Μπορεί το νέο ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ να φέρει τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα ή είναι άλλη μια ψευδαίσθηση που έχει ο Αμερικανός πρόεδρος, αναρωτιέται σε ανάλυσή του ο Guardian;
Και τα δύο σχέδια έχουν ιδιαίτερα περιορισμένο ρόλο για τους ίδιους τους Παλαιστίνιους
Ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ υποστηρίζει ότι το σχέδιο των 21 σημείων για την Παλαιστίνη έχει διευρυμένη υποστήριξη από περιφερειακούς ηγέτες.
Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν επίσης λέει ότι είναι συμβατό με το σχέδιο για την Παλαιστίνη που περιγράφεται στη διακήρυξη της Νέας Υόρκης, η οποία εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα.
Το βρετανικό μέσο στη συνέχεια εξετάζει αν μπορεί να υπάρξει σύγκλιση ανάμεσα στα δύο σχέδια.
Ο Guardian γράφει ότι είναι πιθανό ο γαμπρός του Τραμπ, Τζάρετ Κούσνερ, και ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ να έχουν τελικά ασκήσει την επιρροή τους στον Λευκό Οίκο, επιτρέποντας έναν νέο τρόπο σκέψης για την εποχή μετά το τέλος του πολέμου στη Γάζα.
Σύμφωνα με μία εκδοχή αυτού του σχεδίου, ο ίδιος ο Μπλερ θα ηγούνταν ενός οργάνου με την ονομασία Διεθνής Μεταβατική Αρχή της Γάζας για διάστημα έως και πέντε ετών. Το όργανο αυτό θα ζητούσε από τον ΟΗΕ να του αναθέσει την ιδιότητα της «ανώτατης πολιτικής και νομικής αρχής» της Γάζας.
Παλαιστίνιοι μετακινούνται προς τον νότο της Γάζας λόγω της χερσαίας εισβολής του Ισραήλ.
Οι ομοιότητες των δύο σχεδίων
Το βρετανικό μέσο σημειώνει ότι υπάρχουν κοινά στοιχεία ανάμεσα στα δύο σχέδια.
Για παράδειγμα, κανένα από τα δύο δεν προβλέπει τον μαζικό εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τη Γάζα. Η «Ριβιέρα του Τραμπ» – κωδικός για τις αναγκαστικές ή εθελοντικές εκδιώξεις – δεν υποστηρίζεται από τον Μπλερ και είναι «κόκκινη γραμμή» για την Αίγυπτο και την Ιορδανία.
Κανένα από τα δύο σχέδια δεν δίνει ρόλο στη Χαμάς στη μελλοντική διακυβέρνηση της Παλαιστίνης.
Και τα δύο επιμένουν στον αφοπλισμό της Χαμάς, αλλά όχι στην απαγόρευσή της ως οργάνωσης.
Η Παλαιστινιακή Αρχή, με έδρα τη Ραμάλα, έχει από καιρό δηλώσει ότι η Χαμάς και άλλες ένοπλες οργανώσεις πρέπει να παραδώσουν τα όπλα τους.
«Δεν θέλουμε ένα ένοπλο κράτος», δήλωσε ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την Πέμπτη.
Και τα δύο σχέδια ζητούν τον αφοπλισμό της Χαμάς.
Για τις προσαρτήσεις εδαφών της Δυτικής Όχθης
Και τα δύο σχέδια προϋποθέτουν ότι δεν θα υπάρξουν περαιτέρω ισραηλινές προσαρτήσεις εδαφών της Δυτικής Όχθης και – τουλάχιστον σύμφωνα με τον Μακρόν – ο Τραμπ συμφώνησε σε αυτό κατά τη συνάντησή τους με τους Άραβες ηγέτες την Τρίτη.
Ο Guardian σχολιάζει ότι πολλά μπορεί να εξαρτώνται από τον ορισμό της προσάρτησης.
