Δυόμιση ώρες μιλούσαν και έτρωγαν παρέα ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Ταγίπ Ερντογάν. Παρά δε την εκτίμηση και τον θαυμασμό που, δεδηλωμένα, τρέφει ο ένας για τον άλλο, δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε ότι το θέμα ήταν η προσωπικές τους σχέσεις και η περαιτέρω βελτίωσή τους. Ειδικά καθώς παρόντες ήταν πολλοί ακόμη και από τις δύο πλευρές – υπουργοί, σύμβουλοι, παρατρεχάμενοι.
Είναι προφανές, λοιπόν, ότι η ατζέντα της συνάντησης ανάμεσα στους προέδρους Ηνωμένων Πολιτειών και Τουρκίας ήταν γεμάτη και αφορούσε πολύ περισσότερα και πολύ πιο σημαντικά. Πολλά από αυτά τα ξέρουμε ήδη, με βάση τα επίσημα ανακοινωθέντα – F-16 και F-35, συμβατική και πυρηνική ενέργεια, γεωπολιτικές εξελίξεις – έστω κι αν δεν έχουμε δει ακόμη ούτε συμβόλαια ούτε υπογραφές.
Υπάρχουν και άλλα φυσικά, τα οποία δεν γνωρίζουμε, ειδικά καθώς το μεγαλύτερο μέρος των συνομιλιών διεξήχθη μακριά από τα αδιάκριτα μάτια και αυτιά των δημοσιογράφων. Όπως, για παράδειγμα, τι ακριβώς εννοούσε ο Τραμπ όταν έλεγε για τον Ερντογάν ότι «πρέπει πρώτα να κάνει κάτι για εμάς», προκειμένου να ξεμπλοκάρει η πώληση των «αόρατων» αμερικανικών μαχητικών.
Λογικό, καθώς είναι γνωστό ότι στην πολιτική, τη διπλωματία και τις συναντήσεις κορυφής υπάρχουν πράγματα που λέγονται και δεν γίνονται και πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται. Κάτι που σημαίνει, ότι συχνά τα επίσημα ανακοινωθέντα και οι διαρροές δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και αφήνουν όλα τα σενάρια ανοιχτά – ενώ οι υπόλοιποι, οι «κοινοί θνητοί», περιμένουν από τη ζωή να αποδείξει τι είναι αλήθεια και τι ψέμα.
Αυτά που δεν αλλάζουν
Με βάση τα παραπάνω, παρ’ όλα αυτά, μπορούμε να καταλήξουμε σε ορισμένα συμπεράσματα τα οποία δύσκολα θα αλλάξουν.
Πρώτον, η Τουρκία είναι ένας σημαντικός και στρατηγικής σημασίας εταίρος για τις ΗΠΑ. Πάντοτε ήταν, άλλωστε – ακόμη και επί προεδρίας Μπάιντεν,
έστω και αν ο προκάτοχος του Τραμπ είχε κόντρα με τον Ερντογάν και δεν του έστρωνε «κόκκινο χαλί». Κάτι που σημαίνει ότι οι Αμερικανοί ποτέ δεν θα διακινδυνεύσουν να έρθουν σε ρήξη μαζί της.
Δεύτερον, η Τουρκία μπορεί να μην είναι Αμερική και να μην διαθέτει πυρηνικά όπως η Ρωσία, σίγουρα όμως αποτελεί μια περιφερειακή υπερδύναμη στη Μέση Ανατολή και τη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Κάτι που σημαίνει πως ο Ερντογάν έχει δίκιο όταν λέει ότι τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς αυτή να συναινέσει ή να εκφράσει την ανοχή της. Τα εύσημα που του απέδωσε ο Τραμπ για τη Συρία και η θέση που του κράτησε δίπλα του στη διάσκεψη με τους Άραβες για το Παλαιστινιακό λένε πολλά.
