Το ημερολόγιο έδειχνε 26 Σεπτεμβρίου του 2022, επτά μήνες μετά την έναρξη της πλήρους ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Σε διεθνή ύδατα, αλλά εντός των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (ΑΟΖ) της Δανίας και της Σουηδίας η Βαλτική Θάλασσα «άφρισε» από τη διαρροή τεράστιων ποσοτήτων φυσικού αερίου έπειτα από σειρά εκρήξεων στους υπεράκτιους αγωγούς Nord Stream 1 και 2.
Σε βάθος περίπου 80 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ο μεν μετέφερε φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη, μέσω Γερμανίας μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2022, μέχρι που έκλεισε τη «στρόφιγγα» η Ρωσία, ο δε δεν είχε τεθεί σε λειτουργία, αν και η κατασκευή του είχε ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2021.
Οι εκρήξεις σημειώθηκαν με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις ευρωπαϊκές κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά και τις ασφυκτικές πιέσεις στο Βερολίνο επί καγκελαρίας του σοσιλαδημοκράτη Όλαφ Σλοτς από τις ΗΠΑ επί προεδρίας Μπάιντεν για ακύρωση του σχεδίου Nord Stream 2.
Γρήγορα διαπιστώθηκε ότι οι εκρήξεις που τελικά κατέστρεψαν το διπλό δίκτυο αγωγών του Nord Stream 1 και το ένα εκ των δύο γραμμών του Nord Stream 2 οφειλόταν σε δολιοφθορά, με τη χρήση εκρηκτικών υλών.
Αποτελεί κοινό συμπέρασμα των ερευνών της Δανίας και της Σουηδίας, που έκλεισαν τις έρευνές τους τον Φεβρουάριο του 2024, χωρίς όμως να εντοπίσουν κανέναν ύποπτο.
Αυτή της Γερμανίας, άρτι ολοκληρωθείσα, αναφέρεται ότι έχει πλέον ταυτοποιήσει όλα τα μέλη της αποστολής δολιοφθοράς.
Είναι επτά, όλοι Ουκρανοί, εκ των οποίων οι έξι είναι εν ζωή.
Εξ αυτών, μόλις ένας έχει συλληφθεί βάσει διεθνούς εντάλματος.
Συνέβη μόλις προ ημερών στην Ιταλία, ενόσω τα ίχνη των υπόλοιπων ακόμη αναζητούνται.
Το βασικό ερώτημα ωστόσο παραμένει αναπάντητο.
Εδώ και τρία χρόνια παραμένει αδιευκρίνιστο ποιος έδωσε την εντολή για ένα από τα μεγαλύτερα μεταψυχροπολεμικά σαμποτάζ, με τεράστιες περιβαλλοντικές συνέπειες και γεωπολιτικές προεκτάσεις στην Ευρώπη.
Η απάντηση ίσως να μην δοθεί ποτέ…
Στο κυνήγι των σαμποτέρ
Σύμφωνα με έρευνα του δικτύου ARD και των εφημερίδων Süddeutsche Zeitung και Die Zeit στη Γερμανία, ερευνητές της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας, της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Εγκληματολογικών Ερευνών (BKA) και της Ομοσπονδιακής Εισαγγελίας έχουν πλέον ταυτοποιήσει όλα τα άτομα που φέρονται ως μέλη της ομάδας δολιοφθοράς στους αγωγούς Nord Stream.
Αριθμούνται επτά, όλοι Ουκρανοί, αναφέρεται.
Έβαλαν πλώρη για τη Βαλτική Θάλασσα με το ιστιοπλοϊκό σκάφος «Ανδρομέδα», το οποίο είχαν νοικιάσει στη Γερμανία.
Έφτασαν εκεί μέσω Πολωνίας, χρησιμοποιώντας πλαστά ρουμανικά διαβατήρια, καθώς και επίσημα εκδοθέντα από την Ουκρανία, αλλά με ψεύτικα ονόματα.
