Η Πόλη του Μεξικού φλέγεται – όχι από φωτιές, αλλά από οργή. Ανήμερα της 4ης Ιουλίου, της Ημέρας Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, διαδηλωτές κατέκλυσαν το πάρκο México στην περιοχή Κοντέσα, το επίκεντρο της τουριστικοποίησης στην πρωτεύουσα του Μεξικού.
Ο λόγος; Η αλματώδης αύξηση των ενοικίων, η άναρχη εξάπλωση των βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb και η ανεξέλεγκτη εγκατάσταση Αμερικανών και Ευρωπαίων στις δημοφιλείς γειτονιές όπως η Κοντέσα, η Ρόμα και η Λα Χουάρες. Οι μακροχρόνιοι κάτοικοι διώχνονται, τα παραδοσιακά μαγαζιά κλείνουν και η τοπική κουλτούρα αλλάζει – πολλές φορές, εξαφανίζεται.
Από ειρηνική διαμαρτυρία σε οργισμένη έκρηξη
Η διαμαρτυρία ξεκίνησε ειρηνικά, όμως σύντομα πήρε βίαιη τροπή. Ομάδες κουκουλοφόρων επιτέθηκαν σε καφέ και μπουτίκ που απευθύνονται σε τουρίστες, έσπασαν βιτρίνες, έγραψαν συνθήματα και φώναζαν «Fuera Gringo!» – «Gringos έξω!».
Η Πρόεδρος του Μεξικού, Κλαούντια Σέινμπαουμ, καταδίκασε τα επεισόδια χαρακτηρίζοντάς τα «ξενοφοβικά»: «Όσο δίκαιο κι αν είναι το αίτημα για περιορισμό του υπερτουρισμού, δεν μπορούμε να λέμε απλώς “φύγετε” σε ανθρώπους άλλων εθνικοτήτων».
Όμως πίσω από τα συνθήματα κρύβονται ιστορίες όπως αυτή της Έρικα Αγκιλάρ.
Μια οικογένεια, 45 χρόνια σε ένα σπίτι – και ξαφνικά έξωση
Η Έρικα και η οικογένειά της έμεναν για πάνω από 45 χρόνια σε ένα ιστορικό κτίριο στη Λα Χουάρες. Το 2017, ήρθε η καταδίκη: έξωση. Οι ιδιοκτήτες πούλησαν το κτίριο σε εταιρεία real estate και τους ζήτησαν 53 εκατομμύρια πέσος (περίπου 2,9 εκατομμύρια δολάρια) για να το κρατήσουν – μέσα σε δύο εβδομάδες.
«Η μητέρα μου έζησε εκεί από το 1977. Δεν είναι ένα σπίτι για εμάς πια. Είναι πολυτελή διαμερίσματα για βραχυχρόνια ενοικίαση… με τιμές σε δολάρια. Κάποια ενοίκια είχαν αρχίσει να ζητούνται σε δολάρια ήδη πριν μας διώξουν.»
Η οικογένεια της Έρικα ζει πλέον τόσο μακριά από το κέντρο που βρίσκεται επίσημα σε άλλη Πολιτεία – σχεδόν δύο ώρες μακριά με τα μέσα μεταφοράς.
«Πόλεμος για το έδαφος»: Οικονομικός αποκλεισμός των ντόπιων
Ο ακτιβιστής Σέρχιο Γκονσάλες καταγράφει την κατάσταση ως μια «αστική μάχη». «Το έδαφος είναι υπό διεκδίκηση – ποιος έχει και ποιος δεν έχει δικαίωμα σε αυτό», λέει. Η οργάνωσή του έχει καταγράψει πάνω από 4.000 περιπτώσεις “εξαναγκαστικής εκτόπισης” από τη Λα Χουάρες την τελευταία δεκαετία.
«Το πρώτο μου διαμέρισμα εδώ κόστιζε 4.000 πέσος το 2007. Σήμερα κοστίζει δέκα φορές περισσότερο. Είναι σκέτη κερδοσκοπία.»
Η δήμαρχος της Πόλης του Μεξικού, Κλάρα Μπρουγάδα, παρουσίασε πρόσφατα ένα 14-σημείο σχέδιο για την προστασία των ενοικιαστών και τη δημιουργία κοινωνικής στέγασης. Όμως για πολλούς κατοίκους, ήταν αργά. Ο Σέρχιο θεωρεί τα μέτρα «παρηγορητικά», χωρίς ουσιαστικό αντίκτυπο.
Airbnb, remote workers και το δολάριο που αλλάζει γειτονιές
Πολλοί κατηγορούν και την ίδια την Σέινμπαουμ, όταν ήταν δήμαρχος της πρωτεύουσας, για συνεργασία με την Airbnb με σκοπό την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων. Και πράγματι, η πανδημία και η εξ αποστάσεως εργασία έφεραν μαζικά εύπορους Αμερικανούς στο Μεξικό – συχνά χωρίς να γνωρίζουν τη γλώσσα ή να πληρώνουν φόρους.
Αυτό πονά διπλά για πολλούς Μεξικανούς, δεδομένου του σκληρού μεταναστευτικού καθεστώτος που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι στις ΗΠΑ. «Η μετανάστευση είναι πρόβλημα από Νότο προς Βορρά, αλλά όχι το αντίστροφο;» ρωτούν οι ακτιβιστές.
Μια γειτονιά χάνει την ψυχή της
Για την Έρικα, η αλλαγή δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι πολιτισμική, κοινωνική, προσωπική. «Περπατάω στους δρόμους της παλιάς μου γειτονιάς και βλέπω ένα νεκρό τοπίο. Το μπαρ La Alegría, το μαγαζί με τα εργαλεία, η ταρτερία… Όλα έχουν κλείσει. Έχουν γίνει hip καφέ και πανάκριβα εστιατόρια.»
«Η ψυχή της Λα Χουάρες πέθανε», λέει με πόνο. «Ήταν σαν να ζούσες σε ένα δάσος, και σιγά-σιγά ξεριζώνουν τα δέντρα. Ώσπου κάποια στιγμή, συνειδητοποιείς ότι ζεις σε έρημο”.
Πηγή: tanea.gr
