Μια νέα παράμετρος φαίνεται πως προστίθεται τα τελευταία χρόνια στο ήδη επιβαρυμένο πυρομετεωρολογικό πρoφίλ της χώρας- τα πολλά και ισχυρά σε ένταση μελτέμια, με τον «χορό» των ισχυρών ανέμων να ανοίγει ήδη από τον μήνα Ιούνιο.
Αυτό καταδεικνύει η στατιστική μελέτη που πραγματοποιεί κάθε χρόνο, η ομάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με επικεφαλής τον Κώστας Λαγουβάρδο, και η οποία αφορά στη συχνότητα αλλά και την ένταση των μελτεμιών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού στη χώρα μας.
Σταθμός αναφοράς για τη μελέτη που πραγματοποιείται κάθε χρόνο από το 2009, είναι ο μετεωρολογικός σταθμός στο δημαρχείο της Τήνου, ένα σημείο στο Αιγαίο το επηρεάζεται κατά κόρον από τα μελτέμια.
«Βασικός όρος για ένα ισχυρό μελτέμι, είναι να έχουμε κάποια στιγμή, μέσα στην ημέρα, ριπές ανέμου πάνω από 50 χιλιόμετρα την ώρα» εξηγεί ο κ. Λαγουβάρδος στο in.
Οπως προσθέτει: «Μέχρι και φέτος, η μελέτη αφορούσε τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Φέτος, αποφασίσαμε να συμπεριλάβουμε και τον Ιούνιο, γιατί αρχίσαμε να παρατηρούμε μια σημαντική αύξηση του αριθμού των ισχυρών μελτεμιών και κατά τον μήνα Ιούνιο, τα τελευταία χρόνια».
Τα περισσότερα μελτέμια εδώ και 17 χρόνια
Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης που δημοσιεύει πρώτο το in, από τις τις 92 μέρες του φετινού καλοκαιριού, τις 60 ημέρες καταγράφηκαν ισχυρά μελτέμια στο Αιγαίο.
«Είναι ο μεγαλύτερος αριθμός τουλάχιστον από το 2009 κι έπειτα, όπου κάνουμε αυτή τη σημαντική καταγραφή» λέει ο κ. Λαγουβαρδος, αναφέροντας πως ο μέσος όρος των ημέρων με μελτέμια κατά τη διάρκεια αυτών των 17 ετών είναι 44 μέρες.
«Φέτος είχαμε 60 ημέρες με μελτέμια. Δηλαδή, 2 στις 3 μέρες του καλοκαίριου καταγράφηκαν ισχυρά μελτέμια» σημειώνει ο επικεφαλής της μονάδας ΜΕΤΕΟ.
Ανεμοδαρμένος Ιούνιος
Μάλιστα, το φετινό καλοκαίρι, οι περισσότερες μέρες με ισχυρά μελτέμια συγκεντρώνονται στον μήνα Ιούνιο.
«Ο φετινός Ιούνιος είχε 23 μέρες με ισχυρά μελτέμια, το οποίο είναι μακράν η μεγαλύτερη τιμή που έχουμε συναντήσει για αυτόν τον μήνα, εδώ και 17 χρόνια».
Ο επικεφαλής του ΜΕΤΕΟ διαβλέπει μια τάση. «Τους 4 τελευταίους Ιούνιους, δηλαδή τα έτη 2022, 2023, 2024 και 2025 καταγράφεται μια σημαντική αύξηση των ημέρων με μελτέμια κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα του καλοκαιριού. Τις προηγούμενες χρονιές βλέπαμε μονοψήφιο αριθμό κατά τη διάρκεια του Ιουνίου, δηλαδή 5, 7 το πολύ 8 μέρες. Το 2024 είχαμε 16 μέρες με μελτέμια και τον Ιούνιο του 2025, 23. Είναι μια πάρα πολύ μεγάλη απόκλιση».
Ανάλυση ψηφιακών δεδομένων : Γιώργος Κύρος, μονάδα ΜΕΤΕΟ, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών
Τον φετινό Ιούλιο καταγράφηκαν 16 μέρες με μελτέμια. «Ηταν ένας σχετικά ήπιος μήνας, πολύ κοντά στον μέσο όρο του Ιουλίου. Είχαμε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, είχαμε καύσωνα και όχι πολλά μελτέμια».
Οσον αφορά τον φετινό Αύγουστο καταγράφηκαν 21 μέρες με μελτέμια, μια μεγάλη δηλαδή τιμή, όχι όμως η μεγαλύτερη των τελευταίων 17 ετών – «έχουμε δει και 24 και 25 μέρες με μελτέμια τον μήνα Αυγουστο» λέει ο κ. Λαγουβάρδος , σημειώνοντας πως ο μέσος όρος του Αυγούστου είναι 19 μέρες. Οπως συμπληρώνει: «Είχαμε καιρό να δούμε δύο απαγορευτικά απόπλου μέσα στο καλοκαίρι».
