Καθώς το καλοκαίρι δίνει τη θέση του στο φθινόπωρο, αρκετοί άνθρωποι παρατηρούν μια σταδιακή μείωση στη διάθεσή τους και στο επίπεδο ενέργειας. Οι μικρότερες μέρες, οι πιο χαμηλές θερμοκρασίες και η αλλαγή στο φως του ήλιου φαίνεται να επηρεάζουν σημαντικά το ψυχικό μας κλίμα.
Σε αντίθεση με τη διάγνωση της κατάθλιψης, αυτή η εποχική συναισθηματική μεταβολή θεωρείται ήπια και παροδική. Εμφανίζεται ακόμα και σε άτομα που δεν έχουν ιστορικό ψυχικών δυσκολιών και αναφέρεται συχνά ως υποκλινική εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (S-SAD) — μια πιο ελαφριά μορφή της Εποχικής Συναισθηματικής Διαταραχής (SAD).
Η SAD αποτελεί διαγνωσμένη ψυχική διαταραχή με επαναλαμβανόμενα επεισόδια κυρίως τους ψυχρότερους μήνες. Αντίθετα, η φθινοπωρινή μελαγχολία είναι πιο ήπια, δεν φτάνει τα επίπεδα της κλινικής κατάθλιψης και αντιμετωπίζεται ευκολότερα.
Ποια είναι τα σημάδια;
Οι πιο συνηθισμένες εκδηλώσεις της φθινοπωρινής μελαγχολίας περιλαμβάνουν:
-
Έλλειψη ενέργειας και αυξημένη κόπωση: Το πρωινό ξύπνημα γίνεται πιο δύσκολο, ενώ μπορεί να αισθάνεστε εξαντλημένοι χωρίς προφανή λόγο.
-
Μειωμένη συγκέντρωση: Οι πνευματικές εργασίες μπορεί να απαιτούν περισσότερη προσπάθεια και η παραγωγικότητα να παρουσιάζει πτώση.
-
Αλλαγές στη διατροφή: Είναι σύνηθες να αυξάνεται η επιθυμία για υδατάνθρακες, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε μικρή αύξηση βάρους.
-
Θλίψη ή εναλλαγές διάθεσης: Ήπια αρνητικά συναισθήματα ή ευερεθιστότητα που δεν ήταν παρόντα τους καλοκαιρινούς μήνες.
-
Διαταραχές ύπνου: Ο λιγοστός φωτισμός μπορεί να επηρεάσει τις ώρες ύπνου, είτε προκαλώντας υπνηλία είτε οδηγώντας σε δυσκολίες στον ύπνο.
Τα συμπτώματα αυτά είναι φυσιολογικές αντιδράσεις στην αλλαγή του περιβάλλοντος και στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν συνδέονται με σοβαρές ψυχικές διαταραχές. Επηρεάζουν διαφορετικά τον κάθε άνθρωπο, αλλά συνήθως υποχωρούν με την κατάλληλη φροντίδα και προσαρμογές στην καθημερινότητα.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Η φθινοπωρινή μελαγχολία σχετίζεται άμεσα με τις μεταβολές στο βιολογικό μας ρολόι, γνωστό και ως κιρκάδιος ρυθμός. Αυτός ο μηχανισμός ελέγχει βασικές λειτουργίες όπως ο ύπνος, η έκκριση ορμονών και η εγρήγορση.
-
Λιγότερη ηλιακή έκθεση: Το ηλιακό φως ρυθμίζει τη μελατονίνη, την ορμόνη του ύπνου. Όταν η ηλιοφάνεια μειώνεται, ο οργανισμός μας παράγει περισσότερη μελατονίνη, οδηγώντας σε νωθρότητα και μειωμένη ενέργεια.
-
Σεροτονίνη και διάθεση: Το φως του ήλιου επηρεάζει επίσης την παραγωγή σεροτονίνης – του «νευροδιαβιβαστή της καλής διάθεσης». Όταν τα επίπεδα της σεροτονίνης μειώνονται, αυξάνονται οι πιθανότητες να νιώσουμε κακοδιάθετοι ή θλιμμένοι.
-
Διαταραχές ύπνου: Η μειωμένη φωτεινότητα μπορεί να επηρεάσει τις ώρες και την ποιότητα του ύπνου, προκαλώντας διαταραχές στον φυσιολογικό μας κύκλο.
Πώς να το αντιμετωπίσετε
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να μειώσετε τις επιπτώσεις της φθινοπωρινής μελαγχολίας και να διατηρήσετε την καλή σας διάθεση:
-
Εκμεταλλευτείτε το φυσικό φως: Περπατήστε σε εξωτερικούς χώρους, ειδικά νωρίς μέσα στη μέρα. Η καθημερινή έκθεση στο ηλιακό φως μπορεί να ενισχύσει τα επίπεδα σεροτονίνης.
-
Συνδυάστε δραστηριότητα και παρέα: Η φυσική άσκηση και η κοινωνική αλληλεπίδραση είναι συνδυαστικά ευεργετικές για τη διάθεση.
-
Σταθερότητα σε διατροφή και ύπνο: Μια ισορροπημένη διατροφή και ένα ρυθμισμένο πρόγραμμα ύπνου βοηθούν το σώμα και τον νου να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά.
Πηγή: govastileto.gr
