Του Δημήτρη Γκάτσιου
Μέσα σε ένα σκηνικό ευρύτερων γεωπολιτικών αναταράξεων, από την Ουκρανία μέχρι τη Μέση Ανατολή, με την Αθήνα να διαμηνύει ότι κρατάει πάντα ανοιχτή την πόρτα στο διάλογο και να κρατάει εμφατικά στο προσκήνιο τις “κόκκινες γραμμές της, απορρίπτοντας σε παράλληλο χρόνο τα νέα κύματα του τουρκικού αναθεωρητισμού, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν οδεύουν προς τη σημερινή δέκατη συνάντησή τους από το 2019.
Ένα χρόνο μετά το τελευταίο τετ α τετ κορυφής, το οποίο πραγματοποιήθηκε επίσης στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, οι δύο ηγέτες θα βρεθούν ενώπιος ενωπίω στη Νέα Υόρκη. Οι συνθήκες, βέβαια, είναι εντελώς διαφορετικές συγκριτικά με τον Σεπτέμβριο του 2024. Η Άγκυρα που επιχειρεί να επανατοποθετηθεί στο χάρτη ως ηγέτιδα δύναμη έχει στρώσει εδώ και καιρό το “χαλί” των αναθεωρητικών της βλέψεων, την ίδια στιγμή που η ελληνική πρωτεύουσα με μία σειρά από κινήσεις στη “σκακιέρα” της Ανατολικής Μεσογείου κατοχυρώνει τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα και δείχνει την οδό της νομιμότητας, με πυξίδα το Διεθνές Δίκαιο, ως μέσο επίλυσης των διμερών διαφορών. “Από κάθε επαφή, διεθνή επαφή, από κάθε ενέργεια του πρωθυπουργού, του υπουργού Εξωτερικών, των αξιωματούχων της χώρας, να περιμένουμε ουσιαστικά μία ακόμα συνέχιση μιας προσπάθειας ενδυνάμωσης της χώρας και προβολής των εθνικών θέσεων. Η Κυβέρνηση αυτή έχει επιλέξει να “μεγαλώσει” ουσιαστικά την Ελλάδα με πολιτικές που παράγουν αποτέλεσμα, έχει επιλέξει τον διάλογο και με την γείτονα χώρα, με την Τουρκία και όχι μία συγκρουσιακή λογική ψευτοπατριωτισμού που χαμηλώνει την Ελλάδα, την “κονταίνει”, και έχει επιλέξει, σε συνέχεια όσων έχουν κάνει και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, να μη βάζει ούτε καν σε συζήτηση ζητήματα κυριαρχίας, ζητήματα κόκκινων γραμμών. Άρα, αυτές είναι οι αρχές σύμφωνα με τις οποίες προσερχόμαστε σε κάθε τέτοια συζήτηση”, σημείωσε, από το βήμα της ενημέρωσης των δημοσιογράφων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης.
Τα “αγκάθια” και τα μηνύματα
Η συνάντηση των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι προγραμματισμένη να ξεκινήσει στις εννέα το βράδυ ώρα Ελλάδας στο “Σπίτι της Τουρκίας” στην αμερικανική μεγαλούπολη. Με τη γνωστή (σε αυτές τις περιπτώσεις) φόρμα “τρεις συν τρεις” το “παρών” στις συνομιλίες που αναμένεται να διαρκέσουν 30 λεπτά με ατζέντα διμερή και περιφερειακά ζητήματα θα δώσουν οι υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και οι διπλωματικοί σύμβουλοι Μίλτων Νικολαΐδης και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς. Στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν ότι το μοτίβο δεν είναι το ίδιο με αυτό του 2024. Η Αθήνα αποδίδει τον εκνευρισμό της ηγεσίας του εξ’ ανατολών στις κινήσεις που έχει πραγματοποιήσει η χώρα μας στη γεωπολιτική σκακιέρα. Με σημεία αναφοράς:
-Τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό.
-Τα θαλάσσια πάρκα σε Ιόνιο και Νότιες Κυκλάδες.
