Σε μια συνάντηση που θα απέχει μόλις δύο 24ωρα από το τετ α τετ του έλληνα Πρωθυπουργού με τον τούρκο πρόεδρο, το οποίο – εκτός απροόπτου – αναμένεται το βράδυ της Τρίτης, στο περιθώριο της 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα γίνει δεκτός από τον Ντόναλντ Τραμπ την Πέμπτη στον Λευκό Οίκο. Εχει τη σημασία του ότι τη συνάντηση φρόντισε να προβάλει ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος, με ανάρτηση στην πλατφόρμα Truth Social, αναφέροντας ότι συνεργάζεται ήδη για «πολλές εμπορικές και στρατιωτικές συμφωνίες» με τον ηγέτη της Τουρκίας. Ως παράδειγμα, ο ίδιος έφερε τις περιπτώσεις «μιας μεγάλης κλίμακας αγορά αεροσκαφών Boeing», «μιας σημαντικής συμφωνία για τα F-16» και «τη συνέχιση των συνομιλιών για τα F-35», με τον Τραμπ να δηλώνει πως αναμένει «να ολοκληρωθούν θετικά».
Σύμφωνα με το Bloomberg, o Ερντογάν μεταβαίνει στις ΗΠΑ έχοντας στις αποσκευές του μια παραγγελία για 250 έως 300 αεροσκάφη Boeing, τα οποία προορίζονται για την Turkish Airlines. Στην ατζέντα της Αγκυρας βρίσκεται και το πρόγραμμα για τα μαχητικά F-16, εντούτοις, το κυρίαρχο αίτημα είναι η επιστροφή στο πρόγραμμα των F-35, για την οποία απαιτείται έγκριση από το Κογκρέσο.
«Πολύτιμος ομόλογος και φίλος» ο Τραμπ
Προτού αναχωρήσει για Νέα Υόρκη, ο τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι θα συζητήσει με τον αμερικανό πρόεδρο τη συνεργασία σε τομείς όπως είναι το εμπόριο, η αμυντική βιομηχανία και οι επενδύσεις ενώ ψηλά στην τουρκική ατζέντα θα βρίσκεται και η Γάζα, καθώς και η Συρία, με ζητούμενο για την Αγκυρα την ενσωμάτωση των εκεί κουρδικών δυνάμεων στον συριακό στρατό. «Η σημασία της στενής διαβούλευσης και συντονισμού μεταξύ δύο φίλων και συμμάχων γίνεται όλο και πιο κατανοητή με την πάροδο του χρόνου» τόνισε ο Ερντογάν, υπογραμμίζοντας ότι η χώρα του έχει ήδη εκφράσει «την υποστήριξή της στο όραμα για την παγκόσμια ειρήνη του Τραμπ». Ενδεικτικός της προσωπικής σχέσης Τραμπ – Ερντογάν είναι και ο τρόπος απεύθυνσης, με τον τούρκο πρόεδρο να κάνει λόγο στη δική του ανάρτηση για «πολύτιμο ομόλογο και φίλο του» όσον αφορά τον Τραμπ, και τον αμερικανό πρόεδρο να επισημαίνει πως «ανυπομονεί να δει στις 25 του μήνα» τον «πρόεδρο Ερντογάν», με τον οποίο έχει «πάντα πολύ καλές σχέσεις».
