«Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα έχει συγκλονίσει τη συνείδηση του κόσμου», είπε πρόσφατα σε ομιλία της η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η πρόταση σηματοδοτεί καταδίκη των όσων πράττει το Ισραήλ. Επειδή η έγκρισή της απαιτεί ευρεία πλειοψηφία και όχι ομοφωνία, πολλοί πιστεύουν ότι είναι πιθανό να καταστεί πολιτική. Για τους New York Times όμως η ΕΕ δείχνει ότι μεγάλα λόγια δεν έχουν μεταφραστεί σε μεγάλες πράξεις.
Τα ευρωπαϊκά κράτη συντάσσονται πίσω από ένα σχέδιο για την αναγνώριση της Παλαιστίνης ως κράτους στη φετινή Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Ανώτατοι αξιωματούχοι καταδικάζουν ευρέως τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα, και ορισμένοι έχουν αρχίσει ακόμη και να χαρακτηρίζουν τον πόλεμο «γενοκτονία».
Η Κομισιόν προσπαθεί σήμερα, υποτίθεται, να αναστείλει μέρος της εμπορικής συμφωνίας του μπλοκ με το Ισραήλ. Συνολικά, το μπλοκ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ισραήλ και, το 2024, αντιστοιχούσε στο 32% του συνολικού εμπορίου αγαθών του Ισραήλ. Έτσι, μια τέτοια κίνηση θα ήταν πλήγμα για το Ισραήλ.
Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι New York Times αυτό απέχει πολύ από το να θεωρείται δεδομένο.
«Η Γερμανία ειδικότερα, με το ιστορικό του Ολοκαυτώματος, δίστασε να επικρίνει υπερβολικά ανοιχτά το Ισραήλ. Και η Ιταλία υπήρξε επίσης απρόθυμη» αναφέρει υπενθυμίζοντας πως ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, προειδοποίησε ότι η κριτική προς το Ισραήλ είναι «όλο και περισσότερο ένα πρόσχημα υπό το οποίο διαδίδεται το δηλητήριο του αντισημιτισμού».
Την Πέμπτη, ο Μερτς υπαινίχθηκε ότι η κυβέρνησή του θα αποφασίσει έως τις αρχές του επόμενου μήνα αν θα στηρίξει τις προσπάθειες της ΕΕ να τιμωρήσει το Ισραήλ. Η δε Κάγια Κάλας, η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, άφησε να εννοηθεί πρόσφατα ότι η δυσκολία στην εξεύρεση συμφωνίας μπορεί να επιμείνει.
«Οι πολιτικές γραμμές βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό εκεί όπου ήταν μέχρι τώρα», είπε η Κάλας.
Πράγματι, ενώ η ΕΕ έχει προτείνει υψηλότερους δασμούς σε ισραηλινά αγαθά, δεν είναι σαφές αν αυτό θα συμβεί, σύμφωνα με το αμερικανικό δημοσίευμα καθώς αλλες προσπάθειες τιμωρίας της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου έχουν βαλτώσει λόγω αντιδράσεων, ιδίως από τη Γερμανία.
«Οι κινήσεις μεμονωμένων χωρών επίσης υστερούν σε σχέση με τη ρητορική. Οι προσπάθειες διοχέτευσης βοήθειας στη Γάζα έχουν αποδειχθεί περιορισμένες, ενώ ο λιμός σφίγγει τη θηλιά γύρω από την περιοχή. Και τα κράτη δέχονται μόνο σταγόνες αιτούντων άσυλο από τη Γάζα, με τη μετανάστευση να αποτελεί συχνά πολιτικά ευαίσθητο ζήτημα στο εσωτερικό» τονίζουν οι New York Times.
«Δεν πρόκειται μόνο για τους Παλαιστίνιους»
Για τους φορείς χάραξης πολιτικής, συνεχίζει το δημοσίευμα, το ερώτημα είναι αν η Ευρώπη θα μετατρέψει την καταδικαστική ρητορική σε πιο ισχυρή δράση. Η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη έχει στραφεί εναντίον του τρόπου διεξαγωγής του πολέμου από το Ισραήλ, αλλά μακροχρόνιες συμμαχίες και περίπλοκες πολιτικές ιστορίες έχουν αποτρέψει χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία από το να στηρίξουν σημαντικά μέτρα.
