Σε σύγχυση βρίσκονται οι ερευνητικές κοινότητες σε όλο τον κόσμο, μετά τις αλλαγές στις ΗΠΑ που αφορούν το εμπόριο, τη μετανάστευση, την εκπαίδευση και τις δημόσιες δαπάνες.
Η αμερικανική οικονομία, που κάποτε ήταν ο ιδανικός προορισμός για τους ταλαντούχους, ξαφνικά φαίνεται ότι θα μπορούσε να χάσει την ελκυστικότητά της πυροδοτώντας μια νέα συζήτηση, σχετικά με το αν η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για να προσελκύσει απογοητευμένους ερευνητές και να ενισχύσει το δικό της οικοσύστημα καινοτομίας.
Μπορεί η ΕΕ να κλέψει από τις ΗΠΑ «ταλέντα»;
Η ευκαιρία είναι πραγματική για τις Βρυξέλλες και το διακύβευμα μεγάλο, καθώς η ΕΕ συνεχίζει να υστερεί έναντι των ΗΠΑ σε σχεδόν όλες τις τεχνολογίες αιχμής, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης. Μια πρόσφατη έκθεση του BCG Henderson Institute δείχνει ότι οι αυστηρότεροι κανόνες μετανάστευσης και οι βαθιές περικοπές στη χρηματοδότηση της ακαδημαϊκής έρευνας στις ΗΠΑ αυξάνουν την πιθανότητα οι κορυφαίοι ερευνητές στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, πολλοί από τους οποίους δεν έχουν γεννηθεί στις ΗΠΑ, να αναζητήσουν να αξιοποιήσουν το ταλέντο τους αλλού.
Το κόστος αυτής της μεταμόρφωσης θα είναι σημαντικό.
Η επαναπατρισμός αυτών των κορυφαίων Ευρωπαίων ακαδημαϊκών είναι ένα σημαντικό βήμα για τους ευρωπαίους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, αλλά για να καλύψει τη διαφορά, η ΕΕ πρέπει επίσης να είναι σε θέση να προσελκύσει ταλέντα πέρα από την ευρωπαϊκή διασπορά, η οποία αποτελεί μόνο ένα μικρό μέρος της παγκόσμιας βάσης ταλέντων στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, σύμφωνα με δημοσίευμα του Fortune.
Η Ευρώπη θα χρειαστεί σημαντικές αλλαγές για να προσελκύσει ταλέντα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης
Για να μετατραπεί σε πόλο έλξης για ταλέντα στον τομέα της τεχνολογίας, η Ευρώπη πρέπει να δημιουργήσει ένα ακαδημαϊκό οικοσύστημα που θα είναι πιο στενά συνδεδεμένο με τις βιομηχανίες της, ένα απαραίτητο βήμα για την παροχή των επαγγελματικών διαδρομών και των ροών πληροφοριών που απαιτούνται για τη μετατροπή των ακαδημαϊκών ανακαλύψεων και εφευρέσεων σε επιχειρηματική αξία. Το κόστος αυτής της μεταμόρφωσης θα είναι σημαντικό, όπως συζητήθηκε δημόσια, για παράδειγμα, στην έκθεση Ντράγκι. Μόνο τότε οι επενδύσεις της ΕΕ στον ακαδημαϊκό χώρο θα μπορέσουν να αποφέρουν μακροπρόθεσμα οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη για την Ένωση.
Ένα «λεπτό» εγχείρημα για την ΑΙ
Η ΕΕ ανακοίνωσε πρόσφατα την διάθεση 500 εκατομμυρίων ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια για να βοηθήσει στην προσέλκυση ξένων ερευνητών. Τα κράτη μέλη έχουν επίσης ξεκινήσει τις δικές τους πρωτοβουλίες, όπως η δέσμευση της Γαλλίας για 100 εκατομμύρια ευρώ στην πλατφόρμα «Choose France for Science» για την προσέλκυση διεθνών ερευνητών και η δέσμευση της Ισπανίας για 45 εκατομμύρια ευρώ για να προσελκύσει επιστήμονες «που περιφρονούνται ή υποτιμούνται από την κυβέρνηση Τραμπ».