Τρίτον, ως περιφερειακή υπερδύναμη, η Τουρκία έχει και θα συνεχίσει να έχει την πολυτέλεια να παίζει σε πολλά ταμπλό. Έτσι, θα διατηρήσει τους δεσμούς της με τη Ρωσία και την Κίνα, με τους Άραβες και την ΕΕ, χωρίς να τα «σπάει» με τις ΗΠΑ. Κάτι που σημαίνει πως οι κινήσεις του Ερντογάν δεν πρέπει να προκαλούν έκπληξη ούτε είναι αντιφατικές.
Τέταρτον, είτε η Τουρκία πάρει τα F-35 είτε όχι, η ισχύς της και η επιρροή της δεν θα αλλοιωθούν όσο θα ήλπιζαν ορισμένοι. Ειδικά καθώς οι σημερινές πολεμικές συγκρούσεις δεν κρίνονται από μια μοίρα αεροσκαφών, όσο προηγμένα και «αόρατα» και αν είναι. Κάτι που σημαίνει πως πρέπει να μπει ένα μέτρο στις μεγαλόσχημες και πολεμοχαρείς σχετικές αναλύσεις.
Πέμπτον, η Τουρκία των 85 εκατομμυρίων κατοίκων, που είναι και μέλος της ομάδας των G-20, αντιπροσωπεύει μια πολύ σημαντική αγορά για τον Τραμπ, ο οποίος ως γνωστόν δίνει τεράστια σημασία στις μπίζνες. Κάτι που σημαίνει πως θα κάνει τα πάντα για να την εκμεταλλευτεί και να κλείσει εκεί όσο περισσότερες δουλειές μπορεί.
Έκτον, οι θεωρίες περί απομόνωσης του Ερντογάν καταρρέουν οριστικά. Κάτι το οποίο σημαίνει πως εκείνοι που τις εμπνεύστηκαν και έστησαν ολόκληρα αφηγήματα γύρω από αυτές οφείλουν, κάποια στιγμή, να απολογηθούν. Εκτός και αν έχουν σκοπό να συνεχίζουν να μας φλομώνουν με μπαρούφες.
Τουρκία, Ισραήλ και Ελλάδα
Έβδομον, η έχθρα της Τουρκίας με το Ισραήλ δεν είναι δεδομένο ότι θα διαρκέσει για πάντα. Μπορεί αυτή τη στιγμή οι διαφορές τους να φαντάζουν αγεφύρωτες και ο Τραμπ να έχει να διαχειριστεί μια δύσκολη κατάσταση, όμως οι Συμφωνίες του Αβραάμ το 2019 – με τις οποίες τα ΗΑΕ και το Μπαχρέιν αναγνώρισαν το Ισραήλ, κάτι μέχρι τότε αδιανόητο – δείχνουν πως όλα μπορούν να αλλάξουν. Κάτι που σημαίνει πως όσοι έχουν ποντάρει τα ρέστα τους σε αυτή την αντιπαλότητα, κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν.
Τέλος, η συνολική εικόνα από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ και όσα συνέβησαν στο περιθώριό της οδηγεί στο συμπέρασμα ότι για την Τουρκία και τον Ερντογάν, όπως άλλωστε και για τον Τραμπ, η Ελλάδα δεν αποτελεί ζήτημα πρώτης προτεραιότητας. Κάτι που σημαίνει, με τη σειρά του, πως η αντίληψη που θέλει τα πάντα να περιστρέφονται γύρω από εμάς δεν αφορά τους περισσότερους.
Τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω;
Αφενός, ότι Αμερική, Τουρκία, συμμαχία – έστω και από… συνοικέσιο λόγω αμοιβαίου συμφέροντος.
Αφετέρου, ότι τα πολλά λόγια δεν κάνουν την «Ισχυρή Ελλάδα». Ούτε τα πολλά όπλα και το ατελείωτο λόμπινγκ.
Πηγή: tanea.gr
