Από τον Σεπτέμβριο του 2023, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε βρεθεί στο «Σπίτι της Τουρκίας» στην 1η Λεωφόρο του Μανχάταν για να συζητήσει με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχουν συμβεί πολλά: για παράδειγμα, η Διακήρυξη των Αθηνών (Δεκέμβριος 2023) που έβαζε σε νέα τροχιά τα ελληνοτουρκικά, αλλά και η επιβάρυνση του κλίματος τους τελευταίους μήνες ανάμεσα στις δύο πλευρές του Αιγαίου, υπό το βάρος και των εξελίξεων στο διεθνές περιβάλλον. Η επιστροφή του έλληνα Πρωθυπουργού και του τούρκου προέδρου στον ίδιο χώρο σήμερα στις 9 το βράδυ ώρα Ελλάδας (14.00 Νέας Υόρκης, εφόσον δεν υπάρξει επανασχεδιασμός της τελευταίας στιγμής), δύο χρόνια μετά το τελευταίο ωριαίο και χωρίς εκπλήξεις ραντεβού κορυφής στην έδρα τη τουρκικής διπλωματίας επί αμερικανικού εδάφους, θα «μετρηθούν» εκ νέου τα όρια του ελληνοτουρκικού διαλόγου, ο οποίος είχε έτσι κι αλλιώς ατονήσει.
Ασκηση ισορροπίας
Με εκκρεμότητα πολλών μηνών για τον προσδιορισμό ημερομηνίας για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, με έλλειψη οποιασδήποτε προόδου ως προς την είσοδο Αθήνας – Αγκυρας σε ουσιαστικές συζητήσεις για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας και με την Τουρκία να επαναφέρει το πλέγμα των διεκδικήσεων και στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, το τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν μοιάζει με δύσκολη άσκηση ισορροπίας. Βασικός στόχος, να εκπεμφθεί μήνυμα ηπιότητας: ότι παρά τις δομικές αποστάσεις και διαφωνίες, οι δίαυλοι (για την αποφυγή περιβάλλοντος κρίσης) θα παραμείνουν ανοιχτοί – «μπορούμε να μάθουμε να ζούμε και με τις διαφορές μας» και αυτό δεν σημαίνει, κατά τη πρόσφατη πρωθυπουργική αποστροφή, «ότι πρέπει μονίμως το θερμόμετρο να είναι στο κόκκινο». Της επιλογής του διαλόγου με την Αγκυρα και «όχι μια συγκρουσιακή λογική ψευτοπατριωτισμού που κονταίνει την Ελλάδα» υπεραμύνθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, επαναλαμβάνοντας ότι η Αθήνα δεν βάζει στη συζήτηση θέματα κυριαρχίας. Η ελληνική πλευρά, παρότι επιμένει ότι «δεν βάζει προτεραιότητες ετεροκαθοριζόμενη», επιχειρεί να διαβάσει το περιβάλλον ανακατατάξεων (σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο, συνυπολογίζοντας προφανώς το επικείμενο ραντεβού Τραμπ – Ερντογάν στον Λευκό Οίκο την Πέμπτη).
Τρία ζητήματα
«Δεν υπάρχει καμία υποχώρηση από τις κόκκινες γραμμές μας» λένε κυβερνητικές πηγές και, ενόσω το ζητούμενο είναι να αποφευχθεί κάθε περαιτέρω επιβάρυνση στην ατμόσφαιρα των ελληνοτουρκικών σχέσεων – πόσω μάλλον μια επιδείνωση επί του πεδίου –, υπάρχουν τρία θέματα που λειτουργούν ως κρας τεστ διαχείρισης: πρώτον, η στάση της ελληνικής πλευράς ότι χωρίς την άρση του casus belli δεν προχωρά η Τουρκία στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE. Δεύτερον, οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις με αιχμή το καλώδιο GSI Ελλάδας – Κύπρου που μένει σε εκκρεμότητα, έχοντας προκαλέσει τριβές και μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας (το θέμα θα συζητήσουν επίσης σήμερα Μητσοτάκης και Νίκος Χριστοδουλίδης). Τρίτον, ο ανταγωνισμός στο πεδίο της Λιβύης, με την Τουρκία να ασκεί επιρροή και στην Ανατολική και στη Δυτική Λιβύη και με την Αθήνα να κινητοποιείται τώρα με ανοίγματα και στις δύο πλευρές.
Οι επαφές Μητσοτάκη
Πέραν του ραντεβού με τον Ερντογάν (με διάρκεια έως 30 λεπτών, όπως όλα δείχνουν), παρουσία των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη – Χακάν Φιντάν και των διπλωματικών συμβούλων των δύο ηγετών Μίλτωνα Νικολαΐδη – Τσαγατάι Κιλίτς, ο Μητσοτάκης θα έχει σήμερα συζητήσεις με τον κύπριο Πρόεδρο, τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ κια τον πρόεδρο της Υεμένης Ρασάντ αλ Αλίμι. Στις επαφές του θα βρίσκονται, όπως κάθε χρόνο, εκπρόσωποι αμερικανο-εβραϊκών οργανώσεων αλλά και επενδυτές (στους τομείς της ενέργειας, της άμυνας, της φαρμακοβιομηχανίας).
Πηγή: tanea.gr