα έκανε κάτι σαν τον γύρο του θριάμβου». Η εκτίμηση της ανταποκρίτριας του Al Jazeera Κίμπερλι Χάλκετ για τα όσα διημείφθησαν το βράδυ της Πέμπτης στο Οβάλ Γραφείο, ταιριάζει και με την, υπερβολική, είπαν κάποιοι, διάθεση του αμερικανού προέδρου να εξυψώσει τον καλεσμένο του, θέλοντας έτσι να αναδείξει άλλο ένα «λάθος» του προκατόχου του Τζο Μπάιντεν.
Οι χειραψίες ήταν θερμές, τα λόγια πολλά – για F-16, για F-35, Patriot, φυσικό αέριο, πετρέλαιο και μικρούς πυρηνικούς αντιδραστήρες και τα χρήματα που δείχνει διατεθειμένος να επενδύσει ο Ερντογάν στην «ιδιαίτερη σχέση» του με τον Τραμπ, ακόμα περισσότερα: από 70 έως 100 δισεκατομμύρια δολάρια.
Έπειτα από το σόου φιλίας μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες – όπου ο Τραμπ έπαθε ξαφνικά «αμνησία» και δεν θυμόταν την θέση του τούρκου προέδρου για τη Γάζα, ούτε ότι έχει χαρακτηρίσει υπεύθυνο για τη γενοκτονία των Παλαιστινίων τον Μπενιαμίν Νετανίαχου – πού βρισκόμαστε στην πραγματικότητα; Μετά τη συνάντηση, που διήρκεσε περίπου 2,5 ώρες, ο Τομ Μπάρακ, πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία, ενημέρωσε ότι στην «εξαιρετική συζήτηση», τέθηκαν τα ζητήματα των S-400, των F-35, των F-16, η συμφωνία για την αγορά αεροσκαφών από την Boeing, το Μνημόνιο για τα πυρηνικά και η υπόθεση της Halkbank, της τουρκική κρατικής τράπεζα που κατηγορείται από την αμερικανική δικαιοσύνη για παραβίαση των κυρώσεων προς το Ιράν. «Πιστεύω ότι πολλοί θα εκπλαγούν σχετικά με το πόσο συνεργάσιμες ήταν οι πλευρές μεταξύ τους».
Ο Μπάρακ ρωτήθηκε πόσο γρήγορα θα δούμε αποτελέσματα. «Εδώ είναι Ουάσιγκτον και η λέξη γρήγορα δεν υπάρχει», απάντησε. «Παρόλο που πιστεύω ότι θα υπάρξει κάποια πρόοδος, οι νόμοι που έχουν θεσπιστεί από το Κογκρέσο – τόσο ο CAATSA όσο και η τροπολογία στον αμυντικό προϋπολογισμό – απαιτούν τη συνεργασία τόσο του Κογκρέσου όσο και του προέδρου. Οι πλευρές βρίσκονται σε τροχιά για να το πετύχουν, και εμείς πιέζουμε για να ολοκληρωθεί αυτό».
Όπου CAATSA, η Πράξη για την Αντιμετώπιση Εχθρών των ΗΠΑ με Κυρώσεις, βάσει του οποίου η Τουρκία το 2019, όταν αγόρασε τους S-400 από τη Ρωσία εκδιώχθηκε από το πρόγραμμα για τα F-35. «Θα μπορέσω εύκολα αν το θελήσω. Μπορεί να το κάνουμε», απάντησε ο ίδιος ο Τραμπ όταν ερωτήθηκε, μετά τη συνάντηση, αν θα δοθούν τα F-35 στην Τουρκία. «Εξαρτάται», πρόσθεσε. «Θα κάνει κάτι για εμάς»: νωρίτερα, ο αμερικανός πρόεδρος είχε καταστήσει σαφές πως θέλει να σταματήσει η Τουρκία να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία όσο αυτή συνεχίζει τον πόλεμό της στην Ουκρανία. Κι αυτό είναι το ένα αγκάθι που παραμένει στις σχέσεις των δύο χωρών – με το δεύτερο να είναι οι S-400. Άν όμως η Τουρκία αγοράσει τους Patriot, θα απαλλαγεί από τους S-400, αφού δεν θα τους χρειάζεται. Θα αρθούν λοιπόν οι κυρώσεις σε βάρος της και θα μπορέσει να πάρει τα F-35.
Τι μπορεί να γίνει με τους S-400; Οι «Financial Times» προσφέρουν δύο νέες εκδοχές: ή ότι η Ρωσία επιθυμεί να τους πάρει πίσω αγοράζοντάς τους διότι τους χρειάζεται στην Ουκρανία ή ότι μπορεί να τους αναβαθμίσει και να τους πουλήσει σε χώρες που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον όπως η Ινδία. Και έτσι να ξεπεραστεί το ζήτημα για το αμερικάνικο Κογκρέσο.
Μπορεί ο Τραμπ να επαίνεσε τον Ερντογάν «για τον ρόλο του στην Συρία», όμως η «Washington Post» παρατηρεί πως μέσα στο Οβάλ Γραφείο «υπήρχε ένας ελέφαντας για τον οποίο κανείς δεν μίλησε». Και αυτός δεν είναι άλλος από το Ισραήλ και τον πρωθυπουργό του, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος φθάνει τη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο – αν αληθεύουν οι φήμες ότι ο Τραμπ επηρεάζεται από εκείνον που του μιλάει τελευταίος, τότε μπορεί πολλά από όσα συζητήθηκαν το βράδυ της Πέμπτης να μην υλοποιηθούν ποτέ.
Η αντιπαράθεση Άγκυρας – Τελ Αβίβ έχει οξυνθεί, το Ισραήλ πραγματοποιεί επιχειρήσεις μέσα στη Συρία στοχεύοντας συχνά τουρκικές θέσεις, η Τουρκία βλέπει την πρόσφατη ισραηλινή επίθεση στο Κατάρ ως προειδοποίηση και το διακύβευμα είναι μεγάλο. «Οι ΗΠΑ θέλουν να τραβήξουν προς το μέρος τους, απομακρύνοντας από τη Ρωσία και την Κίνα την Άγκυρα», γράφουν οι «New York Times», «και παράλληλα να κάνουν μεγάλες εμπορικές συμφωνίες. Για του λόγου το αληθές, η Turkish Airlines ανακοίνωσε χθες πως θα παραγγείλει στην Boeing συνολικά 75 αεροσκάφη τύπου 787, και έχει ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις για την αγορά άλλων 150 αεροσκαφών τύπου 737 MAX.
Πηγή: tanea.gr