Εάν αυτές οι επενδύσεις γίνουν με μοναδικό στόχο την επαναπατρισμό των Ευρωπαίων με δεξιότητες στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης στις ΗΠΑ, υπάρχει κίνδυνος να αποτύχουν. Οι ΗΠΑ φιλοξενούν περίπου το 60% των 2.000 κορυφαίων ερευνητών στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης παγκοσμίως, εκ των οποίων μόνο το ένα πέμπτο κατάγεται από την Ευρώπη. Ακόμη και μια μαζική έξοδος ιστορικών διαστάσεων θα κάλυπτε μόνο το ήμισυ του τρέχοντος χάσματος μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ όσον αφορά το μερίδιο των κορυφαίων ερευνητών στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης.
Το ερευνητικό οικοσύστημα της τεχνητής νοημοσύνης στις ΗΠΑ υποστηρίζεται κατά κύριο λόγο από ταλέντα από την Ασία, όχι από την Ευρώπη.
Στα κορυφαία εργαστήρια GenAI, όπως το OpenAI και το Anthropic, μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό των ειδικών στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης (λιγότερο από 1% του 25% των εργαζομένων που έχουν ολοκληρώσει τις προπτυχιακές τους σπουδές εκτός των ΗΠΑ) ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές του σπουδές στην ΕΕ. Το μέλλον της προσφοράς ταλέντων στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης δεν διαφέρει: το 2023, οι 10 κορυφαίες χώρες που συνεισφέρουν στους κατόχους διδακτορικού διπλώματος στην πληροφορική και τα μαθηματικά που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό στις ΗΠΑ αντιπροσώπευαν το 80% του συνόλου. Ωστόσο, καμία από αυτές τις χώρες δεν βρίσκεται στην Ευρώπη.
Το ερευνητικό οικοσύστημα της τεχνητής νοημοσύνης στις ΗΠΑ υποστηρίζεται κατά κύριο λόγο από ταλέντα από την Ασία, όχι από την Ευρώπη: το 85% των ξένων ατόμων που εργάζονται στις ΗΠΑ σε τεχνικές θέσεις τεχνητής νοημοσύνης σε κορυφαία αμερικανικά εργαστήρια προέρχονται από την Κίνα ή την Ινδία. Το ίδιο ισχύει και για το 60% όλων των αποφοίτων διδακτορικού επιπέδου στις επιστήμες των υπολογιστών και τα μαθηματικά στις ΗΠΑ. Το Ιράν, το Μπαγκλαντές και η Ταϊβάν αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος του υπολοίπου. Εάν η ΕΕ επιθυμεί σοβαρά να καταστεί ένας δυναμικός κόμβος για ταλέντα της παγκόσμιας έρευνας στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, πρέπει να στραφεί προς την Ανατολή.
Γιατί η Ευρώπη δεν βγαίνει «πρώτη» στην προσέλκυση ταλέντων
Ωστόσο, οι τρέχοντες (και μελλοντικοί) ερευνητές στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης συχνά δεν θεωρούν την Ευρώπη ως κορυφαίο προορισμό. Το Talent Tracker της BCG δείχνει ότι η Γερμανία κατατάσσεται πρώτη μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, καταλαμβάνοντας την 5η θέση παγκοσμίως ως «προορισμός-όνειρο» για τα υψηλά ειδικευμένα ταλέντα, ακολουθούμενη από τη Γαλλία (9η), την Ισπανία (10η) και τις Κάτω Χώρες (16η). Η ΕΕ δεν είναι μόνο λιγότερο ελκυστική από τις ΗΠΑ (2η), αλλά και από τον Καναδά (3η), το Ηνωμένο Βασίλειο (4η) και την Αυστραλία (1η), και βρίσκεται περίπου στο ίδιο επίπεδο με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) (11η). Οι ευρωπαϊκές χώρες δεν είναι σε καμία περίπτωση οι μόνες που έχουν δεσμευτεί να ενισχύσουν τη βάση ταλέντων τους.
Η ΕΕ πρέπει να επενδύσει στα πανεπιστήμιά της για να βελτιώσει τη θέση της, αλλά πρέπει επίσης να κοιτάξει πέρα από τον ακαδημαϊκό χώρο.