Εκτός από τον φερόμενο ως συντονιστή -ο οποίος συνελήφθη όψιμα της προάλλες στην Ιταλία και αρνείται κάθε ενοχή εν αναμονή έκδοσής του- συμμετείχαν τέσσερις δύτες, εκ των οποίων μία γυναίκα, καθώς και ένας ειδικός σε εκρηκτικές ύλες.
Συμπεριλαμβανομένου του 49χρονου συλληφθέντα στην Ιταλία -που είχε ταξιδέψει εκεί από την Πολωνία και έκανε οικογενειακώς διακοπές- οι γερμανικές αρχές έχουν εκδώσει εντάλματα σύλληψης για συνολικά έξι υπόπτους.
Ο έβδομος, αναφέρεται, είχε λάβει στρατιωτική εκπαίδευση από τις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις στο Βάιλντφλεκεν, αλλά εκτιμάται ότι σκοτώθηκε πέρυσι πολεμώντας στα μέτωπα της ανατολικής Ουκρανίας.
Οι υπόλοιποι πέντε καταζητούνται.
Ένας εξ αυτών φυγαδεύτηκε πέρυσι από την Πολωνία με το αυτοκίνητο Ουκρανού διπλωμάτη, έπειτα από μήνες κωλυσιεργίας των αρχών στη Βαρσοβία ως προς τη σύλληψη και έκδοσή του.
Σύμφωνα με τους Γερμανούς ερευνητές και παρά τις επίμονες διαψεύσεις του Κιέβου, ορισμένα μέλη του πληρώματος στο «Ανδρομέδα» είχαν εκείνη την εποχή σαφείς δεσμούς με τις ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες ή τον στρατό της εμπόλεμης χώρας.
Σε μια κρίσιμη καμπή για το ουκρανικό, οι προθέσεις της Ουκρανίας αναμένεται να δοκιμαστούν μέσα από τα εντάλματα έκδοσης.
Σε κάθε περίπτωση, για τους υπόπτους ισχύει το τεκμήριο αθωότητας, σε ένα σαμποτάζ όπου πολλοί εικάζουν ότι οι πραγματικοί ένοχοι ίσως να μην αποκαλυφθούν ποτέ.
Εκδοχή, που καταγγέλλει ανοιχτά ως δυτική προσπάθεια συγκάλυψης το Κρεμλίνο.
Θεωρίες και κρίσιμα αναπάντητα ερωτήματα
Τουλάχιστον από εγκληματολογικής άποψης, η διαλεύκανση του σαμποτάζ στους αγωγούς Nord Stream υποτίθεται ότι έχει ολοκληρωθεί.
Όμως τρία χρόνια μετά την επίθεση -«τρομοκρατική» όπως τη χαρακτηρίζει το Κρεμλίνο- οι εξελίξεις εγείρουν ερωτήματα για την εμπλοκή κρατών, μυστικών υπηρεσιών και τον ρόλο της ηγεσίας της Ουκρανίας.
Παλαιότερες διαρροές από τις ολλανδικές υπηρεσίες πληροφοριών και τη CIA ανέφεραν ότι ο εγκέφαλος πίσω από την επίθεση δεν ήταν ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι, αλλά ο παυθείς αρχηγός των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, νυν πρέσβης της Ουκρανίας στο Ηνωμένο Βασίλειο και κατά πολλούς εν αναμονή μεταπολεμικός πρόεδρος Βαλέρι Ζαλούζνι.
Όμως ακόμη και στο ενδεχόμενο έκδοσης και δίκης στη Γερμανία του νυν συλληφθέντα στην Ιταλία και των λοιπών Ουκρανών καταζητούμενων παραμένει εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα ριχτεί φως σε ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια της μεταψυχροπολεμικής ιστορίας.
Κατά τον βραβευμένο με Πούλιτζερ Αμερικανό ερευνητή δημοσιογράφο Σέιμουρ Χερς -που έχει αποκαλύψει στο παρελθόν τη σφαγή στο Μάι Λάι στον πόλεμο του Βιετνάμ και τα βασανιστήρια κρατουμένων από Αμερικανούς στρατιώτες στη διαβόητη φυλακή Αμπου Γκράιμπ στο Ιράκ- στο «κάδρο» είναι ξεκάθαρα οι ΗΠΑ και εν μέρει το ΝΑΤΟ.
