Η ζέστη συνέβαλε στον θάνατο περίπου 63.000 ανθρώπων στην Ευρώπη το καλοκαίρι του 2024. Αυτό είναι το συμπέρασμα της ετήσιας μελέτης αναφοράς του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal), που μελετά τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, καθώς καθιστά συχνότερους τους καύσωνες.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρησης Nature Medicine, όπου σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, «62.775 θάνατοι συνδέονται με τη ζέστη το 2024, πολύ περισσότεροι σε σύγκριση με το 2023 αλλά λιγότεροι σε σχέση με το 2022». Και δεν είναι η πρώτη που συνδέει τη ζέστη με αύξηση των θανάτων.
Το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο που έχει καταγραφεί ποτέ
Η μελέτη αυτή πραγματοποιείται από ερευνητές του ISGlobal και έχει καθιερωθεί να διεξάγεται σε ετήσια βάση από τις αρχές της δεκαετίας του 2020. Η Ευρώπη σήμερα θεωρείται η ήπειρος που θερμαίνεται γρηγορότερα από όλες τις υπόλοιπες. Και οι πόλεις της καθίστανται επικίνδυνες για τους κατοίκους τους. Το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο που έχει καταγραφεί ποτέ. Το προηγούμενο ρεκόρ καταγράφηκε το 2022 ενώ το 2023 ήταν μια σχετικά ήπια χρονιά.
Τα δύο τρίτα των εκτιμώμενων θανάτων σημειώθηκαν στη Νότια Ευρώπη. Η Ιταλία, η οποία έχει αναλογικά τον μεγαλύτερο πληθυσμό ηλικιωμένων στην Ευρώπη και βίωσε υψηλές θερμοκρασίες και τα τρία καλοκαίρια, είχε τον υψηλότερο απόλυτο αριθμό θανάτων κάθε καλοκαίρι.
Αύξηση 20% σε εισαγωγές επειγόντων περιστατικών
Αν και το καλοκαίρι του 2025 δεν συμπεριλήφθηκε στη μελέτη, η Ιταλική Εταιρεία Επειγόντων Περιστατικών (SIMEU) δήλωσε επίσης ότι οι εισαγωγές στα επείγοντα περιστατικά αυξήθηκαν έως και 20% σε ορισμένες περιοχές κατά τη διάρκεια των μέγιστων θερμοκρασιών φέτος.

Ιταλία: Εισαγωγή ηλικιωμένου στο νοσοκομείο / EPA PHOTO/ANSA/DANIEL DAL ZENNARO
«Οι ασθενείς που ήταν ήδη αδύναμοι και υπέφεραν από πολλαπλές παθήσεις χρειάστηκαν περισσότερη νοσοκομειακή περίθαλψη, γεγονός που αύξησε την πίεση στις νοσοκομειακές υπηρεσίες, όπως συμβαίνει σε περιόδους εξάρσεων γρίπης», δήλωσε στο Reuters ο Αλεσάντρο Ρικάρντι, πρόεδρος της SIMEU.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν επίσης ότι ο ορισμός του καύσωνα διαφέρει από χώρα σε χώρα. Και ότι οι ευρωπαϊκές υγειονομικές αρχές παρέχουν όλο και περισσότερο προειδοποιήσεις για τη ζέστη όταν οι θερμοκρασίες αναμένεται να αυξηθούν πολύ.
Αβεβαιότητα για τους αριθμούς
Οι ερευνητές, αφού αναθεώρησαν ελαφρά προς τα επάνω τις εκτιμήσεις τους, πιθανολογούν ότι 67.873 θάνατοι συνδέονται με τη ζέστη το 2022 και 50.798 το 2023.
Η ISGlobal δήλωσε ότι είχε υποεκτιμήσει τους θανάτους από ζέστη για το 2022 και το 2023, οι οποίοι είχαν υπολογιστεί με βάση εβδομαδιαία και όχι ημερήσια αρχεία, και αναθεώρησε ελαφρώς προς τα πάνω τις προηγούμενες εκτιμήσεις της.
Ωστόσο, ο Τόμας Χάνος, βασικός συγγραφέας της μελέτης του ISGlobal επισήμανε ότι, παρά την «ακρίβεια» των αριθμών αυτών, υπάρχει σημαντική «αβεβαιότητα». Έτσι, μολονότι αναφέρουν 62.775 θανάτους για το 2024, είναι πιθανό ο πραγματικός αριθμός να είναι κατά πολύ χαμηλότερος ή υψηλότερος. Δηλαδή να κυμαίνεται από 35.000 έως και 85.000, ανάλογα με τη μεθοδολογία που ακολουθεί ο κάθε επιστήμονας.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι ερευνητές τονίζουν ότι δεν θα πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι οι καύσωνες σκοτώνουν κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στην Ευρώπη. Κατά συνέπεια συνιστούν σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας.


Βέλγιο: Παρέχοντας δροσιά σε ηλικιωμένους ψεκάζοντας με νερό / REUTERS/Yves Herman/File Photo
Οι κίνδυνοι για τον οργανισμό από τη ζέστη είναι πολλοί και δεν περιορίζονται μόνο στην αφυδάτωση και τη θερμοπληξία. Οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να επιδεινώσουν μακροπρόθεσμα άλλα νοσήματα. Όπως καρδιακές και αναπνευστικές παθήσεις, τον διαβήτη ή ψυχιατρικά προβλήματα.
Συνταγογραφήστε… δροσιά
Σύμφωνα με τον Χεράρδο Σάντσεθ, αξιωματούχο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, απαιτούνται επενδύσεις για τη βελτίωση των υποδομών της Ευρώπης για την αντιμετώπιση της ζέστης και την πρόσβαση στην ψύξη.
Ο Χεράρδο Σάντσεθ συμμετέχει στην ομάδα εμπειρογνωμόνων που αναθεωρεί τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την υγεία από τη ζέστη. Και επισημαίνει ότι εκτός από τις έρευνες και τα δεδομένα για τους θανάτους απαιτείται και δράση.
«Η προστασία από τη ζέστη πρέπει να αντιμετωπίζεται ως βασικό φάρμακο για όσους τη χρειάζονται περισσότερο», δήλωσε στο Reuters.
Από την πλευρά του, ο Τόμας Χάνος επισημαίνει ότι η θνησιμότητα που σχετίζεται με τη ζέστη είναι αισθητή ακόμη και σε θερμοκρασίες έως και 24 βαθμούς Κελσίου, για ορισμένους πληθυσμούς σε συγκεκριμένες τοποθεσίες.
Πηγή: in.gr