Σύμφωνα με το Fortune, μέρος της πρόκλησης είναι η έλλειψη μεγάλων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων στην ΕΕ με ισχυρά προσόντα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης σε σύγκριση με άλλες περιοχές. Κανένα από τα 50 κορυφαία ιδρύματα τεχνητής νοημοσύνης παγκοσμίως (σύμφωνα με την κατάταξη του δείκτη επιρροής περιοδικών H5 του Google Scholar) δεν βρίσκεται στην ΕΕ. Μια ισχυρή θεσμική βάση για κορυφαία εργαστήρια τεχνητής νοημοσύνης είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος ικανό να προσελκύσει τους καλύτερους και τους πιο λαμπρούς.
Στόχος είναι η Ευρώπη να καταφέρει να δει το πρόβλημα πολυεπίπεδα, ξεφεύγοντας από την μέριμνα μόνο για τα πανεπιστήμια
Η ΕΕ πρέπει να επενδύσει στα πανεπιστήμιά της για να βελτιώσει τη θέση της, αλλά πρέπει επίσης να κοιτάξει πέρα από τον ακαδημαϊκό χώρο για να βελτιώσει ολόκληρο το οικοσύστημα καινοτομίας της. Σχεδόν το ένα τρίτο των ειδικών στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης εκτός των ΗΠΑ μεταναστεύουν στις ΗΠΑ λόγω των εκτεταμένων ευκαιριών για επαγγελματική εξέλιξη, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρηματικών προσπαθειών, σύμφωνα με έρευνα του BHI μεταξύ κορυφαίων εταιρειών πρόσληψης ταλέντων στον τομέα της τεχνολογίας.
Ανάγκη για μια ολοκληρωμένη στρατηγική
Αρχικά, οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να βελτιώσουν τις αμοιβές των ακαδημαϊκών σε κρίσιμους τομείς που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη και την τεχνολογία γενικότερα. Στην Ευρώπη, ακόμη και όταν λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία της αγοραστικής δύναμης, οι μισθοί των αναπληρωτών καθηγητών είναι οι μισοί από αυτούς που καταβάλλονται στα κορυφαία αμερικανικά ιδρύματα. Η Ευρώπη πρέπει επίσης να αυξήσει τη διαθεσιμότητα επιχορηγήσεων για την έρευνα. Οι δημόσιες επιχορηγήσεις για την έρευνα στην επιστήμη των υπολογιστών και την πληροφορική στα κορυφαία αμερικανικά ιδρύματα τεχνητής νοημοσύνης είναι διπλάσιες από αυτές που διατίθενται στην Ευρώπη. Ωστόσο, η Ευρώπη μπορεί να λάβει ώθηση αν οι ΗΠΑ προχωρήσουν στις προτεινόμενες περικοπές στον προϋπολογισμό του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών.
Είναι γνωστό ότι τα κίνητρα για την καινοτομία έχουν σημασία. Στη δεκαετία του 2000, μερικές ευρωπαϊκές χώρες αναμόρφωσαν τους νόμους τους για τις ακαδημαϊκές πατέντες, ακολουθώντας το αμερικανικό μοντέλο, όπου τα αμερικανικά πανεπιστήμια κατέχουν τα δικαιώματα των πατεντών και μοιράζονται τα κέρδη από την εμπορευματοποίηση με τους καθηγητές. Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις δεν ήταν καλά προσαρμοσμένες στο ευρωπαϊκό πλαίσιο και οδήγησαν σε σημαντική μείωση των ακαδημαϊκών πατεντών (μεταξύ 17 % και 50 % ανάλογα με τη χώρα).
