Του Κώστα Κατίκου
Νέες αλλαγές ετοιμάζονται στα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, με στόχο την ενίσχυσή τους ως δεύτερου πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος με ελαστικότερα κριτήρια εισόδου και χαμηλότερη φορολόγηση των παροχών τους.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η συνολική αξία του ενεργητικού των ΤΕΑ αυξήθηκε κατά 3,8% και διαμορφώθηκε στα 2,639 δισ. ευρώ στο τέλος του β’ τριμήνου του 2025, έναντι 2,543 δισ. ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο.
Παρά την αύξηση του ενεργητικού τους, αντικίνητρο για την ασφάλιση στα επαγγελματικά ταμεία αποτελεί η φορολόγηση των παροχών τους. Στο τραπέζι βρίσκονται προτάσεις για λιγότερη φορολογία στις παροχές ώστε να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των ασφαλισμένων και, δη, αυτών που πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν μέσα στα επόμενα 10 χρόνια και θεωρούν ότι δεν συμφέρει να ενταχθούν σε επαγγελματικό ταμείο από τη στιγμή που οι παροχές τους θα φορολογηθούν με υψηλούς συντελεστές.
Η φορολόγηση των παροχών από τα ΤΕΑ, σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό καθεστώς (νόμος 5078/2023), είναι:
-
Για παροχές που αντιστοιχούν σε έως 5 έτη ασφάλισης, ο φόρος είναι 10% αν ληφθούν ως σύνταξη και 20% εφόσον καταβάλλονται εφάπαξ.
-
Για παροχές που αντιστοιχούν σε 6 έως 10 έτη ασφάλισης, ο φόρος είναι 7,5% για σύνταξη και 15% για εφάπαξ.
-
Για παροχές που αντιστοιχούν σε 11 έως 20 έτη ασφάλισης, ο φόρος είναι 5% για σύνταξη και 10% για εφάπαξ.
-
Για παροχές που αντιστοιχούν σε 20 και περισσότερα έτη ασφάλισης, ο φόρος είναι 2,5% για σύνταξη και 5% για εφάπαξ.
Οι εν λόγω συντελεστές φορολόγησης των παροχών δεν θεωρούνται ελκυστικοί για τη σύσταση νέων επαγγελματικών ταμείων και το φορολογικό καθεστώς είναι ίσως και ένας από τους βασικούς λόγους που δεν έχει συσταθεί κανένα καινούργιο επαγγελματικό ταμείο μετά την ψήφιση του νόμου.
Με τις αλλαγές που ετοιμάζονται, θα επιτρέπεται, για παράδειγμα, η είσοδος σε επαγγελματικό ταμείο ασφαλισμένων μεγαλύτερης ηλικίας, όπως οι 58άρηδες, που με τον πρώτο νόμο έχουν αντικίνητρο να ενταχθούν σε επαγγελματικό ταμείο, καθώς οι παροχές που θα λάβουν με μια 5ετία παραμονής φορολογούνται με 20% αν ληφθούν εφάπαξ και με 10% αν ληφθούν ως μια μικρή συμπληρωματική σύνταξη.
Για έως 10 έτη παραμονής, ο φόρος είναι 7,5% και 15% και θεωρείται επίσης υψηλός για κάποιον ασφαλισμένο που αποφασίζει να μπει σε επαγγελματικό ταμείο μετά τα 55 ή τα 58, καθώς θα επιβαρυνθεί με δυσανάλογα υψηλό φόρο σε σχέση με τις εισφορές που θα καταβάλει και τις παροχές που θα πάρει.
Με τον νέο νόμο, οι συντελεστές φορολόγησης των παροχών θα μειωθούν (έτσι εξετάζεται τουλάχιστον), προκειμένου να ξεμπλοκάρει η σύσταση νέων ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης και να ενταχθούν όχι μόνον οι νέοι, αλλά και οι 58άρηδες που θέλουν να βελτιώσουν τη σύνταξη που θα πάρουν από τον ΕΦΚΑ.
“Σωσίβιο” για τους ελ. επαγγελματίες
Μια από τις ομάδες στόχους των αλλαγών στην επαγγελματική ασφάλιση είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι συντάξεις που θα πάρουν μετά από μια 10ετία-15ετία, οι οποίες με βάση τα σημερινά δεδομένα ασφάλισής τους δεν φαίνεται ότι μπορούν να ξεπεράσουν τα 700 με 800 ευρώ, επειδή 8 στους 10 ασφαλίζονται στην 1η κατηγορία, που έχει τη χαμηλότερη εισφορά, αλλά μακροπρόθεσμα οδηγεί και σε χαμηλή σύνταξη.
Επειδή η πλειοψηφία των ελευθέρων επαγγελματιών δεν έχει καμία προοπτική βελτίωσης των συντάξεών τους (δεν έχουν ούτε επικουρική, με εξαίρεση τους μηχανικούς και τους υγειονομικούς), η επιλογή ενός επαγγελματικού ταμείου μπορεί να τους εξασφαλίσει ένα συμπλήρωμα σύνταξης γύρω στο 20% της αντίστοιχης κύριας σύνταξης.
Για τον λόγο αυτόν, στον νέο νόμο θα επιτρέπεται η σύσταση επαγγελματικών ταμείων χωρίς περιορισμούς και με λιγότερα από 100 άτομα, κάτι που προβλέπει το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο. Το σημαντικότερο δε, είναι ότι οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να ασφαλίζονται και σε διαφορετικά ταμεία από τον κλάδο στον οποίο ανήκουν.
Επίσης, θα επιτρέπεται η μεταφορά από ομαδικό ασφαλιστήριο σε επαγγελματικό ταμείο, ενώ τα όποια φορολογικά κίνητρα αποφασιστούν θα ισχύουν αυτομάτως και στα ομαδικά ασφαλιστήρια των ιδιωτικών εταιρειών.
Πηγή: capital.gr