Προβληματισμό και ανησυχία προκάλεσαν οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη φετινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, καθώς τα μέτρα δεν δείχνουν ικανά να απαντήσουν στις δυσκολίες της καθημερινότητας που προκαλεί η ακρίβεια σε συνδυασμό με την περιορισμένη αγοραστική δύναμη.
Το κυβερνητικό πακέτο προβλήθηκε ως μέτρο στήριξης για τη μεσαία τάξη, τις οικογένειες, τους νέους και τους συνταξιούχους. Μείωση φόρου εισοδήματος, μηδενικός συντελεστής για τους νέους έως 25 χρονών, ελαφρύνσεις σε οικογένειες με παιδιά και κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε μικρά χωριά αποτέλεσαν τον κορμό των εξαγγελιών.
Η καθημερινότητα ωστόσο, δείχνει πως τα μέτρα δεν αγγίζουν τον πυρήνα του προβλήματος. Η ακρίβεια συνεχίζει να συρρικνώνει την αγοραστική δύναμη και να αναδεικνύει την έλλειψη ουσιαστικών πολιτικών στήριξης.
Η στόχευση
Οι φορολογικές παρεμβάσεις επικεντρώθηκαν σε χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Ο συντελεστής για τα εισοδήματα έως 20.000 ευρώ μειώνεται από 22% σε 20%, ενώ για οικογένειες με δύο παιδιά το ετήσιο όφελος φθάνει περίπου τα 600 ευρώ. Για τετραμελείς οικογένειες με εισόδημα 20.000 ευρώ η ελάφρυνση μπορεί να αγγίξει τα 1.680 ευρώ. Στους νέους έως 25 ετών προβλέπεται μηδενικός φόρος εισοδήματος, μέτρο που επεκτείνεται μερικώς έως την ηλικία των 30 ετών.
Όμως, η πλειονότητα των νέων εργαζομένων απασχολείται με μερική απασχόληση ή μισθούς που βρίσκονται ήδη κάτω από το αφορολόγητο. Επομένως, η εξαγγελία δεν μεταφράζεται σε πραγματικό κέρδος για όσους βρίσκονται στη χαμηλότερη εισοδηματική κλίμακα.
Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν και οι προβλέψεις για τον ΕΝΦΙΑ. Από το 2026 θα μειωθεί στο μισό σε μικρά χωριά, ενώ το 2027 για αυτές τις περιοχές θα καταργηθεί πλήρως. Για τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου οι πιέσεις από τα ενοίκια και τις τιμές στέγασης είναι εντονότερες, δεν υπήρξε καμία αντίστοιχη πρόβλεψη. Το ίδιο ισχύει για τις συντάξεις, καθώς η πολυσυζητημένη κατάργηση της προσωπικής διαφοράς μετατίθεται για το 2026 και το 2027, αφήνοντας το 2025 χωρίς ουσιαστική ενίσχυση των συνταξιούχων. Την ίδια στιγμή, οι αυξήσεις στα φάρμακα και στις υπηρεσίες υγείας απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος της σύνταξης.
Αύξηση εσόδων
Η εικόνα γίνεται ακόμη πιο σαφής αν τα φορολογικά μέτρα συγκριθούν με τα στοιχεία για τον ΦΠΑ. Το 2025 τα δημόσια έσοδα από τον συγκεκριμένο φόρο αναμένεται να φτάσουν τα 26,7 δισ. ευρώ, έναντι 25,3 δισ. το 2024 και 17,7 δισ. το 2019. Σε έξι χρόνια η αύξηση αγγίζει το 43%. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, τα έσοδα από ΦΠΑ ανέρχονται στο 11%, όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 7,5%. Παράλληλα, το σύνολο των έμμεσων φόρων (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κ.ά.) αντιστοιχεί στο 17,3% του ΑΕΠ, το τέταρτο υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε., έναντι 13% κατά μέσο όρο. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι το κρατικό ταμείο ωφελείται από την ακρίβεια, την ώρα που τα νοικοκυριά βλέπουν το διαθέσιμο εισόδημά τους να συρρικνώνεται.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, στην Ελλάδα ο πληθωρισμός στα τρόφιμα διατηρήθηκε στο 6% τον Ιούλιο του 2025, ενώ τα ενοίκια στην Αθήνα αυξήθηκαν κατά 9% σε ετήσια βάση. Ο κατώτατος μισθός είναι πλέον στα 830 ευρώ, χωρίς αντίστοιχη αναπλήρωση της αγοραστικής δύναμης. Οι ελαφρύνσεις των 200 ή 600 ευρώ που υπόσχονται οι νέες φορολογικές κλίμακες ισοσκελίζονται από το κόστος ενός έτους στα βασικά είδη διατροφής ή από τις αυξήσεις στα ενοίκια.
Παράλληλα, η κυβερνητική ρητορική περί «στήριξης της οικογένειας» περιορίστηκε σε φορολογικά μέτρα. Δεν υπήρξε καμία εξαγγελία για παιδικούς σταθμούς, μέτρα στέγασης ή ενίσχυση του διαθέσιμου χρόνου των εργαζομένων γονέων. Το γεγονός αποκτά ιδιαίτερη σημασία αν αναλογιστεί κανείς ότι την ίδια στιγμή προωθείται η δυνατότητα εργασίας έως και 13 ώρες ημερησίως.
Στην υπόλοιπη Ευρώπη η κατεύθυνση είναι εντελώς διαφορετικη. Η Ισπανία συζητά τη μείωση του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας στις 37,5 ώρες, ενώ η Γαλλία διατηρεί το 35ωρο. Το μήνυμα λοιπόν των πρωθυπουργικών εξαγγελιών από το βήμα της ΔΕΘ είναι ότι η ελληνική οικογένεια καλείται να στηριχθεί αποκλειστικά μέσω μικρών φορολογικών ελαφρύνσεων, ενώ η καθημερινότητά της γίνεται πιο ασφυκτική.
Πηγή: ot.gr
