Περιμένουμε από τους γιατρούς μας να είναι ημίθεοι – άψογοι, ακούραστοι, πάντα σωστοί. Αλλά είναι απλώς άνθρωποι. Ολο και περισσότερο, εργάζονται πολλές ώρες, υπό τεράστια πίεση και συχνά με περιορισμένους πόρους. Φυσικά, καλύτερες συνθήκες θα βοηθούσαν, όπως περισσότερο προσωπικό και βελτιωμένα συστήματα. Αλλά ακόμη και στις καλύτερα χρηματοδοτούμενες κλινικές με τους πιο αφοσιωμένους επαγγελματίες τα πρότυπα μπορεί να εξακολουθούν να είναι ανεπαρκή. Οι γιατροί, όπως και όλοι μας, εργάζονται με νοοτροπία της λίθινης εποχής. Παρά τα χρόνια εκπαίδευσης, ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν είναι ιδανικά εξοπλισμένος για τον ρυθμό, την πίεση και την πολυπλοκότητα της σύγχρονης υγειονομικής περίθαλψης.
Δεδομένου ότι η φροντίδα των ασθενών είναι ο βασικός σκοπός της ιατρικής, το ερώτημα είναι ποιος ή τι είναι το καταλληλότερο για να την παρέχει; Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να εξακολουθεί να προκαλεί υποψίες, αλλά οι έρευνες δείχνουν όλο και περισσότερο πως θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση ορισμένων από τα πιο επίμονα προβλήματα και παραβλεπόμενες αποτυχίες – από λανθασμένες διαγνώσεις και λάθη έως άνιση πρόσβαση στην περίθαλψη.
Λανθασμένη διάγνωση
Ως ασθενείς, ο καθένας από εμάς θα αντιμετωπίσει τουλάχιστον ένα διαγνωστικό λάθος στη διάρκεια της ζωής του. Στην Αγγλία, συντηρητικές εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι περίπου το 5% των επισκέψεων στην πρωτοβάθμια περίθαλψη καταλήγει σε λανθασμένη διάγνωση, θέτοντας σε κίνδυνο εκατομμύρια ασθενείς. Στις ΗΠΑ, τα διαγνωστικά λάθη προκαλούν θάνατο ή μόνιμη βλάβη σε σχεδόν 800.000 άτομα ετησίως. Η λανθασμένη διάγνωση αποτελεί μεγαλύτερο κίνδυνο αν είστε ένας από τους δέκα ανθρώπους παγκοσμίως που πάσχουν από μια σπάνια ασθένεια.
Η σύγχρονη ιατρική υπερηφανεύεται για τον επιστημονικό της χαρακτήρα, όμως οι γιατροί δεν εφαρμόζουν πάντα τις συστάσεις που προκύπτουν από τα επιστημονικά στοιχεία. Μελέτες δείχνουν ότι οι θεραπείες που βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία προσφέρονται μόνο στο ήμισυ περίπου των περιπτώσεων σε ενήλικους στις ΗΠΑ. Οι γιατροί μπορεί επίσης να διαφωνούν σχετικά με τις διαγνώσεις. Σε μια μελέτη με περισσότερες από 12.000 ακτινολογικές εικόνες, οι αξιολογητές που έδωσαν δεύτερη γνώμη διαφώνησαν με την αρχική αξιολόγηση σε περίπου μία στις τρεις περιπτώσεις, οδηγώντας σε αλλαγή της θεραπείας σχεδόν στο 20% των περιπτώσεων. Καθώς η εργάσιμη ημέρα προχωρεί, η ποιότητα μειώνεται περαιτέρω: αυξάνονται οι ακατάλληλες συνταγές αντιβιοτικών, ενώ μειώνονται τα ποσοστά προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο.
