Λίγο πιο προσεκτικά να παρατηρούσε κανείς τη διπλή επίδειξη ισχύος που έκανε αυτή την εβδομάδα ο Σι Τζινπίνγκ – πρώτα, με τη διήμερη σύνοδο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (ΟΣΣ) στην Τιαντζίν και στη συνέχεια, με τη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση που διοργάνωσε στο Πεκίνο για τα 80 χρόνια από τη νίκη της Κίνας επί της Ιαπωνίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – θα διέκρινε τις ρωγμές. Μπορεί η λίστα καλεσμένων του Σι να ήταν εντυπωσιακή, όμως μόνο ένα μικρότερο υποσύνολο χωρών, κυρίως απολυταρχικών, παρέστησαν στην παρέλαση της Τετάρτης στην πλατεία Τιενανμέν. Η Ινδία, για παράδειγμα, δεν ήταν εκεί. Στην πραγματικότητα, λίγες χώρες στην Ασία θέλουν μια περιοχή διοικούμενη από το Πεκίνο. Και ο ΟΣΣ απέχει πολύ από μια συμμαχία τύπου ΝΑΤΟ. Εκτός από τον ενοποιητικό παράγοντα της αντίθεσης ή της ανησυχίας για την Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ, οι 10 χώρες-μέλη του – πόσω μάλλον οι 14 «εταίροι του στον διάλογο», ανάμεσά τους σημαντικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ όπως η Τουρκία, το Κατάρ, η Αίγυπτος, τα ΗΑΕ και η Σαουδική Αραβία –, συχνά έχουν λιγοστά κοινά. Όπως σημειώνει ωστόσο χαρακτηριστικά ο «Economist» σε ένα άρθρο υπό τον τίτλο «Το αντιαμερικανικό πάρτι του Σι», η σύγκληση διαφορετικών μερών με διαφορετικά συμφέροντα δεν είναι ένδειξη αδυναμίας: είναι κάτι που μόνο οι υπερδυνάμεις είναι σε θέση να κάνουν.
Το θέαμα που προσέφερε αυτή την εβδομάδα η Κίνα στην Τιαντζίν και το Πεκίνο, τονίζει το περιοδικό, ήταν αδιανόητο ακόμη και πριν από πέντε χρόνια. Η λίστα καλεσμένων του Σι Τζινπίνγκ δεν αποδεικνύει ότι η Κίνα κυβερνά ήδη μια νέα παγκόσμια τάξη, δείχνει όμως πόσο μεγάλη ζημιά προκαλεί ο Ντόναλντ Τραμπ στα αμερικανικά – και όχι μόνο… – συμφέροντα. Αποσύροντας τις ΗΠΑ από διεθνείς κανόνες και θεσμούς, «ο ίδιος ο Τραμπ δημιουργεί το διεθνές κενό που γεμίζει ο Σι στοχεύοντας στη δημιουργία μιας κινεζοκεντρικής παγκόσμιας τάξης», όπου η εδαφική ακεραιότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα έχουν λιγότερη αξία από την ωμή δύναμη και την οικονομική ανάπτυξη, εξηγεί στο Newsweek ο Στιβ Τσανγκ, διευθυντής του Ινστιτούτου Κίνας στο Πανεπιστήμιο SOAS του Λονδίνου και συγγραφέας του επερχόμενου βιβλίου «Η παγκόσμια στρατηγική της Κίνας υπό τον Σι Τζινπίνγκ». Ο Τραμπ, προσυπογράφει στην «Washington Post» ο Ισχάν Ταρούρ, βύθισε τον κόσμο σε μία αβέβαιη εποχή οικονομικού εξαναγκασμού και αντιπαράθεσης, όπου πολλές χώρες ενδεχομένως να θεωρήσουν σκόπιμο να ταχθούν στο πλευρό της Κίνας. Οι εμπορικοί του πόλεμοι και η δραματική στροφή του εναντίον της Ινδίας και της Βραζιλίας – δύο γιγάντων του Παγκόσμιου Νότου – έχουν αναγκάσει πολλές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στην Μπραζίλια και το Νέο Δελχί, να δουν την Ουάσιγκτον ως πιθανή απειλή και αντίπαλο και να συνάψουν νέες συμφωνίες με το Πεκίνο.
Ως αντίβαρο
Όλη η διπλωματία και το φαίνεσθαι στην Κίνα αυτή την εβδομάδα, συνοψίζει στο BBC ο Στιβ Ρόζενμπεργκ, είχαν ως στόχο να σταλεί ένα σαφές μήνυμα στην κυβέρνηση Τραμπ. Θέλετε, λοιπόν, να κάνετε την Αμερική Ξανά Σπουδαία; Είναι «Πρώτα η Αμερική», έτσι; Λοιπόν, τότε θα προσφέρουμε μια εναλλακτική επιλογή. Γι’ αυτό είδαμε τους ηγέτες της Κίνας, της Ρωσίας και της Ινδίας να χαμογελούν μαζί στη σύνοδο κορυφής του ΟΣΣ. Γι’ αυτό αποκάλεσε ο Βλαντίμιρ Πούτιν τον Σι «αληθινό φίλο» και ο κινέζος ηγέτης τον ρώσο ομόλογό του «παλιό φίλο». Για αυτό εμφανίστηκαν μαζί, για πρώτη φορά, Σι Τζινπίνγκ, Βλαντίμιρ Πούτιν και Κιμ Γιονγκ Ουν στη στρατιωτική παρέλαση την Τετάρτη. Με δυο λόγια: στο γεωπολιτικό σύμπαν, διαφορετικές δυνάμεις ευθυγραμμίζονται ως αντίβαρο στην αμερικανική κυριαρχία. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλες αυτές οι χώρες και οι ηγέτες βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος. Δεν είναι έτσι. Αλλά η κατεύθυνση είναι σαφής. Αλλωστε η Κίνα δεν βιάζεται, έχει δώσει στον εαυτό της ένα περιθώριο δέκα χρόνων ώστε να ξαναγίνει το Μέσο Βασίλειο, βάζοντας πίσω της τον μακρύ αιώνα της Δύσης.
Πηγή: tanea.gr