Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις των Ξένων το βιβλίο της ερευνήτριας Ηλέκτρας-Κατερίνας Προσήλια, που είναι αφιερωμένο στο πρώτο Εργατικό Κέντρο της χώρας, το Εργατικό Κέντρο Βόλου, και στη δράση του από το 1908 έως και τη Δίκη των «Αθεϊκών» το 1914. Το έργο θα είναι διαθέσιμο σύντομα και σε τοπικά βιβλιοπωλεία αλλά και διαδικτυακά.
Από τα πρώτα κιόλας χρόνια της εκβιομηχάνισης της πόλης του Βόλου, οι οραματιστές μιας άλλης κοινωνίας άφησαν έντονο πολιτικό στίγμα στην πόλη, παρά τις διώξεις που υπέστησαν και παρά την επίσημη υποβάθμιση της ιστορίας τους, αναφέρεται το σημείωμα του εκδότη.
Ξαναδιαβάζοντας μαρτυρίες και καταγραφές, μελετώντας με μια νέα ματιά την εφημερίδα Ο Εργάτης και τα Πρακτικά της Δίκης των Αθεϊκών στο Ναύπλιο του 1914, το κείμενο της Ηλέκτρας-Κατερίνας Προσήλια μιλά για τα πρώτα άνθη των κοινωνικών και ταξικών αγώνων στο Βόλο, πριν ο αέρας μεταφέρει τους σπόρους τους στη Λάρισα και στον Αλμυρό, για να γίνουν αργότερα ορόσημο των εργατικών κινητοποιήσεων πανελλαδικά.»
«Το ενδιαφέρον μου γεννήθηκε πριν από αρκετά χρόνια, μέσα από μια συζήτηση για τον πεζόδρομο Τάκη Οικονομάκη. Ήθελα να μάθω ποιος ήταν ο άνθρωπος από τον οποίο πήρε το όνομά του ο δρόμος και σύντομα οδηγήθηκα στην ιστορία του Εργατικού Κέντρου. Από το 2016 μελετούσα αρχεία και εφημερίδες, όπως τον Εργάτη, και τα πρακτικά της Δίκης των Αθεϊκών» απαντά η συγγραφέας, μιλώντας στην ΕΡΤ Βόλου.
Επισημαίνει, ότι η δική της προσέγγιση ήταν να αποδώσει όσο το δυνατόν πιστότερα τις ίδιες τις φωνές των εργατών, χωρίς να τις ερμηνεύσει με όρους του σήμερα: «Πολλοί προσπάθησαν να παρουσιάσουν τους εργάτες είτε ως αναρχικούς είτε ως σοσιαλιστές με τη σημερινή έννοια. Όμως οι πολιτικές ταυτότητες της εποχής ήταν πολύ διαφορετικές».
Το βιβλίο καταγράφει όχι μόνο τις απεργιακές κινητοποιήσεις, αλλά και άλλες δράσεις, όπως τα νυχτερινά σχολεία για τον εγγραμματισμό της εργατικής τάξης, καθώς και την προσπάθεια συμμετοχής των γυναικών, η οποία ωστόσο έμεινε περιορισμένη. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται σε προσωπικότητες όπως ο Γιώργος Κόσσυβας, καπνεργάτης με ριζοσπαστική δράση και επαφές με τα κείμενα του Κροπότκιν.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ανάδειξη του φεμινιστικού λόγου της εποχής. Όπως σημειώνει η κ. Προσήλια, στην εφημερίδα “Ο Εργάτης” δημοσιεύτηκε το 1910 το κείμενο της Θάλειας Χαλκιά «Η γεροντοκόρη», το οποίο ασκούσε δριμεία κριτική στον θεσμό του προκαθορισμένου γάμου. «Ήταν κάτι πρωτοποριακό για την εποχή, που δείχνει ότι υπήρχαν κύκλοι γυναικών στην πόλη με φεμινιστική σκέψη», τόνισε.
Η έρευνα φωτίζει μια περίοδο κατά την οποία ο Βόλος, αν και επαρχιακή πόλη, υπήρξε σημείο συνάντησης εργατών από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, σε μια εποχή έντονης εκβιομηχάνισης. Ωστόσο, μεγάλο μέρος του αρχειακού υλικού έχει χαθεί, κάτι που δυσχέραινε την τεκμηρίωση.
Με το βιβλίο της, η Ηλέκτρα-Κατερίνα Προσήλεια επιχειρεί να κλείσει ένα σημαντικό ιστορικό κενό: την πορεία του πρώτου Εργατικού Κέντρου, που επηρέασε όχι μόνο τον Βόλο αλλά και ολόκληρη τη Θεσσαλία.
www.ertnews.gr
Πηγή: ertnews.gr