-Την έμπρακτη εκδήλωση ενδιαφέροντος από τον αμερικανικό κολοσσό της Chevron για έρευνες στα οικόπεδα νότια της Κρήτης και της Πελοποννήσου, η οποία συνδυάστηκε με την πρόσφατη έλευση στην ελληνική πρωτεύουσα του Αμερικανού υπουργού Εσωτερικών, Νταγκ Μπέργκαμ και τις διευρυμένες συνομιλίες που είχε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό. “Με την Τουρκία θα επιδιώκουμε πάντα να έχουμε ανοιχτούς διαύλους, ειλικρινή συζήτηση, θα μεταφέρουμε όμως και τις θέσεις μας με αυτοπεποίθηση και έχοντας τη βεβαιότητα ότι έχουμε το Διεθνές Δίκαιο με το μέρος μας”, επεσήμανε ο κ. Μητσοτάκης, στη συνέντευξη που παραχώρησε στον τηλεοπτικό σταθμό “Αντέννα” πριν καλά-καλά κλειδώσει η συνάντηση κορυφής της Νέας Υόρκης. “Σταθερά πιστεύουμε ότι η ειρηνική συνύπαρξη της Ελλάδας και της Τουρκίας είναι η καλύτερη επιλογή. Σε αυτό το πλαίσιο επιδιώκουμε να έχουμε ανοιχτούς διαύλους. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, σε καμία περίπτωση ότι θα απεμπολήσουμε τα εθνικά μας δίκαια και τα εθνικά μας συμφέρονται. Και για αυτό, την ίδια στιγμή, ενισχύουμε την αποτρεπτική ισχύ της πατρίδας μας”, σημείωσε (real news) ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης.
Η Αθήνα που και σε αυτές τις συνομιλίες των δύο ηγετών επαναλαμβάνει ότι εν μέσω της ευρύτερης γεωπολιτικής κρίσης στόχος είναι η διατήρηση των “ήρεμων νερών” θέτει στο “μικροσκόπιο” τις αναθεωρητικές εξάρσεις της γείτονος που ιονίζουν αρνητικά το περιβάλλον και προτάσσει τις “κόκκινες” γραμμές της. “Η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να συζητήσει ούτε ζητήματα αφοπλισμού, ούτε προφανώς ζητήματα “γκρίζων ζωνών”, ούτε ζητήματα κυριαρχίας. Όσο τα ζητήματα αυτά μπαίνουν στο τραπέζι, τόσο γίνεται εξαιρετικά δύσκολη η επίλυση της μεγάλης μας διαφοράς, που είναι η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Μπορούμε να μάθουμε να ζούμε και με τις διαφορές μας. Και αν δεν μπορούμε να λύσουμε το ζήτημα αυτό, δεν θα μπορέσουμε να το λύσουμε. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι πρέπει μονίμως το θερμόμετρο να είναι στο…κόκκινο και ότι πρέπει να είμαστε μονίμως σε ένα περιβάλλον διαρκούς έντασης”, τονίζει τακτικά ο πρωθυπουργός.
Η ελληνική πρωτεύουσα, σε μία χρονική συγκυρία επανεμφάνισης των δομικών διαφορών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, ξεκαθαρίζει λοιπόν ότι δε συζητεί με την Άγκυρα κάτι παραπάνω από την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, ενώ η οπτική στρέφεται και στην τουρκική επιδίωξη για συμμετοχή στο πρόγραμμα “Safe” για την αμυντική θωράκιση των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και υπό αυτό το πρίσμα ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να φέρει στο προσκήνιο το θέμα της άρσης του τουρκικού casus belli, όπως ο ίδιος έχει σημειώσει ότι θα πράξει. “Σε ό,τι αφορά στη συμμετοχή τρίτων χωρών σε αυτή τη νέα αμυντική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η δική μας θέση είναι σαφής: Σε μία ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική άμυνας δε μπορούν να μετέχουν χώρες, οι οποίες απειλούν ακόμα με πόλεμο μέλη της Ένωσης. Είναι πιστεύω στο χέρι τους να οικοδομήσουν καλές σχέσεις με την Ευρώπη, αλλά αυτό προϋποθέτει και έναν σεβασμό των αρχών της”, έσπευσε να τονίσει ο πρωθυπουργός, υποδεχόμενος πριν λίγες ημέρες στην Ηρώδου Αττικού 19 τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα.
“Η Ελλάδα αποτελεί σημαντικό παράγοντα στις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, της Ανατολικής Μεσογείου δημιουργώντας συνθήκες ασφάλειας και χάρη στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης, μεγαλώνει, προστατεύει τα σύνορά της, διευρύνει τις στρατηγικές της συμμαχίες και αναδεικνύεται ως μία δύναμη σταθερότητας σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον”, είναι το μήνυμα που εκπέμπεται, με αφορμή τη συνολικότερη παρουσία του κ. Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, με τον πρωθυπουργό (πριν τις συνομιλίες με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν) να έχει συνάντηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη.
Πηγή: capital.gr