Οσο ανησυχητικό και αν είναι αυτό, υπάρχουν κατανοητοί λόγοι για αυτές τις αποτυχίες – και από μια άλλη οπτική γωνία είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι οι γιατροί κάνουν σωστές διαγνώσεις τόσο συχνά. Οι πραγματικότητες της ανθρώπινης φύσης – η απόσπαση της προσοχής, η πολυασχολία, ακόμη και το βιολογικό μας ρολόι – έχουν τις επιπτώσεις τους. Αλλά η εξάντληση, η κατάθλιψη και η γνωστική γήρανση δεν εξαντλούν μόνο τους γιατρούς, αυξάνουν και τον κίνδυνο κλινικών λαθών.
Οι ιατρικές γνώσεις εξελίσσονται επίσης πιο γρήγορα από ό,τι μπορούν να παρακολουθήσουν οι γιατροί. Μέχρι την αποφοίτησή τους, τα μισά από όσα μαθαίνουν οι φοιτητές Ιατρικής είναι ήδη ξεπερασμένα. Χρειάζονται κατά μέσο όρο 17 χρόνια για να φτάσει η έρευνα στην κλινική πρακτική και, με ένα νέο βιοϊατρικό άρθρο να δημοσιεύεται κάθε 39 δευτερόλεπτα, ακόμη και η γρήγορη ανάγνωση των περιλήψεων θα απαιτούσε περίπου 22 ώρες την ημέρα. Υπάρχουν περισσότερες από 7.000 σπάνιες ασθένειες, με 250 επιπλέον να αναγνωρίζονται κάθε χρόνο.
24 ώρες το 24ωρο
Αντίθετα, η τεχνητή νοημοσύνη επεξεργάζεται ιατρικά δεδομένα με αστραπιαία ταχύτητα, 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, χωρίς ύπνο και χωρίς διαλείμματα για τουαλέτα. Ενώ οι γιατροί διαφέρουν με ανεπιθύμητους τρόπους, η τεχνητή νοημοσύνη είναι συνεπής. Και παρόλο που και αυτά τα εργαλεία κάνουν λάθη, θα ήταν αγενές να αρνηθεί κανείς πόσο εντυπωσιακά είναι τα τελευταία μοντέλα, με μερικές μελέτες να δείχνουν ότι υπερτερούν κατά πολύ των γιατρών στην κλινική συλλογιστική, συμπεριλαμβανομένων των περίπλοκων ιατρικών παθήσεων.
Η υπερδύναμη της τεχνητής νοημοσύνης είναι να εντοπίζει μοτίβα που οι άνθρωποι δεν βλέπουν, και αυτά τα εργαλεία είναι εκπληκτικά καλά στην αναγνώριση σπάνιων ασθενειών – συχνά καλύτερα από τους γιατρούς. Για παράδειγμα, σε μια μελέτη του 2023 οι ερευνητές εισήγαγαν 50 κλινικές περιπτώσεις – συμπεριλαμβανομένων δέκα σπάνιων παθήσεων – στο ChatGPT-4. Ζητήθηκε να δώσει διαγνώσεις με τη μορφή προτεινόμενων κατατάξεων. Επέλυσε όλες τις κοινές περιπτώσεις με τη δεύτερη πρόταση και έφτασε στο 90% των σπάνιων παθήσεων με την όγδοη, ξεπερνώντας τους γιατρούς που χρησιμοποιήθηκαν ως συγκριτικά στοιχεία.
Στη συνέχεια, υπάρχει το πρόβλημα της πρόσβασης. Αυτοί που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη – οι πιο άρρωστοι, οι φτωχότεροι και οι πιο περιθωριοποιημένοι της κοινωνίας – είναι και αυτοί που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να μείνουν πίσω. Τα γεμάτα προγράμματα και τα ανεπαρκή μέσα μαζικής μεταφοράς έχουν ως αποτέλεσμα εκατομμύρια άνθρωποι να χάνουν τα ραντεβού τους. Οι γονείς και οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εργάζονται στην οικονομία των μικροεργασιών, συχνά δυσκολεύονται να παρευρεθούν στις εξετάσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αμερικανικής Ερευνας Χρήσης Χρόνου, οι ασθενείς θυσιάζουν δύο ώρες για μια επίσκεψη 20 λεπτών στον γιατρό.
Πηγή: tanea.gr