Επικαλούμενος πηγές στην Ουάσιγκτον, έγραψε προ μηνών ότι την τοποθέτηση εκρηκτικών στους αγωγούς Nord Stream, με εξ αποστάσεως πυροδότηση, είχαν τοποθετήσει από τον Ιούνιο του 2025 δύτες του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού, επί προεδρίας Τζο Μπάιντεν στις ΗΠΑ και «υπό την κάλυψη της άσκησης BALTOPS 22 του ΝΑΤΟ» στη Βαλτική.
Οι απόρρητες συζητήσεις στον Λευκό Οίκο επί του σχεδίου -σύμφωνα πάντα με τον Χερς- είχαν αρχίσει σε στενό κύκλο εννέα μήνες νωρίτερα, από τον Δεκέμβριο του 2021.
Τουτέστιν δύο μήνες πριν αρχίσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενόσω το Κρεμλίνο αξίωνε συνολική επαναδιαπραγμάτευση της μεταψυχροπολεμικής αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ευρώπη και συγκέντρωνε στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία.
Cui bono, ελληνιστί «ποιός ωφελείται»;
Σε αυτό το φόντο, το Κρεμλίνο -που αρχικά πολλοί στη Δύση είχαν υποστηρίξει ότι ήταν πίσω από το σαμποτάζ στους συγχρηματοδοτούμενης κατασκευής αγωγούς από τον ρωσικό κρατικό ενεργειακό κολοσσό Gazprom- ζητά παγίως τη διεξαγωγή ανεξάρτητης διεθνούς έρευνας, με ανοιχτή την αξίωση ακόμη και αποζημιώσεων.
Υπό το πρίσμα των νέων αποκαλύψεων, η Μόσχα συγκάλεσε νέα συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το θέμα.
Κατέληξε εκ νέου σε αδιέξοδο, εν μέσω καταγγελιών της Ρωσίας για «καθυστερήσεις και έλλειψη διαφάνειας» από πλευράς της Δύσης.
«Μας ζητούν να πιστέψουμε πως μια ομάδα ερασιτεχνών δυτών μπόρεσε να τοποθετήσει εκρηκτικά σε βάθος 80 μέτρων στο κέντρο της Βαλτικής χωρίς να αντιληφθεί τίποτα το ΝΑΤΟ», σχολίασε ο Ρώσος αναπληρωτής μόνιμος αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, Ντμίτρι Πολιάνσκι, αφήνοντας αιχμές για αιφνίδιες διώξεις «αποδιοπομπαίων τράγων».
Στο μεσοδιάστημα, το διπλωματικό παρασκήνιο πέριξ του ουκρανικού είναι οργιώδες -όχι μόνο τώρα, αλλά εδώ και μήνες στην εποχή Τραμπ 2.0.
Κατά δήλωση του Ρώσου ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει τεθεί ακόμη και η επαναλειτουργία των αγωγών Nord Stream.
Παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποκλείει το ενδεχόμενο -δεσμευόμενη να σταματήσει πλήρως τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία έως το 2027- Αμερικανοί επενδυτές φέρονται να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εξαγορά της Nord Stream 2 AG: της πλέον πτωχευμένης ελβετικής θυγατρικής της Gazprom, κατόχου και διαχειρίστριας του ανενεργού και πλέον μισοκατεστραμμένου αγωγού Nord Stream 2.
Εν μέσω της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη, η ιδέα πιθανής επανένταξης του ρωσικού φθηνού φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ δεν απορρίπτεται από όλους ως ανάθεμα.
Πολλώ μάλλον σε περίπτωση τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία και επανεξέτασης των κλιμακούμενων ευρωπαϊκών κυρώσεων στη Μόσχα, ενόσω οι ΗΠΑ και η Ρωσία δείχνουν να επενδύουν τα «ρέστα» τους στη στρατηγική επαναπροσέγγισή τους.
Πηγή: in.gr