Επιπλέον, μόνο το ένα τρίτο περίπου των κατοχυρωμένων με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας εφευρέσεων από πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα της ΕΕ αξιοποιούνται, κυρίως λόγω της αδύναμης ενσωμάτωσής τους σε ομάδες καινοτομίας που προωθούν την εμπορευματοποίηση. Ακόμη και οι καλύτερες ομάδες καινοτομίας της ΕΕ, για άλλη μια φορά, δεν περιλαμβάνονται στα 10 κορυφαία παγκοσμίως, με τις ΗΠΑ να καταλαμβάνουν τέσσερις θέσεις και την Κίνα τρεις. Για να αλλάξει αυτή η κατάσταση, είναι απαραίτητο οι Ευρωπαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να συμβάλουν στην οικοδόμηση ισχυρότερων γεφυρών μεταξύ του ακαδημαϊκού κόσμου και της βιομηχανίας, ώστε να διασφαλιστεί ότι η βασική έρευνα τροφοδοτεί αποτελεσματικά τη δημιουργία οικονομικής αξίας.
Η Ευρώπη δεν πρέπει να υπερεκτιμήσει τις δυνατότητές της
Αυτό περιλαμβάνει την ενίσχυση του οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων και καινοτομίας γύρω από τα ίδια τα πανεπιστήμια. Ο τελικός στόχος της προσέλκυσης κορυφαίων ερευνητών στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι απλώς να καλυφθεί η διαφορά, αλλά να προχωρήσουμε μπροστά και να επιτευχθεί η επόμενη σημαντική καινοτομία στον τομέα της πνευματικής ιδιοκτησίας, η σημασία της οποίας θα αυξάνεται όσο περισσότερα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης γίνονται εμπορεύσιμα. Ωστόσο, για να γίνει πραγματικότητα η επόμενη μεγάλη καινοτομία, απαιτείται ένα επενδυτικό περιβάλλον ικανό να υποστηρίξει φιλόδοξα σχέδια, σχετικά με πιθανές καινοτομίες που προέρχονται από τον ακαδημαϊκό χώρο. Χώρες όπως ο Καναδάς και το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελούν «προειδοποιητικά» παραδείγματα κέντρων έρευνας στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, τα οποία συχνά δυσκολεύονται να μετατρέψουν τις ακαδημαϊκές καινοτομίες σε εμπορικές επιτυχίες, ένα άλμα που έχουν καταφέρει να κάνουν με επιτυχία οι μεγάλες αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας.
Ωστόσο, θα ήταν λάθος οι Ευρωπαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να υποθέσουν ότι η μείωση της ελκυστικότητας των ΗΠΑ θα οδηγήσει οργανικά σε μια έκρηξη ταλέντων.
Η ΕΕ έχει δίκιο να θέλει να προσελκύσει ερευνητές στα ακαδημαϊκά της ιδρύματα, τα οποία ιστορικά έχουν προωθήσει τα όρια της τεχνητής νοημοσύνης. Αυτό θα απαιτήσει την αναδιοργάνωση του ακαδημαϊκού οικοσυστήματος και τη συστηματικότερη μετατροπή των ακαδημαϊκών επιτευγμάτων σε μακροπρόθεσμη οικονομική και στρατηγική ηγεσία.
Ωστόσο, θα ήταν λάθος οι Ευρωπαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να υποθέσουν ότι η μείωση της ελκυστικότητας των ΗΠΑ θα οδηγήσει οργανικά σε μια έκρηξη ταλέντων, βασιζόμενοι στην πεποίθησή τους ότι η Ευρώπη είναι η αναπόφευκτη «δεύτερη καλύτερη» επιλογή. Αυτό θα ισχύει μόνο αν η περιοχή ενεργήσει αποφασιστικά για να δημιουργήσει το δικό της, ολοκληρωμένο οικοσύστημα τεχνητής νοημοσύνης, ικανό να προσελκύσει τα πιο λαμπρά μυαλά από την Κίνα, την Ινδία και άλλες χώρες. Στον αγώνα της τεχνητής νοημοσύνης, όπως και σε πολλά άλλα μέτωπα, η ΕΕ διατρέχει τον κίνδυνο να είναι υπερβολικά σίγουρη για την πεποίθησή της ότι βρίσκεται σταθερά στην τρίτη θέση. Αυτού του είδους η στάση θα μπορούσε κάλλιστα να επιταχύνει την πτώση της ΕΕ στις χαμηλότερες κατηγορίες της παγκόσμιας καινοτομίας.
Πηγή: ot.gr