Η πλήρης απόρριψη αυτής της ιδέας στη Δυτική Όχθη θα ήταν πολιτική καταστροφή για το κίνημα των Ισραηλινών εποίκων, αλλά αυτό είναι που απαιτούν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, και ο Τραμπ θα πρέπει να επιμείνει σε αυτό αν θέλει να εξασφαλίσει την υποστήριξη και τις επενδύσεις των αραβικών κρατών, σημειώνεται στην ανάλυση του βρετανικού μέσου.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Γκιντεόν Σάαρ, δήλωσε ότι η συζήτηση δεν αφορούσε την προσάρτηση παλαιστινιακών εδαφών, προσθέτοντας: «Αυτό που μπορεί να συζητηθεί – αλλά δεν έχει ακόμη αποφασιστεί – είναι η εφαρμογή του ισραηλινού δικαίου στις ισραηλινές κοινότητες που βρίσκονται εκεί και δεν υπάγονται στην Παλαιστινιακή Αρχή».
Αυτό φαίνεται να είναι ένα σχέδιο του Ισραήλ για να πάρει τον έλεγχο της ζώνης που είναι γνωστή ως Περιοχή C, υπογραμμίζει ο Guardian.
Αν ο Τραμπ το αποκλείσει, όπως ελπίζουν ο Μακρόν και ο Μπλερ, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θα πρέπει να το αποδεχτεί.
Πηγή: Guardian
Οι διαφορές
Έπειτα, ο Guardian εξετάζει τις διαφορές που προκύπτουν.
Η διακήρυξη της Νέας Υόρκης, που συντάχθηκε μετά από μήνες γαλλικών διπλωματικών προσπαθειών, προτείνει μια τεχνοκρατική διοίκηση για ένα μόνο έτος κατά την αρχική μεταβατική περίοδο, αλλά στη συνέχεια τοποθετεί την Παλαιστινιακή Αρχή στο επίκεντρο μιας νέας ενιαίας κυβέρνησης που θα καλύπτει τη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ απαγόρευσαν στον Αμπάς ακόμη και να ταξιδέψει στη Νέα Υόρκη, οπότε πώς θα μπορούσε η Ουάσινγκτον να δεχτεί η Παλαιστινιακή Αρχή να αναλάβει την ευθύνη ενός νέου, ενοποιημένου παλαιστινιακού κράτους, αναρωτιέται το βρετανικό μέσο.
Η απάντηση, σημειώνει ο Guardian, βρίσκεται στα πολλά κριτήρια που θα πρέπει να πληροί η Παλαιστινιακή Αρχή στο σχέδιο Τραμπ προτού τελικά αναλάβει τον έλεγχο. Ένας διπλωμάτης δήλωσε ότι η πρόταση δίνει στο Ισραήλ πολλές ευκαιρίες να ασκήσει το δικαίωμα βέτο και να επιβραδύνει τη μετάβαση στην παλαιστινιακή αυτοδιοίκηση.
Μια εκδοχή του σχεδίου Τραμπ/Μπλερ προβλέπει μια μετάβαση κατά την οποία η διοίκηση της Γάζας και της Δυτικής Όχθης θα παραμείνει ξεχωριστή – κάτι στο οποίο αντιτίθεται η Παλαιστινιακή Αρχή.
Για την UNRWA
Ομοίως, η διακήρυξη της Νέας Υόρκης αναθέτει στον οργανισμό αρωγής των Ηνωμένων Εθνών, την UNRWA, κεντρικό ρόλο στην ανοικοδόμηση – αλλά οι ΗΠΑ και το Ισραήλ επιμένουν να καταστρέψουν τον οργανισμό με την αβάσιμη κατηγορία ότι αποτελεί «μέτωπο τρομοκρατών».
Έχει γίνει λόγος για την ανάληψη του ρόλου της UNRWA από την Παλαιστινιακή Αρχή και τη μείωση της έμφασης στο δικαίωμα επιστροφής των Παλαιστινίων.
Ωστόσο, από τον Οκτώβριο του 2023, το Ισραήλ ασκεί οικονομική πίεση στην Παλαιστινιακή Αρχή, παρακρατώντας τα φορολογικά έσοδα που της οφείλονται.
Λοιπόν: πώς θα μπορούσε ο Τραμπ να υποστηρίξει έναν ρόλο για έναν οργανισμό που το Ισραήλ επιδιώκει να οδηγήσει σε χρεοκοπία; Η απάντηση είναι η μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, μια φράση που ακούγεται στους διαδρόμους της διπλωματίας για περισσότερα από 20 χρόνια, αλλά δεν έχει ποτέ επιτευχθεί, γράφει ο Guardian.