Σε αυτό το σχεδιάγραμμα σαν ημερολόγιο, απεικονίζονται -στα μπλε κουτάκια- οι μέρες όπου μέσα στο δίμηνο Ιούλιος- Αύγουστος, καταγράφηκαν μελτέμια με ριπές ανέμου που έφτασαν τα 50 χιλιόμετρα και άνω, ανά ώρα- Ανάλυση ψηφιακών δεδομένων: Γιώργος Κύρος, ΜΕΤΕΟ
Κλιματική αλλαγή και μελτέμια
Τα μελτέμια από τον μήνα Ιούνιο, τα οποία κάνουν την εμφάνισή τους και τον μήνα Σεπτέμβριο, είναι γεγονός που σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή.
Οπως εξηγεί : «Η διαρκής άνοδος της θερμοκρασίας τα τελευταία χρόνια οδηγεί σε διαφοροποίηση του διπόλου υψηλών και χαμηλών ατμοσφαιρικών πιέσεων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Τα μελτέμια δημιουργούνται δηλαδή από τη διαφορά ατμοσφαιρικής πιέσης ανάμεσα στην περιοχή των Βαλκανίων και τη νοτιοανατολική Τουρκία. Οσο πιο μεγάλη είναι η διαφορά της ατμοσφαιρικής πίεσης, τόσο πιο έντονοι είναι οι άνεμοι. Αυτή η διαφορά της ατμοσφαιρικής πίεσης μεγαλώνει και επεκτείνεται χρονικά μέσα στο καλοκαίρι. Εχουμε δηλαδή μελτέμια και αρκετά νωρίς αλλά και αρκετά αργά μέσα στο καλοκαίρι».
Ολο και πιο ισχυρά μελτέμια – Αύξηση του πυρομετεωρολογικού κινδύνου
Σύμφωνα με μια προκαταρτκτική μελέτη που έχει κάνει η ομάδα ΜΕΤΕΟ, εκτός από τη σχυχνότητα των μελτεμιών αυξάνεται και η ένταση τους. «Δεν έχεις μόνο περισσότερες μέρες με μελτέμια είναι ότι φυσάει και πιο ισχυρά σε σχέση με το παρελθόν» λέει ο κ. Λαγουβάρδος.
Κατά τον ίδιο, υπάρχουν καλές και κακές συνέπειες από την αύξηση των μελτέμιων. «Οι καλές είναι πως στις περιοχές που επηρεάζει, ανατολική Ελλάδα, Βόρεια Κρήτη, Αττική και πάνω από όλα οι Κυκλάδες, μετριάζεται η θερμοκρασία».
Οι κακές, είναι πως επηρεάζονται δραστικά και χειροτερεύουν οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούν το καλοκαίρι στην Ελλάδα.
«Ο κίνδυνος πυρκαγιάς αυξάνεται στις χερσαίες περιοχές της ανατολικής Εύβοιας, ανατολικής Αττικής, ανατολικής Πελοποννήσου και όχι μόνο».
Οταν τα μελτέμια μεταμορφώνοται σε ισχυρούς ανατολικούς ανέμους
Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η μετατροπή των μελτεμιών στο Αιγαίο, σε ισχυρούς ανατολικούς ανέμους οι οποίοι επηρεάζουν τη Δυτική Ελλάδα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι άνεμοι που επικρατούσαν τις ημέρες με τις πολλαπλές πυρκαγιές σε Πάτρα, Αχαϊα, Αιτωλοακαρνανία και άλλα μέρη της Δυτικής Ελλάδας.
Οπως εξηγεί ο κ. Λαγουβάρδος: «Υπό συνθήκες, τα ισχυρά μελτέμια, μπορούν να «καναλιστούν» μέσα στον Κορινθιακό κόλπο και να εμφανιστούν στο Ιόνιο ως ισχυροί ανατολικοί άνεμοι. Αυτό είναι κάτι που αυξάνει τη σχυχνότητα και τη ραγδαιότητα μιας πυρκαγιάς στη Δυτική Ελλάδα.
Το είδαμε στις 11, 12 και 13 Αυγούστου. Οι ισχυροί ανατολικοί άνεμοι εκτός από ενισχυμένοι είναι και ιδιαιτέρως θερμοί όσο πλησιάζουν στις ακτές της Αχαϊας και της υπόλοιπης Δυτικής Ελλάδας. Εκείνες τις μέρες δηλαδή συνέβαινε το εξής στη Δυτική Ελλάδα: επικρατούσαν πολύ ισχυροί , ζεστοί άνεμοι και ταυτόχρονα πολές υψηλές θερμοκρασίες, έως και 41 βαθμοί Κελσίου. Την ίδια στιγμή οι θερμοκρασίες στα ανατολικά της χώρας αλλά και στην Αττική ήταν καλές».
Εν ολίγοις, ο παράγοντας των ισχυρών μελτεμιών επηρεάζει περαιτέρω αρνητικά το επικίνδυνο πυρομετεωρολογικό προφίλ που έχει διαμορφωθεί στη χώρα μας. «Η αντιπυρική περίοδος «απλώνεται» χρονικά μέσα στη διάρκεια του έτους. Εχουμε πλέον μια μεγαλύτερη περίοδο να φοβόμαστε για πυρκαγιές» καταλήγει ο κ. Λαγουβάρδος.
Πηγή: in.gr