«Δεν έχω δει άλλη στιγμή όπου να έχει οικοδομηθεί τόσο διεθνής δυναμική σε τόσο σύντομο χρόνο, οπότε πιστεύω ότι υπάρχει πραγματικό παράθυρο ευκαιρίας», δήλωσε η Κριστίνα Κάους, αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του German Marshall Fund South, ενός think tank διεθνών σχέσεων. «Αλλά θα πρέπει να δούμε ποιες απτές δεσμεύσεις θα υπάρξουν, πέρα από τη διατύπωση».
«Δεν πρόκειται μόνο για τους Παλαιστίνιους», πρόσθεσε. «Πρόκειται για το αν η Δύση, και η Ευρώπη, μπορούν να στηρίξουν το διεθνές δίκαιο και τον πολυμερισμό».
Το Λουξεμβούργο ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα ενωθεί με το Βέλγιο, τη Βρετανία και μια σειρά άλλων χωρών για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους στη σύνοδο του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, μια πρωτοβουλία με αιχμή τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας, με στόχο την αύξηση της πίεσης στο Ισραήλ.
Την περασμένη Τρίτη, επιτροπή του ΟΗΕ που ερευνά τον πόλεμο στη Γάζα ανέφερε ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων — θέμα που αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της συνόδου. Το Ισραήλ χαρακτηρίζει μια τέτοια κατηγορία «διαστρεβλωμένη και ψευδή».
Κινήσεις με ελάχιστο αντίκτυπο
Ορισμένα μεμονωμένα ευρωπαϊκά κράτη έχουν λάβει πιο συγκεκριμένα μέτρα. Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, υποσχέθηκε πρόσφατα μόνιμη απαγόρευση πώλησης όπλων και πυρομαχικών στο Ισραήλ, αφού ακύρωσε σύμβαση ύψους 700 εκατ. ευρώ (περίπου 825 εκατ. δολάρια) για την αγορά εκτοξευτών ρουκετών. Το Βέλγιο ανακοίνωσε πρόσφατα σχέδια για απαγόρευση εισαγωγών από ισραηλινούς οικισμούς στη Δυτική Όχθη που τελεί υπό κατοχή.
Ωστόσο, τέτοιες κινήσεις, αναφέρει το αμερικανικό δημοσίευμα, είχαν ελάχιστο αντίκτυπο στην πορεία του πολέμου. Και άλλα μέτρα -όπως η συνδρομή ώστε άνθρωποι να διαφύγουν από την περιοχή- είναι πολιτικά πιο δύσκολα.
«Είναι πραγματική ανάγκη η Ευρώπη να αναλάβει δράση», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου, Μαξίμ Πρεβό, σε πρόσφατη συνέντευξη. «Πολλοί, στην κοινή γνώμη, δεν καταλαβαίνουν γιατί η Ευρώπη είναι τόσο διστακτική».
Ωστόσο, οι προσπάθειες σε επίπεδο μπλοκ δυσκολεύονται να προχωρήσουν.
Συμμετοχή σε χρηματοδοτικά προγράμματα
Όταν η διπλωματική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης πραγματοποίησε φέτος επανεξέταση της συμφωνίας που διέπει τις σχέσεις του μπλοκ με το Ισραήλ, διαπίστωσε ενδείξεις ότι το Ισραήλ είχε παραβιάσει τις υποχρεώσεις του για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο του συμφωνητικού.
Κατόπιν αυτής της διαπίστωσης, η Κομισιόν πρότεινε ότι οι πολιτικοί ηγέτες της Ευρώπης θα μπορούσαν να αποκλείσουν το Ισραήλ από το πρόγραμμα χρηματοδότησης έρευνες «Horizon Europe». Όμως ακόμη και αυτό το βήμα δυσκολεύτηκε να συγκεντρώσει επαρκή υποστήριξη μεταξύ των κρατών-μελών.
Περισσότεροι από 200 πρώην πρεσβευτές και στελέχη της διπλωματικής υπηρεσίας του μπλοκ έγραψαν τον περασμένο μήνα στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκφράζοντας την «βαθιά απογοήτευσή» τους για την αποτυχία άσκησης πιο αποτελεσματικής πίεσης στο Ισραήλ.
Πηγή: in.gr