Τα εμπόδια για τα F-35
Η ελπίδα που εξέφρασε ο Ερντογάν ενόψει της επίσκεψης που θα πραγματοποιήσει στον Λευκό Οίκο (τελευταία φορά είχε βρεθεί τον Νοέμβριο του 2019, επί πρώτης θητείας Τραμπ), περί «τερματισμού των πολέμων και των συγκρούσεων στην περιοχή στο πλαίσιο του κοινού οράματος για την παγκόσμια ειρήνη» που μοιράζονται ΗΠΑ – Τουρκία, διαπερνά και αρκετά τουρκικά ΜΜΕ, που βλέπουν στο συγκεκριμένο τετ α τετ μια ευκαιρία αναβάθμισης της διμερούς σχέσης, με οφέλη για την Τουρκία επί της Ανατολικής Μεσογείου. Ωστόσο, για το ζήτημα των F-35, στην «Χουριέτ» τονίζεται πως «ακόμη και αν ο Πρόεδρος (Τραμπ) το εγκρίνει, το Κογκρέσο θα πρέπει να τροποποιήσει τον νόμο ή να θεσπίσει άλλη νομοθεσία» ενώ, και στο φιλοτραμπικό δίκτυο Breitbart, γίνεται αναφορά στα εμπόδια που συναντά η επιστροφή της Τουρκίας στα F-35. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «τον Ιούλιο, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Τζιμ Ρις (Ρεπουμπλικανός – Αϊνταχο) δήλωσε ότι θα παραμείνει η αναστολή στην παράδοση έξι ολοκληρωμένων μαχητικών αεροσκαφών F-35 από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Τουρκία».
Ο Ρούμπιο στην Αθήνα έως το τέλος του έτους
Στενά μεν, αλλά χωρίς ιδιαίτερη ανησυχία, παρακολουθεί η Αθήνα τις κινήσεις της Αγκυρας, επιμένοντας στη σταθερή αντίληψή της πως οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις – οι οποίες, όπως τονίζεται, δεν ετεροπροσδιορίζονται – βρίσκονται σε εξαιρετικό επίπεδο με προοπτικές διαρκούς βελτίωσης. Στο πλαίσιο του στρατηγικού διαλόγου, άλλωστε, αναμένεται στην Αθήνα έως το τέλος του έτους ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ενώ τον Νοέμβριο θα βρεθούν στην Ελλάδα ακόμη δύο υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, εκ νέου ο αμερικανός υπουργός Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ και ο υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ, για τη Σύμπραξη για τη Διατλαντική Συνεργασία στην Ενέργεια (P-TECC) που θα διεξαχθεί στην Αθήνα.
Με την επικείμενη συνάντηση Τραμπ – Ερντογάν στο φόντο, από την ελληνική πλευρά επιμένουν στη γεωπολιτική διάσταση της επίσημης εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τον αμερικανικό κολοσσό Chevron. Στον απόηχο της αναφοράς Τραμπ στα F- 35, αρμόδιες πηγές τονίζουν πως έγινε λόγος μόνο για «συνέχιση συνομιλιών» και παραπέμπουν στην απάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τον Αύγουστο προς τη διακομματική πρωτοβουλία των 40 του Κογκρέσου (που εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην επαναφορά της Τουρκίας στα F -35), η οποία, μεταξύ άλλων, έλεγε πως «ξεκαθαρίζεται ότι η αμερικανική θέση για την κατοχή των ρωσικών S-400 δεν έχει αλλάξει και ότι οι όροι για την απόκτηση F-35 από τις ΗΠΑ είναι απολύτως καθορισμένοι από τον Νόμο Εθνικής Αμυνας του 2020». Παράλληλα με την υφιστάμενη «ασπίδα» στο Κογκρέσο, από την Αθήνα εκφράζεται η πεποίθηση πως υπάρχει δυνατότητα «εξουδετέρωσης» οποιασδήποτε επιρροής στην Ουάσιγκτον, την ώρα που δεν διαφαίνεται πρόθεση των ΗΠΑ για εμπλοκή στα ελληνοτουρκικά.
Με στόχο την προώθηση της ελληνικής ατζέντας, άλλωστε, η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου βρίσκεται από την προηγούμενη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον. Στις δικές της επαφές σε Κογκρέσο, Στέιτ Ντιπάρτμεντ και Πεντάγωνο κεντρικό ζήτημα ήταν η προετοιμασία του στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας – ΗΠΑ, με τον αμερικανό υφυπουργό Πολέμου Ελμπριτζ Κόλμπι να κάνει λόγο για «πολύτιμη και ευρεία συζήτηση για το στρατηγικό περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο».
Πηγή: tanea.gr