Τα συστατικά στοιχεία του προγράμματος μεταρρυθμίσεων είναι γνωστά: εκλογές για νέο πρόεδρο, νέο κοινοβούλιο και δέσμευση ότι όλοι οι υποψήφιοι πρέπει να αποδεχθούν το καταστατικό της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος ύπαρξης του Ισραήλ, ένα μέσο επίσης για τον αποκλεισμό υποψηφίων που υποστηρίζουν τη Χαμάς.
Άλλα στοιχεία περιλαμβάνουν τον τερματισμό των πληρωμών σε πολιτικούς κρατούμενους και αλλαγές στο σχολικό πρόγραμμα σπουδών.
Αντιδράσεις για τα σχέδια του Αμπάς
Το βρετανικό μέσο υπενθυμίζει ότι όλα αυτά είναι μεγάλες απαιτήσεις και ότι δεν έχουν γίνει κοινοβουλευτικές εκλογές από το 2006.
Ο Αμπάς αντιμετωπίζει ήδη αντίσταση στο σχέδιό του να διεξαγάγει εκλογές για το εθνικό συμβούλιο, το όργανο που εποπτεύει την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, για πρώτη φορά από το 1964.
Οι επικριτές του ισχυρίζονται ότι αποκλείει όσους ηγήθηκαν της αντίστασης κατά του Ισραήλ τα τελευταία δύο χρόνια. Πρόκειται για προάγγελο μιας διαμάχης που θα μαίνεται στην παλαιστινιακή πολιτική σκηνή για πολλούς μήνες, σημειώνει ο Guardian.
Το βρετανικό μέσο στη συνέχεια προσθέτει ότι η πραγματικότητα είναι ότι κανείς δεν μπορεί να πει τι είδους παλαιστινιακή πολιτική ηγεσία θα μπορούσε να αναδυθεί από την ερειπωμένη Γάζα και τα καμένα προσφυγικά στρατόπεδα της Δυτικής Όχθης. Γι’ αυτό ο Τραμπ προτιμά ένα μεταβατικό τεχνοκρατικό όργανο που θα συμβουλεύεται την Παλαιστινιακή Αρχή.
Ο Μαχμούντ Αμπάς απευθύνεται στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ διαδικτυακά, 25 Σεπτεμβρίου του 2025.
Για μια διεθνή δύναμη ασφαλείας
Το τελευταίο κομμάτι του δισεπίλυτου παζλ είναι μια διεθνής δύναμη ασφαλείας, κάτι που προβλέπουν τόσο το σχέδιο του Τραμπ όσο και αυτό του ΟΗΕ.
Αυτή αρχικά θα σταθμεύσει στα σύνορα Αιγύπτου – Ισραήλ και θα εισέλθει στη Λωρίδα σε συντονισμό με την ισραηλινή και την αμερικανική πλευρά. Αυτό θα συνεπάγεται τη σταδιακή απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα και την παράδοση των όπλων της Χαμάς.
Η εκπαίδευση των παλαιστινιακών δυνάμεων ασφαλείας θα ξεκινήσει στην Αίγυπτο, την Ιορδανία και σε ορισμένες μουσουλμανικές χώρες, ενώ οι αξιωματικοί θα υπάγονται απευθείας στην Παλαιστινιακή Αρχή.
Ο Νετανιάχου επιμένει εδώ και καιρό ότι δεν θα υπάρξει παλαιστινιακό κράτος, και ορισμένα στοιχεία του σχεδίου Μπλερ δεν έχουν τα χαρακτηριστικά της αυτοδιοίκησης.
Ωστόσο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν έχει παρουσιάσει κανένα σχέδιο για το τι θα συμβεί μετά το τέλος του πολέμου στη Γάζα. Η στιγμή που θα πρέπει να δηλώσει τι είναι διατεθειμένος να αποδεχτεί πλησιάζει γρήγορα, καταλήγει ο Guardian.
Πηγή: in.gr
