Με μόλις 38 χρόνια ζωής, ο Γκαμπριέλ Ζούκμαν έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο επιδραστικές φωνές στον οικονομικό διάλογο της Γαλλίας – και όχι μόνο. Γεννημένος στο Παρίσι το 1986 και εγκατεστημένος στις ΗΠΑ, όπου διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϊ, ο Ζούκμαν κατάφερε να φέρει το ζήτημα της φορολόγησης των υπερπλουσίων στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης, από το Ελιζέ μέχρι το τραπέζι του G20.
Μαθητής και συνεχιστής της σχολής του Τομά Πικετί, ο Ζούκμαν ανήκει σε εκείνη τη γενιά Γάλλων οικονομολόγων που έκαναν την ανισότητα τον πυρήνα της πολιτικής ατζέντας. Το πρώτο του βιβλίο, Η κρυμμένη περιουσία των εθνών (2015), αποκάλυψε με στοιχεία την τεράστια φοροδιαφυγή των μεγάλων εταιρειών και των πλουσίων. Μαζί με τον Εμανουέλ Σαέζ, στο Ο θρίαμβος της αδικίας (2019), προχώρησαν ένα βήμα παραπέρα: παρουσίασαν σχέδιο για ένα νέο φορολογικό μοντέλο που θα αναγκάζει τους πιο πλούσιους να καταβάλλουν «το δίκαιο μερίδιο».
Η μεγάλη του στιγμή ήρθε το 2024, όταν προσκλήθηκε από την προεδρία της Βραζιλίας στο G20 για να παρουσιάσει μια πρόταση παγκόσμιου ελάχιστου φόρου 2% για περίπου 3.000 δισεκατομμυριούχους. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, αυτός ο φόρος θα μπορούσε να αποφέρει ως και 250 δισ. δολάρια ετησίως. Η Γαλλία, η Ισπανία, η Βραζιλία και η Νότια Αφρική στήριξαν την πρόταση, με τον Εμανουέλ Μακρόν να δηλώνει ότι θα την υποστηρίξει «εφόσον εφαρμοστεί σε παγκόσμιο επίπεδο».
Η γαλλική πολιτική σκηνή, βυθισμένη σε οικονομική κρίση και δημοσιονομικά αδιέξοδα, βρήκε στον Ζούκμαν έναν «τεχνοκράτη προφήτη». Αν και δεν ανήκει σε κόμμα, ούτε συμμετέχει ενεργά στην πολιτική, οι ιδέες του έχουν μετατραπεί σε αναπόσπαστο μέρος του δημόσιου διαλόγου. Η πρότασή του για την «Tasa Zucman» υιοθετήθηκε από βουλευτές των Οικολόγων, της Αριστεράς και ανεξάρτητους, κατατέθηκε στην Εθνοσυνέλευση και εγκρίθηκε, αν και απορρίφθηκε στη συνέχεια από τη Γερουσία.
Η απήχησή του είναι τέτοια ώστε αρκετοί Νομπελίστες οικονομολόγοι υπέγραψαν μανιφέστο στη Le Monde υπέρ των προτάσεών του. Όμως, παράλληλα, η «Τάση Zucman» έχει πυροδοτήσει σφοδρή αντίδραση από τις μεγάλες γαλλικές περιουσίες και τους επιχειρηματικούς κύκλους, που βλέπουν την πρότασή του ως απειλή για την ανταγωνιστικότητα της χώρας.
Ο Ζούκμαν, χωρίς να ανακατεύεται άμεσα με την πολιτική, έχει καταφέρει κάτι σπάνιο: να επιβάλει μια συζήτηση για το πώς οι κοινωνίες μπορούν να χρηματοδοτήσουν το κοινωνικό κράτος στον 21ο αιώνα, σε μια εποχή όπου η φορολόγηση της υπεραξίας των πλουσίων είναι ίσως το πιο φλέγον ζήτημα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σήμερα, το όνομά του συμβολίζει μια νέα γενιά οικονομολόγων που δεν αρκούνται στη θεωρία, αλλά επιχειρούν να διαμορφώσουν πολιτικές με απτό αντίκτυπο. Για κάποιους, είναι ο άνθρωπος που θα «ξαναμοιράσει την τράπουλα» της φορολογίας. Για άλλους, ένας επικίνδυνος οραματιστής που απειλεί το οικονομικό status quo. Το βέβαιο είναι ότι ο Γκαμπριέλ Ζούκμαν έχει ήδη κερδίσει τον τίτλο του πιο επιδραστικού Γάλλου οικονομολόγου κάτω των 40 ετών.
Πηγή: tanea.gr
